Als je op je benen bloedvaatjes ziet ben je natuurlijk benieuwd naar de oorzaak. Zo denken veel mensen gelijk dat ze spataderen hebben terwijl dat helemaal niet het geval hoeft te zijn. 

Dus waarom heb ik op mijn benen bloedvaatjes?

Als je iets aan dit probleem wilt doen, is het belangrijk om te begrijpen hoe het is ontstaan. 

Door te letten op symptomen en tekenen kun je een idee krijgen van de onderliggende oorzaak. 

In dit artikel delen we informatie over mogelijke oorzaken van bloedvaatjes op de benen en bespreken we behandelingsmogelijkheden. 

We hopen dat dit je helpt om een beter inzicht te krijgen in de situatie en de juiste stappen te nemen voor een mogelijke oplossing.

1. Zichtbare aderen

Het is normaal dat aderen soms zichtbaar zijn, vooral als je een lichtere huidskleur hebt. 

Meestal zijn zichtbare aderen tijdelijk en onschadelijk. Er zijn echter enkele factoren die ervoor kunnen zorgen dat ze prominenter worden, zoals:

• Lichaamsbeweging: Tijdens fysieke activiteit stroomt er meer bloed door je aderen, waardoor ze tijdelijk meer zichtbaar kunnen worden.
• Hete weersomstandigheden: Hitte kan ervoor zorgen dat de bloedvaten uitzetten, waardoor je ze beter zult zien.
• Blootstelling aan de zon: Langdurige blootstelling aan de zon kan de huid dunner maken en de aderen meer zichtbaar maken.
• Overgewicht: Overgewicht kan leiden tot een hogere druk op de aderen, waardoor ze prominenter worden.
• Strakke kleding: Het dragen van strakke kleding kan de bloedstroom belemmeren en ervoor zorgen dat de aderen meer opvallen.
• Langdurig zitten: Langdurig zitten, vooral met gebogen knieën, kan de bloedcirculatie beïnvloeden en bijdragen aan zichtbare aderen.
• Genetica: Sommige mensen hebben van nature meer zichtbare aderen door genetische aanleg.

Hoewel zichtbare aderen meestal geen reden tot bezorgdheid zijn, is het altijd goed om eventuele veranderingen in de grootte, kleur of pijn in de aderen op te merken. 

2. Spataderen: symptomen, oorzaken en behandeling

Mogelijk heb je spataderen.

Symptomen

Spataderen bevinden zich meestal op de benen en worden gekenmerkt door vergrote en gezwollen aderen. 

Ze kunnen verschillende vervelende symptomen veroorzaken, zoals spataderpijn en gespannen spieren. Typische symptomen van spataderen zijn onder andere:

• Zware, pijnlijke en ongemakkelijke benen
• Meestal blauw of donkerpaars van kleur
• Bobbelig, verdraaid of uitpuilend uiterlijk
• Zwelling van voeten en enkels
• Droge huid
• Optreden van beenkrampen
• Kleurveranderingen van het onderbeen

Het is belangrijk op te merken dat niet iedereen met spataderen alle symptomen zal ervaren. 

De symptomen kunnen variëren afhankelijk van de ernst en de individuele omstandigheden. 

Bij het vermoeden op spataderen of het ervaren van verontrustende symptomen, is het raadzaam om een afspraak te maken met een zorgverlener voor een evaluatie en passend advies.

Oorzaken

In je ader zitten er eenrichtingskleppen waardoor het bloed niet terug kan stromen. Echter, als je aderwanden en aderkleppen verzwakt zijn, kunnen er spataderen ontstaan. 

Als gevolg gaan de aderwanden uitrekken en verliezen ze hun elasticiteit. Hierdoor worden de kleppen zwakker.

Spataderen kunnen veroorzaakt worden door verschillende factoren zoals overgewicht, zwangerschap, menopauze, erfelijkheid, langdurig staan, oudere leeftijd, beenletsel en vrouwelijk geslacht. 

Daarnaast zijn er ook minder vaak voorkomende oorzaken, zoals arterioveneuze malformaties, veneuze malformaties, postflebitale obstructie en postflebitale incontinentie. 

Aan de hand van de symptomen kan de dokter een diagnose stellen. Mogelijk zal de dokter daarna nog meer testen uitvoeren.

Behandeling

Er zijn verschillende behandelingsopties beschikbaar voor spataderen. Deze omvatten:

• Het dragen van steunkousen: Steunkousen kunnen de bloedcirculatie bevorderen en symptomen verlichten.
• Regelmatige lichaamsbeweging: Door regelmatig te bewegen, zoals wandelen of zwemmen, kan de bloedcirculatie verbeteren en kunnen spataderen verminderen.
• Het verhogen van het getroffen gebied tijdens rust: Door het getroffen gebied te verhogen, bijvoorbeeld door je benen op kussens te leggen, kan de bloedstroom verbeteren.
• Sclerotherapie: Bij deze behandeling worden de aangetaste aderen afgesloten met behulp van een speciaal schuim, wat leidt tot het vervagen of verdwijnen van de spataderen.
• Ligatie en stripping: Dit is een operatieve procedure waarbij de aangetaste ader wordt verwijderd door middel van incisies en strippen.
• Endothermische ablatie: Deze procedure maakt gebruik van warmte om de aangetaste aderen af te sluiten, wat resulteert in het verminderen of verwijderen van de spataderen.

Bespreek de behandelingsmogelijkheden voor spataderen met je huisarts.

Samen kunnen jullie de beste optie voor jouw situatie bepalen, rekening houdend met de ernst van de spataderen en je individuele behoeften en voorkeuren.

3. Petechiën: symptomen, oorzaken en behandelingen

Als je op je benen bloedvaatjes hebt die kleiner zijn dan twee millimeter en als er kleine rode puntjes verschijnen, heb je mogelijk petechiae.

Ze hebben de grootte van een speldenknop en zijn zo breed als een krijtje.

Als er meerdere kleine bloedvaatjes springen wordt er gesproken van purpura. Hierbij verschijnt er een roodpaarse vlek.

Symptomen

Onder je huid en in de slijmvliezen zitten kleine bloedvaatjes die kunnen barsten. Kenmerken/symptomen van petechiën:

1. puntjes (rood, paars, bruin) 
2. de grootte van ongeveer een speldenknop
3. puntjes zijn niet verhoogd/bobbelig
4. geen pijn en geen jeuk
5. meestal op of in de volgende plekken: armen, benen, in de oogleden, billen, maag, mond

Ze worden nog wel eens met huiduitslag door de war gehaald, maar ze zijn wel degelijk anders.

Bij petechiën zijn de kleine bloedvaatjes kapot, dus als je erop drukt zullen de plekken rood, paars of bruin blijven. Anderzijds zal uitslag bleek of lichter worden als je erop drukt.

Oorzaken petechiën

Bij petechiën zijn kleine bloedvaatjes (haarvaten, capillairen) gesprongen. Deze bloedvaatjes verbinden de kleinste aders met delen van je slagaders. 

Een bloeding in deze haarvaten zorgt ervoor dat er bloed in je huid lekt waardoor er vervolgens petechiën of purpura ontstaan. 

Oorzaken:

1. langdurige inspanning
2. langdurig persen: gewichtheffen, hoesten, bevallen, braken
3. geneesmiddelen: Penicilline, Fenytoïne, Kinine
4. aandoeningen: leukemie, vasculitis (ontstoken bloedvaten), vitamine K-tekort, trombocytopenie (tekort aan bloedplaatjes), vitamine C-tekort (scheurbuik)
5. Infecties (bacterieel, viraal, schimmels): mononucleosis, cytomegalovirus, endocarditis, meningokokkemie, sepsis, roodvonk, rocky mountain gevlekte koorts, keelpijn, virale hemorragische koortsen

Behandeling

Aan de hand van de onderliggende oorzaak kan er een behandeling gekozen worden, maar bij overbelasting of een verwonding is dat misschien niet nodig.

Behandelingsmogelijkheden per oorzaak:

1. bacteriële infectie: antibiotica 
2. leukemie: chemotherapie, bestraling, beenmergtransplantatie, immunotherapie
3. gezwollen bloedvaten: corticosteroïden
4. vitamine C supplementen
5. immunosuppressiva: geneesmiddelen die het immuunsysteem onderdrukken

Take home message

Waarom heb ik op mijn benen bloedvaatjes?

Zichtbare aderen kunnen normaal zijn. Zo zijn er een aantal dingen waardoor ze meer op kunnen vallen zoals door lichaamsbeweging, langdurig zitten, hete weersomstandigheden, overgewicht, zon, strakke kleding, en genetica.

Het kan ook iets anders zijn. Mogelijk heb je spataderen of petechiën.

Andere mogelijke oorzaken zijn chronische veneuze insufficiëntie en oppervlakkige tromboflebitis (ontstoken gezwollen ader).

Meestal zitten spataderen op de benen waarbij je aderen gezwollen en vergroot zijn. Het kan klachten veroorzaken zoals spataderpijn en gespannen spieren.

Als je kleine rode, paarse of bruine puntjes ziet, zijn het mogelijk petechiën. Hierbij zijn kleine bloedvaatjes gebarsten.

Bloedvaatjes op de  benen is onvoldoende informatie om te zeggen waar het precies door veroorzaakt wordt. 

De arts zal de huid moeten onderzoeken en stelt meerdere vragen om de oorzaak te achterhalen. Alleen je dokter kan de juiste diagnose stellen.

Bovendien zijn er ook medische noodgevallen zoals bloedstolsels waar rekening mee gehouden moet worden. Voor een correcte diagnose ga je dus langs de dokter.