4 Gevolgen van Lactose-intolerantie

Voor een optimale gezondheid is lactose erg belangrijk. Lactose zorgt voor maar liefst 40% van de energiebehoefte en ondersteunt de opname van calcium en ijzer. BIj lactose-intolerantie is er een lactase tekort, het enzym dat melksuiker afbreekt. De ernst van lactose-intolerantie is evenredig met de hoeveelheid ingenomen melksuiker. 

Wellicht heb je lactose-intolerantie en vraag je je nu af of het op de lange termijn schadelijk kan zijn. Kortom, wat zijn de gevolgen van lactose-intolerantie?

Mogelijke gevolgen van lactose-intolerantie zijn blijvende schade aan de microvilli van de darm, lekkende darm syndroom en osteoporose door onvoldoende calciuminname. Volgens een case report kan chronisch eczeem ook een zeldzaam gevolg zijn van lactose intolerantie. Hoewel lactose-intolerantie niet gevaarlijk is, kunnen de symptomen van misselijkheid, krampen, een opgeblazen gevoel, en diarree veel ongemak veroorzaken. Soms lijkt een lactose-intolerantie op een koemelkallergie, waarvan de gevolgen erger kunnen zijn. 

Dit artikel vertelt je de mogelijke gevolgen van lactose-intolerantie, inclusief symptomen waar je goed op moet letten.

melkproducten lactose-intolerantie

Gevolgen lactose intolerantie 

Bij het negeren van lactose-intolerantie kunnen er vervelende gevolgen optreden.

Lekkende darm. Wanneer je lactose-intolerantie negeert kan mogelijk het lekkende darm syndroom (leaky gut syndroom) optreden. Hierbij kunnen gifstoffen en bacteriën de aangetaste darmwand passeren, waardoor er ontstekings- en auto-immuun problemen kunnen ontstaan. Deze aandoening is echter nog niet volledig medisch erkend.  

Aantasting darmbekleding. In sommige gevallen kan lactose-intolerantie de microvilli blijvend beschadigen. Microvilli zijn de vingervormige uitsteeksels van de darmbekleding. Wanneer je lactose-bevattende voedingsmiddelen consumeert, kunnen deze microvilli blijvend aangetast worden. 

Osteoporose. Met lactose intolerantie moet je zuivel vermijden, een belangrijke bron van calcium. Met een adequate calciuminname kan je vervelende gevolgen, zoals osteoporose, voorkomen. Calciumsupplementen kunnen hierbij helpen.

Let op deze symptomen

Opgeblazen gevoel. Na een lactose-bevattend voedingsmiddel kan je binnen 30 minuten tot twee uur winderigheid of een opgeblazen gevoel ervaren. Er kan echter ook sprake zijn van een glutenallergie als het opgeblazen gevoel snel optreedt. 

Zure reflux. Zure reflux, zoals brandend maagzuur en verteringsproblemen, kunnen verergeren door lactose-intolerantie. Aangezien dit niet het meest voorkomende symptoom van lactose-intolerantie is moet je hier extra goed op letten als je er aanleg voor hebt. Zuivel bevat vet dat de sluitspier van de slokdarm zal ontspannen. Als gevolg hiervan zal er meer zuur omhoog gaan, waardoor de zuivelreactie erger wordt. Bovendien kan zure reflux een teken zijn van een koemelkallergie. 

Misselijkheid en bacteriële overgroei. Hoe zuivel misselijkheid veroorzaakt bij mensen met een lactose-intolerantie is nog niet helemaal bekend. Het zou mogelijk door de overgroei van bacteriën verklaard kunnen worden, omdat je darmen het lactose niet goed kunnen verteren. Een studie heeft een verband aangetoond tussen bacteriële overgroei in de dunne darm en lactose-intolerantie bij patiënten met PDS (prikkelbare darm syndroom). Deze overgroei vormt vaak de boosdoener van de vervelende buikklachten. Misselijkheid is dus een complex gevolg waar je goed op moet letten. 

Opgeblazen. Je kunt opgeblazen uitzien, door het niet goed verteren van het melksuikerlactose.  Je zult echter niet aankomen. 

Gevaarlijke oorzaak van lactose-intolerantie 

De gevolgen van lactose-intolerantie kunnen per oorzaak verschillen. De aangeboren lactasedeficiëntie is het gevaarlijkst. 

Lactase-insufficiëntie. Dit is met 70% de meest voorkomende oorzaak. Deze ongevaarlijke vorm van lactose-intolerantie wordt ook wel hypolactasie genoemd. Het treedt op zodra de lactase-enzymen op een geleidelijke manier af beginnen te nemen. Vanaf de leeftijd van vijf jaar kunnen de eerste symptomen optreden, maar in de meeste gevallen zijn de symptomen pas bij tieners of jonge volwassenen merkbaar. 

Secundaire lactose-intolerantie. Secundair kan er ook lactose-intolerantie optreden, na bijvoorbeeld coeliakie of infecties, zoals gastro-enteritis, die het maag en darmslijmvlies aantasten. Deze vorm is van korte duur en zal na een aantal weken verbeteren. De gevolgen hiervan vallen gelukkig dus mee. 

Aangeboren lactasedeficiëntie. De gevolgen van deze uiterst zeldzame genetische vorm kunnen gevaarlijk zijn, omdat er bij de baby’s met aangeboren lactasedeficiëntie al vanaf dag 1 ernstige diarree kan optreden. 

Ontstaanswijze en gevolgen

Aan de hand van de ontstaanswijze kunnen de gevolgen van lactose-intolerantie verklaard worden. 

Normaal gesproken breekt lactase het melksuiker lactose af tot twee kleinere suikers: glucose en galactose. Het lichaam kan deze enkelvoudig suikers vervolgens via het darmslijmvlies in de bloedbaan opnemen. Bij lactose-intolerantie produceert je dunne darm onvoldoende lactase om melksuiker (lactose) te verteren.

Door een lactase-tekort kunnen mensen met lactose-intolerantie dus een aantal voedingsmiddelen niet goed verteren.

De volgende symptomen kunnen hierbij ontstaan: 

  1. rommelende maag
  2. een opgeblazen maag
  3. winderigheid 
  4. diarree
  5. maagkrampen en maagpijnen
  6. misselijkheid 

Kortom, lactose-intolerantie is een verteringsprobleem, waarvan de gevolgen gelukkig mee zullen vallen. 

Take home message 

Bij lactose-intolerantie is er een lactase tekort, oftewel het enzym dat melksuiker afbreekt. Hoewel lactose-intolerantie veel ongemak kan veroorzaken, zijn de gevolgen meestal niet gevaarlijk. 

Naarmate je ouder wordt zullen de symptomen van lactose-intolerantie meestal verergeren. In tegenstelling tot lactose-intolerantie kunnen de gevolgen van koemelkallergie wel gevaarlijk zijn.

De symptomen lactose-intolerantie bestaan onder andere uit misselijkheid, een opgeblazen gevoel, winderigheid, krampen en diarree. Door je dieet aan te passen zal je waarschijnlijk een verbetering van je symptomen ervaren.

Over Diederik

Diederik heeft een medisch-wetenschappelijke achtergrond. In zijn vrije tijd schrijft hij onder andere over gezondheidskwesties voor Human Nature.

Bronnen

Grimbacher, B., Peters, T., & Peter, H. H. (1997). Lactose-intolerance may induce severe chronic eczema. International archives of allergy and immunology, 113(4), 516-518.

Ladas, S., Papanikos, J., & Arapakis, G. (1982). Lactose malabsorption in Greek adults: correlation of small bowel transit time with the severity of lactose intolerance. Gut, 23(11), 968-973.

Garipoglu, G., Ersoy, N., Gülşen, M., & Özgürtaş, T. (2021). Effect of lactose intolerance severity on food intake and quality of life in adults with lactose intolerance in Turkey. Journal of Health Research.

Savaiano, D. A., Boushey, C. J., & McCabe, G. P. (2006). Lactose intolerance symptoms assessed by meta-analysis: a grain of truth that leads to exaggeration. The Journal of nutrition, 136(4), 1107-1113.

Heyman, M. B. (2006). Lactose intolerance in infants, children, and adolescents. Pediatrics, 118(3), 1279-1286.

Harvey, L., Ludwig, T., Hou, A. Q., Hock, Q. S., Tan, M. L., Osatakul, S., … & Muhardi, L. (2018). Prevalence, cause and diagnosis of lactose intolerance in children aged 1-5 years: a systematic review of 1995-2015 literature. Asia Pacific journal of clinical nutrition, 27(1), 29.

Gremse, D. A., Greer, A. S., Vacik, J., & Dipalma, J. A. (2003). Abdominal pain associated with lactose ingestion in children with lactose intolerance. Clinical pediatrics, 42(4), 341-345.