Dyslexie en Hoogbegaafdheid

Dyslexie is een leerstoornis, maar het tast de intelligentie niet aan. Je kunt dus slim zijn en dyslexie hebben.

Zo is Richard Branson een van de zeer intelligente mensen met dyslexie die tal van succesvolle bedrijven heeft opgericht.

De hersenactiviteit is in specifieke hersengebieden net wat anders. Dus hoe zit het met dyslexie en hoogbegaafdheid?

KORT ANTWOORD

De meeste mensen met dyslexie hebben een gemiddeld tot bovengemiddeld IQ. Sommige dyslectici hebben zeer superieure IQ scores. Dyslexie heeft niets met het intelligentieniveau te maken, dit blijkt uit een studie van het National Institutes of Health (NIH). Veel dyslectische mensen kunnen ’outside the box’ denken en op uitstekende ideeën komen.

Dit artikel vertelt je meer over dyslexie en hoogbegaafdheid en hoe de hersenen van mensen met dyslexie anders zijn.

kind kan niet focussen

De gaven van dyslectici

Dyslectici hebben een aantal gaven gemeen, zoals zeer bewust zijn van hun omgeving, een levendige verbeelding hebben, percepties kunnen veranderen en creëren, multidimensionaal denken en waarnemen, informatie efficiënter kunnen herinneren, nieuwsgieriger zijn, zeer inzichtelijk zijn, en zeer intuïtief zijn. 

Bovendien hebben dyslectici non-verbale gedachten en denken ze dus in beelden, wat een voordeel kan zijn.

Er zijn dus nogal wat succesvolle dyslectici. Mogelijk hebben ze de zwakheden in schriftelijke communicatie gecompenseerd door juist heel goed te organiseren en betrouwbare mensen om hun heen geïdentificeerd. Allemaal eigenschappen die je nodig hebt om een succesvol bedrijf op te richten.

Andere hersenactiviteiten bij dyslexie

zenuwschadeDyslexie is een neurobiologische aandoening waarbij de bedrading van de hersenen afwijkend is. 

De oorzaak is gelegen in de hersengebieden die taal verwerken, met name de hersendelen voor het leren lezen. 

Door de genen die je van je ouders erft zal de hersenontwikkeling in het vroege leven anders zijn. 

Als je dyslexie hebt zul je dezelfde informatie krijgen, maar zal de geschreven taal anders verwerkt worden en ook minder efficiënt zijn.

De zogeheten metabolische activiteit is anders verdeeld. Waarbij er meer meer hersenactiviteit in de frontale kwab wordt gezien en juist minder in de pariëtale en occipitale gebieden.

Het lezen functioneert namelijk minder goed wanneer de achterhersenen systemen in de linker hersenhelft falen.

Wist je dat mensen met dyslexie vaker hun rechter hersenhelft gebruiken en gewone lezers vaker hun linker hersenhelft?

Dyslexie zit vaker in families

moeder bewondert kindDyslexie heeft een genetische oorsprong en komt dus vaker in families voor.

De kans dat je dyslexie krijgt wanneer een van beide ouders dyslexie heeft is naar schatting zo’n 40-60%.

Je kan het van je moeder of vader overerven, maar het kan ook een generatie overslaan. Wist je dat mensen zwakke leesvaardigheid vaak verbergen? Misschien denk je dat je ouders het niet hebben terwijl ze nooit hebben laten zien.

Klachten dyslexie

Mensen met dyslexie hebben problemen met vaardigheden zoals het lezen, schrijven en spellen. Hierbij kun je denken aan:

  1. letters van een woord door elkaar halen
  2. wat je gelezen hebt moeilijker onthouden
  3. woorden die in elkaar overlopen
  4. spaties die verloren gaan
  5. moeite om de letters die ze zien met de klanken van die letters te verbinden

Er zit een variatie in symptomen van mild tot ernstig.

Take home message

Tussen de 5 en 10 procent van de mensen heeft dyslexie. Het is een veelvoorkomende erfelijke leerstoornis.

Mensen met dyslexie hebben een afwijkende bedrading van de hersenen en de hersenactiviteit is net wat anders terwijl de intelligentie is aangetast. Dus kun je zowel dyslexie als hoogbegaafdheid hebben?

Dyslexie hangt niet samen met je IQ. Wel hebben de meesten mensen met dyslexie een gemiddeld tot bovengemiddeld IQ.

Bij mensen met dyslexie faalt de linkerhersenhelft wat ten koste gaat van de leesvaardigheden. De metabolische activiteit is anders verdeeld bij mensen met dyslexie.

Over Diederik

Diederik heeft een medisch-wetenschappelijke achtergrond. In zijn vrije tijd schrijft hij onder andere over gezondheidskwesties voor Human Nature.

Bronnen

Sun, Y. F., Lee, J. S., & Kirby, R. (2010). Brain imaging findings in dyslexia. Pediatrics & Neonatology, 51(2), 89-96.