1 op de 5 mensen heeft last van een droge mond. Wanneer je speekselklieren onvoldoende speeksel aanmaken kun je last krijgen van een droge mond.

Minder speeksel maakt het kauwen en slikken moeilijker, belemmert de vertering en zorgt ook voor meer bacteriegroei. 

Een droge mond kan leiden tot tandbederf, gistinfectie, mondzweertjes, gebarsten lippen en gespleten mondhoeken. 

Kortom, een droge mond gaat niet alleen ten koste van je eetlust maar ook van je mondgezondheid.

Reden genoeg om er wat aan te doen. Maar dan zul je eerst moeten weten waar het door veroorzaakt wordt.

Van angst en nervositeit tot het gebruik van bepaalde medicijnen, er zijn nogal wat oorzaken. Dus waarom heb je last van een droge mond?

Dit artikel vertelt je de oorzaken van een droge mond, manieren om het te verhelpen en de complicaties die op kunnen treden als het niet wordt behandeld.

Oorzaken droge mond

De volgende aandoeningen, medicijnen en middelen kunnen de speekselproductie verminderen:

1. medicijnen: zoals antidepressiva, antihistaminica (allergieën), antihypertensiva (hoge bloeddruk), decongestiva (tegen neusverstopping), pijnstillers en spierverslappers.
2. kankertherapie: bestraling en chemotherapie kunnen de speekselklieren beschadigen
3. ouderdom: ten gevolge van langdurige gezondheidsproblemen, te weinig voeding, medicijngebruik en lichamelijke veranderingen die de verwerking van medicijnen beïnvloeden
4. zenuwbeschadiging in het hoofd halsgebied 
5. beroerte
6. diabetes
7. schimmelinfectie (spruw)
8. auto-immuunziekten: syndroom van Sjögren , HIV/aids
9. de ziekte van Alzheimer
10. mondademhaling
11. uitdroging
12. snurken
13. tabak en alcohol
14. methamfetamine (“meth-mond”)
15. taaislijmziekte
16. bloedarmoede
17. ziekte van Parkinson
18. reuma
19. bof

Bijwerkingen van medicijnen zijn een veelvoorkomende oorzaak van een droge mond. Een aandoening die de speekselklieren aantast komt niet zo vaak voor.

Kortom, een droge mond is geen ernstige aandoening, maar het kan soms een teken zijn van een ernstige onderliggende aandoening.

Mensen met een droge mond kunnen een breed scala aan symptomen ervaren.

Symptomen droge mond

Een droge mond wordt ook wel xerostomie genoemd. Een verminderde speekselproductie, oftewel een droge mond kan tot de volgende symptomen leiden:

1. droogheid
2. dik speeksel
3. moeilijker kunnen kauwen en slikken
4. plakkerig gevoel
5. draderig speeksel
6. veranderde smaak
7. droge tong
8. stinkende adem
9. zere keel
10. droge keel
11. heesheid
12. moeite met spreken
13. tong met groeven
14. een kunstgebit moeilijker kunnen dragen

Een droge mond kan naast deze symptomen een aantal vervelende complicaties veroorzaken.

Complicaties droge mond

Onvoldoende speeksel en een droge mond kan na verloop van tijd tot verschillende complicaties leiden:

1. mondzweertjes
2. gebarsten lippen
3. tandbederf
4. tandplak
5. tandvleesontsteking
6. gistinfectie (spruw)
7. gespleten mondhoeken

Gelukkig kun je op meerdere manieren de droge mond vaak verlichten. Dit hangt ook af van de precieze oorzaak.

Een droge mond verhelpen

De beste behandeling is afhankelijk van de specifieke oorzaak. Een droge mond kan je op verschillende manieren (tijdelijk) verlichten:

1. minder cafeïne 
2. suikervrije kauwgom: stimuleert de speekselstroom
3. stoppen met roken
4. door de mond ademhalen 
5. genoeg drinken
6. vermijd decongestiva en antihistaminica
7. luchtbevochtiger
8. mondwater met alcohol vermijden
9. na elke maaltijd je tanden poetsen
10. speekselvervanger: met xylitol, hydroxyethylcellulose of carboxymethylcellulose

Gember zou ook kunnen helpen omdat het de speekselproductie stimuleert, het is dus een zogeheten plantaardige ‘’sialagoog’’. 

Als je lippen ook droog zijn kun je eventueel een lippenbalsem gebruiken.

Een verminderde speekselproductie en een droge mond kunnen dus voor heel wat problemen leiden. Dit is niet zo gek want speeksel heeft meerdere functies.

Functie van speeksel

Speeksel is erg belangrijk. Het bevochtigt de mond, maakt het kauwen en slikken gemakkelijker, verbetert het smaakvermogen, spoelt voedselresten weg, en neutraliseert bacteriën en voorkomt daarmee tandbederf. 

Bovendien bevat je speeksel spijsverteringsenzymen. Speeksel heeft dus tal van belangrijke functies.

Take home message

Speeksel bevochtigt niet alleen je mond, het beperkt ook nog eens de groei van bacteriën. Een droge mond kan dus leiden tot tandbederf, mondzweertjes en andere vervelende complicaties.

Van medicijnbijwerkingen tot de bestraling van kanker, een droge mond kan door verschillende dingen veroorzaakt worden. Een droge mond wordt vaak veroorzaakt door medicijnen. 

Aangezien medicijnen een van de meest voorkomende oorzaken is moet je mogelijk de dosering wijzigen of het geneesmiddel zelfst stoppen. Bespreek dit uiteraard met je arts.

Wanneer de last van een droge mond aanhoudt is het verstandig om een afspraak met de dokter te maken.