Te lage zoutinname in combinatie met een hoge waterinname veroorzaakt 2500 ziekenhuisopnames per jaar in Engeland.

Het menselijk lichaam kan niet leven zonder zout. Zout is essentieel voor de overdracht van zenuwimpulsen, het ontspannen en samentrekken van de spieren (waaronder de spieren in de bloedvaten en hart), de glucoseopname in weefsel en spieren en voor handhaving van een optimale vochtbalans. 

Wellicht heb je je zoutinname verlaagd en vraag je je nu af of er een keerzijde is. Kortom, kan te weinig zout eten schadelijk zijn?

Uit nieuwe studies blijkt dat te weinig natrium even slecht kan zijn als te veel natrium. Te weinig zout eten kan leiden tot verhoogd cholesterol, gewichtstoename, een verhoogde hartslag, een verhoogde bloeddruk, hyponatriëmie en chronische ziekten, waaronder Alzheimer. Een dieet met weinig natrium is voor de meeste mensen onnodig. 

Dit artikel vertelt je over de gevolgen van te weinig zout eten, de gezonde effecten en de zout homeostase.

Gevolgen van te weinig zout eten

Het is algemeen bekend dat teveel zout eten slecht is. Te weinig zout eten kan echter ook negatieve gezondheidseffecten hebben. 

Hoewel de gevolgen van te weinig zout eten zeldzaam zijn, zullen we de belangrijkste gevolgen hier bespreken. 

Hartziekten. Een studie onder meer dan 170.000 mensen vergeleek de gezondheidseffecten van een lage zoutinname (minder dan 7,5 g) met een matige zoutinname (maximaal 12,5 g per dag). De onderzoekers concludeerde dat een lage zoutinname het risico op cardiovasculaire problemen en het risico op overlijden verhoogde. 

Hyponatriëmie. Een te lage natrium inname kan soms tot hyponatriëmie leiden. Symptomen van hyponatriëmie zijn weinig energie, vermoeidheid, misselijkheid, braken, zwakte, hoofdpijn, prikkelbaarheid, spierkrampen, spierspasmen en verwarring. In extreme gevallen kan een zouttekort leiden tot shock, coma en de dood. In gezonde situaties is ernstig zoutverlies echter zeer onwaarschijnlijk, aangezien ons voedsel meer dan genoeg zout bevat.

Alzheimer. Te weinig zout eten kan hyponatriëmie en een zwelling van de hersenen veroorzaken. De daaruit voortvloeiende schade wordt zelfs in verband gebracht met de amyloïde plaque vorming van Alzheimer. 

Detox-dieet. Een hoge waterinname in combinatie met een lage zoutinname staat ook wel bekend als het ‘’detox-dieet’’. Dit extreme dieet heeft in Engeland van 2006-2007 tot maar liefst 5259 ziekenhuisopnames geleid. Te weinig zout eten is dus niet zonder risico. 

Gezonde effecten van te weinig zout eten 

Natriumarme diëten verbeteren:

1. hoge bloeddruk
2. chronische nieraandoeningen
3. verlaagd risico op maagkanker
4. algemene kwaliteit van de voeding 

Je natriuminname verlagen kan je gezondheid dus ten goede komen en het risico op overlijden verlagen.

Wanneer het natriumgehalte in Amerika verlaagd wordt met 400 milligram per dag zouden er 28.000 levens gered kunnen worden. 

Dit zou bovendien 7 miljard dollar aan jaarlijkse gezondheidskosten besparen. Dit blijkt uit een studie in The New England Journal of Medicine.

Te weinig natrium kan echter ook negatieve gezondheidseffecten hebben. Als je gezond bent, is een zoutarm dieet waarschijnlijk niet nodig. 

Natrium bronnen en zout homeostase 

Om de natriuminname te verminderen, moet je eerst weten waar het precies in zit. Er worden enorme hoeveelheden zout aan bewerkte voedingsmiddelen toegevoegd.

Natrium Bronnen: 

• 5%: toevoegen van zout tijdens het koken 
• 6%: toevoegen van zout aan tafel 
• 12%: natuurlijk natrium in voedsel 
• 75%: bewerkte voedingsmiddelen

Ondanks de grote hoeveelheden zout die worden toegevoegd aan voedsel en bewerkte voedingsmiddelen is het lichaam in staat de hoeveelheid zout te handhaven. 

Zout homeostase. Gelukkig wordt zout homeostatisch geregeld. Dat houdt in dat, wanneer het natriumgehalte te hoog is, ons lichaam het omlaag kan brengen door te plassen en wanneer het te laag is het lichaam het met behulp van de nieren omhoog kan brengen door vanuit de bloedbaan zout op te nemen.

Kortom, of je nou te weinig zout eet of te veel, het lichaam heeft belangrijke mechanismen om het zoutgehalte in balans te houden.

Hyponatriëmie 

Te weinig natrium in je bloed staat bekend als hyponatriëmie. Oorzaken van een hyponatriëmie zijn onder andere:

1. combinatie van overbelasting, te veel zweten en te veel water drinken (zoals bij een marathon). 
2. diuretica (plaspillen): medicijnen die mensen slikken voor hoge bloeddruk en congestief hartfalen

Wanneer je te weinig natrium in het bloed hebt is er sprake van hyponatriëmie. De symptomen van hyponatriëmie zijn: 

1. weinig energie en vermoeidheid
2. zwakte
3. misselijkheid
4. hoofdpijn
5. braken
6. spierkrampen of spierspasmen.
7. prikkelbaarheid
8. verwarring

Te veel zout eten

De symptomen van teveel zout eten zijn:

1. vaak plassen
2. aanhoudende dorst
3. tijdelijk verhoogde bloeddruk
4. zwellingen op vreemde plaatsen (waterretentie)
5. een opgeblazen gevoel

Als je teveel zout hebt gegeten, kan er ook zoutvergiftiging optreden. Echter, een fatale overdosis is zeldzaam. Een persoon van 70 kg zou daar maar liefst 35-70 gram zout voor moeten consumeren.

Take home message

Het is bekend dat teveel zout eten slecht is. Te veel zout kan hoge bloeddruk en hart-en vaatziekten veroorzaken. Door de hoeveelheid natrium te verlagen en gelijktijdig je kaliuminname te verhogen, wordt de kans op deze aandoeningen lager. 

Echter, te weinig zout kan ook leiden tot gewichtstoename, verhoogd cholesterol, een verhoogde hartslag, hyponatriëmie, een verhoogde bloeddruk en chronische ziekten waaronder Alzheimer. 

Voor optimale gezondheid houd je je dagelijkse natriuminname bij voorkeur tussen de 500 mg (een kwart theelepel) en de 2.300 mg (1 theelepel).