Geschreven door Dirk Cornelis, BSc
Acupunctuur zou de eetlust verminderen, het metabolisme verhogen en bepaalde hongercentra in de hersenen kunnen beïnvloeden. Maar, is dit wel wetenschappelijk bewezen?
Bij acupunctuur worden specifieke punten op het lichaam gestimuleerd met zeer dunne naalden. Acupunctuur is erg effectief gebleken bij pijnklachten, misselijkheid, slapeloosheid, verslaving en angst.
Wellicht heb je ergens over de voordelen van acupunctuur gelezen en vraag je je nu af of het kan helpen bij gewichtsverlies. Kortom, kan acupunctuur helpen met afvallen?
Studies hebben aangetoond dat acupunctuur afvallen kan stimuleren. Acupunctuur stimuleert het metabolisme en bevordert de spijsvertering. Daarnaast lijken mensen door de positieve instelling gezondere voedingskeuzes maken. Zo zou je in zes tot acht weken met een aantal behandelingen per week maar liefst 4.5 – 6.8 kilo kunnen afvallen. De studies zijn echter beperkt en de onderzoeksresultaten zijn gemengd.
Dit artikel vertelt je over het werkingsmechanisme, de studies naar acupunctuur en afvallen, de gezondheidsvoordelen en acupressuur en afvallen.

Hoe acupunctuur tot afvallen leidt
Voorstanders van acupunctuur geloven dat acupunctuur chi kan stimuleren, een energiestroom die zwaarlijvigheid kan omkeren.
Door deze bewering worden mensen al gauw sceptisch. Om deze reden hebben wij gekeken naar de wetenschap.
Het precieze werkingsmechanisme is nog niet helemaal duidelijk. De grote vraag is of acupunctuur een directe invloed heeft op afvallen door de specifieke acupunctuur behandeling of juist indirect door de verkregen positieve instelling, waardoor je gezondere levensstijl keuzes maakt.
Er zijn meerdere directe effecten van acupunctuur die allemaal verband houden met het lichaamsgewicht. Klinische studies hebben dit goed in kaart gebracht.
Gewichtbevorderende effecten acupunctuur:
- bevordert de spijsvertering
- regulatie endocriene systeem (hormonen)
- metabolisme modulatie
- vermindert oxidatieve stress
Onderzoekers hebben vastgesteld dat acupunctuur bepaalde moleculen kan moduleren die betrokken zijn bij het metabolisme. Hierdoor kan acupunctuur effectief zijn bij mensen met obesitas.
Uitleg traditionele geneeskunde
Volgens de traditionele Chinese geneeskunde ontstaat gewichtstoename door een verstoring van het evenwicht. Volgens de oude leer wordt een verstoord evenwicht veroorzaakt door een slecht functionerende:
- milt
- lever
- schildklier
- nier
- endocrien systeem
Bij acupunctuurbehandelingen voor gewichtsverlies richten ze zich op deze lichaamsgebieden. Deze worden bij bepaalde punten in de huid gestimuleerd.
Studies naar acupunctuur en afvallen
Een Koreaans onderzoek toonde aan dat oor acupunctuur het gewichtsverlies kan stimuleren en het buikvet vermindert.
Echter, er zijn maar weinig studies die zich specifiek richten op het verband tussen acupunctuur en afvallen. Daarnaast bevatten de verschillende studies meerdere variabelen, waardoor het lastig is om definitieve uitspraken te kunnen doen.
Deze variabelen zijn onder andere:
- hoeveelheid acupunctuurpunten
- gebruikte techniek
- sessieduur
- wel of geen placebo
- aantal sessies
- schijn interventie
Ook worden de acupunctuur studies sterk beïnvloed door de verwachtingen en persoonlijke overtuigingen van mensen. Zelfs de relatie met de acupunctuur beoefenaar kan een rol spelen.
Kortom, er zijn meer studies nodig naar het verband tussen acupunctuur en afvallen.
Acupressuurpunten en afvallen
Het is dus duidelijk dat je met acupunctuur kan afvallen. Het kan echter nog makkelijker, met nog minder risico’s.
Met acupunctuur gebruik je naalden, terwijl je met acupressuur gebruikt maakt van massagetherapie op bepaalde drukpunten. Zo zijn er specifieke drukpunten die het gewichtsverlies kunnen stimuleren. Deze drukpunten stimuleren de spijsvertering, verminderen stress en stimuleren het metabolisme. Zo zijn er zelfs een aantal drukpunten die mogelijk de bloedsuikerspiegel en de eetlust kunnen beïnvloeden. Acupressuur is dus vergelijkbaar met acupunctuur.
De acupressuur drukpunten beïnvloeden bepaalde meridianen die in verband staan met het lichaam.
Acupressuur punten voor gewichtsverlies:
- Milt meridiaan: 7.5 cm boven het enkelbot
- Maag meridiaan: 7.5 cm onder de knieschijf
- Vat meridiaan: 10 cm boven de navel
- Milt meridiaan: 5 cm boven de knieschijf
- Besturend meridiaan: minder dan 2.5 cm onder het neusgat
Deze veelbelovende effecten maken acupressuur, in combinatie met lichaamsbeweging en een dieetplan, een effectieve manier om af te vallen.
Gezondheidsvoordelen van acupunctuur
Acupunctuur kan, alleen of in combinatie met traditionele therapie, een effectieve behandeling vormen van meerdere klachten en aandoeningen.
Het is wetenschappelijk bewezen dat acupunctuur gezondheidsvoordelen biedt bij:
- misselijkheid door chirurgische anesthesie
- misselijkheid door kanker chemotherapie
- verslaving
- tandpijn na een ingreep
- afvallen
- angst: verlaagt het aantal stresshormonen
- spierspannings hoofdpijn
- migraine
- aandoeningen van het bewegingsapparaat: rugpijn, nekpijn
- slapeloosheid
- depressie
- onvruchtbaarheid
Acupunctuur is ook effectief gebleken bij de behandeling van de volgende symptomen, ziekten of aandoeningen:
- allergische rhinitis (inclusief hooikoorts)
- dysenterie
- biliaire koliek
- maagzweer
- dysmenorroe
- aangezichtspijn
- acute en chronische maagontsteking
- hypotensie
- hypertensie
- leukopenie (te weinig witte bloedcellen)
- inductie van de bevalling
- periarthritis schouder
- malpositie van foetus
- nierkoliek
- postoperatieve pijn
- ischias
- reumatoïde artritis
- beroerte
- verstuiking
- tenniselleboog
Take home message
Acupunctuur kent vele gezondheidsvoordelen, waaronder gewichtsverlies. Nu steeds meer mensen acupunctuur gebruiken om af te vallen, vragen ook steeds meer mensen zich af of het wel wetenschappelijk onderbouwd is.
Het wetenschappelijk bewijs is echter beperkt. Zo zou een positieve instelling indirect een grote rol kunnen spelen bij de uitkomst. Uit toekomstig onderzoek moet blijken hoe sterk de effecten precies zijn.
Buiten gewichtsverlies zijn er echter wel veel gezondheidsvoordelen van acupunctuur die wel wetenschappelijk goed onderbouwd zijn.
Over Diederik
Bronnen
Kim, S. Y., Shin, I. S., & Park, Y. J. (2018). Effect of acupuncture and intervention types on weight loss: a systematic review and meta‐analysis. Obesity Reviews, 19(11), 1585-1596.
Richards, D., & Marley, J. (1998). Stimulation of auricular acupuncture points in weight loss. Australian family physician, 27, S73-7.
Lacey, J. M., Tershakovec, A. M., & Foster, G. D. (2003). Acupuncture for the treatment of obesity: a review of the evidence. International journal of obesity, 27(4), 419-427.
Cabýoglu, M. T., Ergene, N., & Tan, U. (2006). The treatment of obesity by acupuncture. International journal of neuroscience, 116(2), 165-175.
Güçel, F., Bahar, B., Demirtas, C., Mit, S., & Çevik, C. (2012). Influence of acupuncture on leptin, ghrelin, insulin and cholecystokinin in obese women: a randomised, sham-controlled preliminary trial. Acupuncture in Medicine, 30(3), 203-207.
Belivani, M., Dimitroula, C., Katsiki, N., Apostolopoulou, M., Cummings, M., & Hatzitolios, A. I. (2013). Acupuncture in the treatment of obesity: a narrative review of the literature. Acupuncture in Medicine, 31(1), 88-97.
Cho, S. H., Lee, J. S., Thabane, L., & Lee, J. (2009). Acupuncture for obesity: a systematic review and meta-analysis. International journal of obesity, 33(2), 183-196.
Mok, M. S., Parker, L. N., Voina, S., & Bray, G. A. (1976). Treatment of obesity by acupuncture. The American Journal of Clinical Nutrition, 29(8), 832-835.
Liu, Z., Sun, F., Li, J., Wang, Y., & Hu, K. (1993). Effect of acupuncture on weight loss evaluated by adrenal function. Journal of traditional Chinese medicine= Chung i tsa chih ying wen pan, 13(3), 169-173.