Foliumzuur is waarschijnlijk het eerste vitamine wat je associeert met een gezonde zwangerschap. 

Wellicht wil je zwanger worden of ben je al zwanger en zit je nu met een aantal vragen met betrekking tot foliumzuur. 

In dit artikel zoomen we in op het belang van foliumzuur tijdens de zwangerschap.

Waarom is foliumzuur zo belangrijk?

baby-foliumzuurAls je voor en tijdens de zwangerschap onvoldoende foliumzuur binnenkrijgt, loopt je baby een grotere kans op neurale buisdefecten. 

Foliumzuur kan geboorteafwijkingen voorkomen die ook wel bekend staan als neurale buisdefecten, waaronder open ruggetje (spina bifida) en hersenafwijkingen (anencefalie).

Neurale buisdefecten zijn aangeboren afwijkingen die de wervelkolom, hersenen of het ruggenmerg aantasten.

Baby’s met spina bifida zijn blijvend gehandicapt en baby’s met anencefalie hebben een korte levensverwachting. 

Je loopt een grotere kans als jij of de biologische vader een neurale buisdefect heeft gehad. 

Voldoende foliumzuur voor en tijdens de zwangerschap verlaagt de kans op: 

  1. Hazenlip/ open gehemelte
  2. Slechte groei in de baarmoeder
  3. Laag geboortegewicht
  4. Vroeggeboorte
  5. Miskraam

Wanneer en welke dosering foliumzuur?

Eén van de meest gestelde vragen is wanneer je precies moet beginnen met foliumzuur en tot wanneer. 

In de eerste 3-4 weken van de zwangerschap kunnen geboorteafwijkingen optreden. Daarom moet je tijdens vroege stadia al voldoende foliumzuurgehaltes hebben wanneer de hersenen en het ruggenmerg zich ontwikkelen.

Neem daarom minstens een maand voordat je zwanger wordt elke dag een foliumzuur tablet van 400 microgram (0.4 milligram). Wanneer je eenmaal zwanger bent, blijf je het folium minstens 12 weken nemen. 

Onderzoek heeft aangetoond dat hiermee het risico op ernstige neurale buisdefecten drastisch afneemt. 

Als je 3 maanden voordat je zwanger wordt foliumzuur neemt, vermindert dat de kans op een open ruggetje met ongeveer 50 tot 70%.

Neem niet meer dan de aanbevolen dosering want een teveel kan mogelijk de kans op autisme verhogen. 

Dosering foliumzuur tijdens de zwangerschap: 

  1. Wanneer je zwanger probeert te worden: 400 mcg per dag.
  2. De eerste drie maanden van de zwangerschap: 400 mcg per dag.
  3. vier tot negen maanden van de zwangerschap: 600 mcg per dag.
  4. Tijdens de borstvoeding: 500 mcg per dag.

Het maakt niet uit of je het ‘s avonds of ‘s ochtends inneemt zolang het maar op hetzelfde tijdstip is. Op deze manier blijven de foliumzuurspiegels stabiel en zijn er weinig variaties. 

Sommige studies geven aan dat dagelijkse doseringen van 800 mcg tot 1,2 mg het risico op een hartaanval bij hartpatiënten kunnen verhogen. 

Deze hoge doseringen kunnen mogelijk ook het risico op long- of prostaatkanker verhogen. Houd je daarom aan de juiste dosering. 

Foliumzuur tijdens zwangerschap vergeten in te nemen?

Het maakt waarschijnlijk niet uit als je een paar keer foliumzuur vergeet te slikken, maar als je het blijft vergeten of niet wilt innemen is het verstandig om een afspraak te maken bij de huisarts.

Als je simpelweg stopt met het innemen van foliumzuur, neemt het risico op neurale buisdefecten toe. Echter, het risico blijft klein.

Foliumzuur en prenatale vitamines

Als je foliumzuur en prenatale vitamines slikt moet je oppassen dat je niet teveel binnen krijgt.

Als je al een prenataal supplement neemt, eet dan meer natuurlijke (folaatrijke) voedingsmiddelen en verminder de hoeveelheid foliumzuur verrijkte voedingsmiddelen.

Foliumzuur verrijkte voedingsmiddelen bevatten namelijk de grootste hoeveelheden folium. 

In de tussentijd zou je over kunnen schakelen op een prenataal supplement met een lagere dosis foliumzuur. 

Prenatale vitaminen zijn niet allemaal hetzelfde en sommige bevatten meer of minder van de benodigde vitaminen en mineralen.

Meest foliumzuurrijke voeding tijdens de zwangerschap

Verrijkte granen bevatten het meeste foliumzuur. Van nature zit foliumzuur in donkergroene groenten en citrusvruchten.

Voor of tijdens de zwangerschap kan je op een natuurlijke wijze aan je foliumzuurbehoefte voldoen. Deze voedingsmiddelen zitten boordevol foliumzuur:

  1. Peulvruchten: 200 gram gekookte linzen, 360 microgram foliumzuur
  2. Runderlever: 85 gram gekookte runderlever, 212 mcg
  3. Avocado’s: 1 avocado, 164 mcg 
  4. Bieten: 136 gram rauwe bieten, 148 mcg
  5. Asperges: 90 gram gekookte asperges, 134 mcg
  6. Spaghetti: 140 gram gekookte spaghetti, 100 mcg
  7. Tarwekiemen: 28 gram tarwekiemen, 79 mcg
  8. Broccoli: 78 gram gekookte broccoli, 84 mcg
  9. Spinazie: een kop 30 gram rauwe spinazie, 58 mcg
  10. Sinaasappels: 1 grote sinaasappel, 55 mcg
  11. Papaja: 140 gram rauwe papaja, 53 mcg
  12. Spruitjes: 78 gram gekookte spruitjes, 47 mcg
  13. Walnoten: 28 gram walnoten, 28 mcg
  14. Bananen: 1 middelgrote banaan, 24 mcg

Kortom, er zijn dus genoeg smaakvolle voedingsmiddelen om tijdens of voor de zwangerschap aan je foliumzuurbehoefte te komen. 

Take home message 

Foliumzuur kan de kans op neurale buisdefecten waaronder open ruggetje (spina bifida) en hersenafwijkingen (anencefalie) met 50 tot 70% verminderen. 

Omdat in de eerste 3-4 weken van de zwangerschap de hersenen en het ruggenmerg zich al ontwikkelen, kunnen er al vroeg geboorteafwijkingen optreden.

Om deze reden moet je al voor de zwangerschap voldoende foliumzuurgehaltes hebben.

Het is geen ramp als je een paar keer foliumzuur bent vergeten te slikken, maar maak een afspraak met je zorgverlener als je het blijft vergeten of niet wilt innemen.

Over Diederik

Diederik heeft een medisch-wetenschappelijke achtergrond.

Bronnen

Scholl, T. O., & Johnson, W. G. (2000). Folic acid: influence on the outcome of pregnancy. The American journal of clinical nutrition, 71(5), 1295S-1303S.

Czeizel, A. E., Tóth, M., & Rockenbauer, M. (1996). Population‐based case control study of folic acid supplementation during pregnancy. Teratology, 53(6), 345-351.

Greenberg, J. A., Bell, S. J., Guan, Y., & Yu, Y. H. (2011). Folic acid supplementation and pregnancy: more than just neural tube defect prevention. Reviews in Obstetrics and Gynecology, 4(2), 52.

Običan, S. G., Finnell, R. H., Mills, J. L., Shaw, G. M., & Scialli, A. R. (2010). Folic acid in early pregnancy: a public health success story. The FASEB journal, 24(11), 4167-4174.

Goh, Y. I., & Koren, G. (2008). Folic acid in pregnancy and fetal outcomes. Journal of obstetrics and Gynaecology, 28(1), 3-13.

Wilcox, A. J., Lie, R. T., Solvoll, K., Taylor, J., McConnaughey, D. R., Åbyholm, F., … & Drevon, C. A. (2007). Folic acid supplements and risk of facial clefts: national population based case-control study. Bmj, 334(7591), 464.

Kelly, D., O’Dowd, T., & Reulbach, U. (2012). Use of folic acid supplements and risk of cleft lip and palate in infants: a population-based cohort study. British Journal of General Practice, 62(600), e466-e472.

Feng, Y., Wang, S., Chen, R., Tong, X., Wu, Z., & Mo, X. (2015). Maternal folic acid supplementation and the risk of congenital heart defects in offspring: a meta-analysis of epidemiological observational studies. Scientific reports, 5(1), 1-8.

McKeating, A., Farren, M., Cawley, S., Daly, N., McCartney, D., & Turner, M. J. (2015). Maternal folic acid supplementation trends 2009–2013. Acta obstetricia et gynecologica Scandinavica, 94(7), 727-733.

Lassi, Z. S., Salam, R. A., Haider, B. A., & Bhutta, Z. A. (2013). Folic acid supplementation during pregnancy for maternal health and pregnancy outcomes. Cochrane Database of Systematic Reviews, (3).