Nierpijn wordt nog wel eens verward met rugpijn, maar als je pijn hebt in de buurt van de nieren ga je je al snel afvragen wat er aan de hand is.
Dus waarom heb ik constante nierpijn?
KORT ANTWOORD
Oorzaken van nierpijn zijn nierstenen, verwonding, nierinfectie, polycysteuze nierziekte of nierkanker. Scherpe krampen of hevige pijnen die komen en gaan zijn kenmerkend voor nierstenen. Dit worden ook wel koliekpijnen genoemd.
Aangezien de nieren met de blaas en urineleiders verbonden zijn kunnen klachten in die gebieden op nierpijn lijken zoals urineretentie en vesico ureterale reflux (VUR).
Dit artikel vertelt je de mogelijke oorzaken van constante nierpijn, de symptomen en oorzaken van nierstenen inclusief de behandelingsopties.

Nierpijn of rugpijn?
Rugpijn voel je meestal in het midden van je rug, in je onderrug en over de ruggengraat. Het kan ook naar je benen uitstralen.
Daarentegen voelen mensen nierpijn meestal hoger op de rug. Vaak voelt het ook dieper aan.
Locatie van nierpijnklachten:
rechts of links van de ruggengraat.
- onder de ribben
- uitstraling naar buik of lies
Bovendien wordt heuppijn soms met nierpijn verward. Echter, heuppijn bevindt zich lager in de rug.
Nierpijn soms door nierstenen
Vaak ontstaan nierstenen als je urine te geconcentreerd wordt waardoor mineralen makkelijk aan elkaar blijven plakken en gaan kristalliseren. Nierstenen bestaan uit harde afzettingen van zouten en mineralen.
De twee hoofdoorzaken:
- de urine bevat meer kristalvormende stoffen (calcium, urinezuur en oxalaat) dan de hoeveelheid vloeistof die je in de urine kan verdunnen
- je mist de stoffen om de vorming van kristallen te voorkomen waardoor nierstenen gemakkelijker ontwikkelen
Nierstenen kunnen veroorzaakt worden door:
te weinig water drinken
- zwaarlijvigheid
- dieet
- sommige medische aandoeningen
- te veel of te weinig lichaamsbeweging
- gewichtsverliesoperaties
- het consumeren van te zout of te zoet voedsel
- stress in combinatie met chronische uitdroging
- bepaalde supplementen en medicijnen
- infecties
- familiegeschiedenis
- de inname van te veel fructose
Als nierstenen in je urineleiders richting je blaas terechtkomen ontstaan er klachten.
Meestal ontstaan er pas symptomen als de niersteen zich verplaatst in de nier of in de urineleiders terechtkomt.
Als de niersteen in je urineleiders vastzit kan de urine niet meer doorstromen waardoor de nier opzwelt en de urineleider als reactie gaat verkampen. Dit kan erg pijnlijk zijn. Hierbij kunnen een aantal symptomen optreden.
Grotere nierstenen kunnen tot de volgende symptomen leiden:
- een hevige pijn aan weerszijden van de onderrug
- mannen: testikelpijn
- pijn aan de zijkant van je buik
- buikpijn of een vage pijn die maar niet weggaat
- zweten
- koliekpijnen: een hevige pijn die komt en gaat
- een hoge temperatuur, koorts en rillingen
- urine-infectie
- overgeven
- misselijkheid
- bloed bij de urine
- troebele of slecht ruikende urine
Deze pijn kan veranderen van plaats, verschuiven of toenemen. Als de steen zich verder door de urinewegen verplaatst kan de pijn heviger worden.
Een onbehandelde niersteen kan ervoor zorgen dat de urineleiders vernauwd of geblokkeerd raken. Dit verhoogt het risico op:
- ophoping van urine
- infecties
- extra nierbelasting
Deze problemen zijn gelukkig zeldzaam omdat de meeste nierstenen tijdig behandeld worden voordat complicaties optreden.
Urineleiderblokkade resulteert niet altijd in tekenen of symptomen. Dit is afhankelijk van verschillende factoren zoals de locatie van de blokkade, hoe snel de urineleider vernauwt raakt, of de obstructie volledig of gedeeltelijk is, en hoeveel nieren zijn aangedaan (één of beide).
Symptomen en tekenen van ureterale obstructie zijn onder andere:
- moeilijk kunnen plassen
- pijn
- veranderingen in de urineproductie, hoeveel urine dat precies geproduceerd wordt
- bloed in de urine
- herhaalde urineweginfecties
- hoge bloeddruk
Wanneer naar de dokter?
Ga bij zorgen naar de dokter en ook bij de volgende symptomen moet je directe medische hulp zoeken:
pijn in combinatie met koorts en rillingen
- intense pijn waarbij je geen comfortabele houding kunt vinden of niet stil kunt zitten
- plasproblemen
- pijn in combinatie met misselijkheid en braken
- bloed bij de urine
Ga dezelfde dag nog naar de dokter als je last hebt van een eenzijdige, constante, doffe, pijn in de rug of zij. Ook als je koorts hebt en vermoeid bent.
Koliekpijnen door nierstenen
De kenmerkende pijn van nierstenen is koliekpijnen dat in de zij, rug, liesstreek en onderbuik gevoeld kan worden.
Vaak begint het als een doffe pijn die snel overgaat in een scherpe, ernstige krampen of pijn. Typisch komt en gaat deze pijn.
Zo kun je het ene moment een ondraaglijke pijn ervaren die het volgende moment weer verdwenen is.
Als de urinestroom door de steen geblokkeerd is kunnen er koliekpijnen optreden. Deze pijn is een combinatie van de volgende processen:
- krampen van de urineleider
- een toegenomen peristaltiek
- nierzwelling met uitrekking van het kapsel
- door nierstenen veroorzaakte ontstekingen
Deze processen stimuleren namelijk de rekreceptoren die gelegen zijn onder het slijmvlies in de urineleider, nierkapsel en nierbekken. Als gevolg ontstaat dus pijn.
Behandeling
Voor het passeren van de niersteen is niet altijd een behandeling nodig. Mogelijk hoef je alleen veel water te drinken en pijnstillers innemen. Dit hangt van je situatie af.
Maar als een niersteen vastzit en gepaard gaat met complicaties zoals een urineweginfectie, is er misschien een operatie nodig.
Als ze tijdig worden herkend zullen ze in de meeste gevallen gelukkig geen schade veroorzaken.
Met een preventieve behandeling kan de kans op terugkerende nierstenen verkleind worden. Preventieve maatregelen kunnen dus aangeraden worden.
Take home message
Waarom heb ik constante nierpijn?
Oorzaken van nierpijn zijn onder andere nierstenen, verwonding, nierinfectie, of nierkanker.
Nierstenen, de voornaamste oorzaak, wordt veroorzaakt door te weinig water drinken, zwaarlijvigheid, oxalaatrijke voedingsmiddelen, het consumeren van te zout of te zoet voedsel, te veel of te weinig lichaamsbeweging, infecties en de inname van teveel fructose.
Alleen een dokter kan de juiste diagnose stellen.
Over Diederik
Bronnen
Khan, S. R., Pearle, M. S., Robertson, W. G., Gambaro, G., Canales, B. K., Doizi, S., … & Tiselius, H. G. (2016). Kidney stones. Nature reviews Disease primers, 2(1), 1-23.
Patti, L., & Leslie, S. W. (2021). Acute renal colic. StatPearls [Internet].