Dopamine en Depressie: Wat is de link?

Dopamine is een chemische boodschapper die een grote rol speelt in de motivatie en beloning. De voldoening die je voelt als je je doelen behaalt is mede te danken aan een stormloop van dopamine.

Bijna alle plezierige ervaringen gaan gepaard met het vrijkomen van dopamine, daarom kan een tekort aan dopamine invloed hebben op je mentale welzijn.

Wellicht heb je ergens over het verband tussen dopamine en depressie gelezen en vraag je je nu af hoe dat precies werkt. Oftewel, hoe kan dopamine depressie veroorzaken en wat zijn de symptomen van een dopaminetekort bij depressie? 

Dopaminetekort veroorzaakt niet direct een depressie, maar lage dopamineniveaus veroorzaken wel specifieke symptomen die geassocieerd worden met een depressie waaronder machteloosheid, verminderde motivatie en een verlies van interesse in dingen die je voorheen interessant vond. Deze symptomen zijn het gevolg van dopamine disfunctie en kan veroorzaakt zijn door korte of lange termijn stress, pijn of trauma. 

De link tussen dopamine en depressie

Dopamine is een chemische boodschapper (neurotransmitters) die door het zenuwstelsel worden gebruikt en meerdere vitale lichaamsprocessen reguleert, van de slaap tot de stofwisseling.

Hoewel dopamine en serotonine invloed uitoefenen op dezelfde processen, doen ze dat op net iets andere manieren.

Al meer dan 50 jaar wordt het verband tussen serotonine en depressie onderzocht. Terwijl in eerste instantie gedacht werd dat een laag serotoninegehalte depressies veroorzaakte, weten ze nu dat dit niet het geval is.

Het is echter zeer ingewikkeld en verwarrend. Een laag serotoninegehalte veroorzaakt niet direct een depressie, maar het verhogen van serotonine (SSRI’s) is een van de meest effectieve behandelingen. 

Pas na 6 weken werken de medicijnen. Mensen met matige tot ernstige depressie ervaarde maar liefst 40 tot 60 procent symptoomverbetering. Alleen het verhogen van de serotonine kan dit dus niet verklaren. 

Er wordt gedacht dat dat SSRI’s de positieve emotionele verwerking in de loop van de tijd verbeterd wat uiteindelijk resulteert in een positieve stemming. 

Daarnaast is aangetoond dat depressie verband houdt met ontstekingen in het lichaam en SSRI’s verminderen juist de ontstekingen in het lichaam. 

Er zijn geen goede of praktische  methoden om de serotonine en dopamine niveaus te meten.

Symptomen dopamine tekort 

De symptomen van een dopaminetekort zijn gevarieerd en hangen af van de precieze oorzaak. Zo heeft iemand met de ziekte van Parkinson andere symptomen dan iemand die herhaald drugs gebruikt. 

Cognitief: 

1. verminderd energie, vermoeidheid en slaapproblemen
2. concentratieverlies en motivatieverlies
3. stemmingswisselingen en verdrietigheid
4. schuldgevoel, hopeloosheid en angst
5. veranderd zelfbeeld en gebrek aan inzicht of zelfbewustzijn
6. hallucinaties en waanideeën
7. zelfmoordgedachten of gedachten aan zelfbeschadiging

Maag en darm:

1. gewichtsverlies of gewichtstoename
2. Maagzuur (GERD)
3. obstipatie
4. eet en slikklachten 

Symptomen van het bewegingsapparaat: 

1. stijfheid, spierkrampen, spasmenen tremoren (trillingen)
2. pijn
3. evenwichtsverlies
4. Langzame beweging of spraak 

Dopamine verhogen op een natuurlijke manier

Je kan eenvoudige de dopamineproductie van je lichaam verhogen:

Dieet: 

1. Eet minder verzadigde vetten
2. Meer eiwitrijk voedsel
3. Fluweelbonen
4. Vitaminen en mineralen

Levensstijl:

1. Goede nachtrust
2. Lichamelijke activiteit
3. Overweeg meditatie 
4. Blootstelling aan zonlicht
5. Melodieuze muziek

Take home message

Lage dopamine niveaus veroorzaken specifieke symptomen die geassocieerd zijn met depressie zoals machteloosheid, verminderde motivatie en een verlies van interesse in dingen die je voorheen interessant vond. 

Dopamine en serotonine zijn twee belangrijke neurotransmitters die een belangrijke rol spelen bij depressie. Experts proberen het specifieke mechanisme nog steeds te begrijpen.

Een tekort aan dopamine zorgt voor bepaalde symptomen van depressie, zoals motivatieverlies. Serotonine is betrokken bij de manier waarop je je emoties verwerkt, wat invloed kan hebben op de algehele stemming.

Een onbalans in een van beide heeft gevolgen voor je mentale welzijn, je spijsvertering en je slaapcyclus.