Geschreven door Dirk Cornelis, BSc
De gevoeligheid per lichaamsdeel wordt bepaald door het aantal zenuwen en de dichtheid van deze zenuwen. Dus wat is het gevoeligste lichaamsdeel?
KORT ANTWOORD
De meest gevoelige lichaamsdelen voor pijn zijn je voorhoofd en vingertoppen. De tweede plaats gaat naar het punt van je tong. Waarschijnlijk zijn je kleinere vingertoppen nog gevoeliger omdat de zintuigreceptoren daar dichter bij elkaar liggen. Ze hebben nou eenmaal minder oppervlak om zich over te verdelen.
Dit artikel vertelt je een aantal gevoelige lichaamsdelen.
1. Lippen
Als een koppel kust zullen ontelbare zenuwuiteinden gestimuleerd worden.
Je lippen behoren met meer dan 1 miljoen zenuwuiteinden tot een van de gevoeligste lichaamsdelen.
Ze zijn zeer gevoelig voor kou, warmte en aanraking. Van spraak tot voedselinname, de lippen moeten meerdere doelen vervullen.
Bovendien hebben je lippen geen beschermend membraan wat ze nog gevoeliger maakt.
2. De Genitalien
De eikel bevat zo’n 4.000 zenuwuiteinden terwijl de clitoris maar liefst 8.000 zenuwuiteinden bevat.
Geen wonder dat deze gebieden tot de meest erogene zones behoort en ook geen wonder dat een trap in de edele delen zeer pijnlijk kan zijn.
Weetje
Wist je dat de clitoris uit maar liefst 18 verschillende delen bestaat waaronder zenuwen, spieren en erectieweefsel.
3. Vingertoppen
De kussentjes van je vingertoppen zijn waarschijnlijk de meest gevoelige lichaamsdelen.
De vingertoppen zijn dus het meest gevoelige lichaamsdeel waarmee je oppervlakten die slechts 13 nm meter diep zijn van elkaar kunt onderscheiden.
Zo bevat elke vingertop meer dan 3.000 tastreceptoren die voornamelijk op druk reageren.
De handpalmen liggen dichtbij je vingertoppen waardoor ze ook zo gevoelig zijn. Je handen zijn maar liefst twee keer gevoeliger dan je tenen.
4. Ogen
Kijkend naar de dichtheid aan zenuwvezels is je hoornvlies waarschijnlijk de winnaar.
Het vermogen om scherp te stellen wordt voor 65-75% door je hoornvlies geleverd. Het bevat in plaats van bloedvaten heel veel zenuwuiteinden. Dit maakt het uiterst gevoelig.
Het speelt een belangrijke rol bij de bescherming van je ogen. Zo kan het je oogleden met de palpebrale reflex sluiten.
De ogen zijn in vergelijking met je huid ook nog eens 10 keer gevoeliger voor UV-schade. De meest gevoelige structuur is dus waarschijnlijk je hoornvlies.
5. Voorhoofd
Je voorhoofd behoort dus ook tot de meest gevoelige lichaamsdelen. Er wordt gedacht dat in het hersengebied dat verantwoordelijk is voor de pijnwaarneming, de pijnreceptoren in je vingertoppen en voorhoofd versterkt worden.
Minst gevoelig lichaamsdeel
Je hielstreek bevat heel weinig zenuwen waardoor dit huidgebied het minst gevoelig is.
Dit is ook niet zo verwonderlijk. Het lopen zou wel heel pijnlijk zijn als onze hielen te veel zenuwen zouden hebben.
De verdeling van onze zenuwen is heel logisch opgebouwd. Met onze handen willen we natuurlijk voelen, dingen van elkaar onderscheiden terwijl we met het lopen juist niet te veel pijn willen voelen. Dit levert grote variaties in gevoeligheid op.
De romp is het minst gevoelig voor aanraking. Ook zijn je onderarmen niet zo gevoelig omdat ze niet zoveel zenuwen inden hebben en bedekt zijn met dikke huid en veel spieren.
Homunculus brengt het in kaart
De homunculus brengt de gevoeligste lichaamsdelen goed in kaart. Dit plaatje vertegenwoordigt namelijk de verdeling van je gevoelszenuwen.
Zoals je ziet zijn de handen en het gezicht het grootst afgebeeld en zijn de torso, benen en armen juist kleiner.
De homunculus geeft dus aan hoe je hersenen eigenlijk alles zien. De hersenen brengen de zintuiglijke receptoren in kaart maar houden geen rekening met het lichaamsgebied.
Tattoo gevoeligste lichaamsdeel
TIjdens het tatoeëren zullen clusters van naalden maar liefst 200 keer per minuut in je huid prikken.
Dan vraag je je al snel af op welke lichaamsdelen dat het meeste pijn doet. Dit zijn je ruggengraat, ribben, scheenbenen en vingers.
Aan de andere kant zijn je buitenste dijen, buik en onderarmen de minst gevoelige plekken voor een tatoeage.
Take home message
Hoewel alle lichaamsdelen gevoelig zijn, steken sommige er letterlijk met kop en schouders boven uit.
Hoe meer sensorische zenuwweefsels een lichaamsdeel bevat, hoe meer signalen het kan sturen en dus hoe gevoeliger het is.
Wat is het gevoeligste lichaamsdeel?
Met 3000 tastreceptoren per vingertop zijn de vingertoppen het meest gevoelige lichaamsdeel. Je kunt patronen die slechts 13 nm diep liggen al van elkaar onderscheiden.
Andere gevoelige lichaamsdelen zijn onder andere je lippen, genitaliën, onderbuik, binnenkant van je dijen en heiligbeen.
De top 5 was niet naar orde van grootte opgesteld. Er is een grote variatie in het vermogen van pijnsensatie.
Over Diederik
Bronnen
Nakamura, A., Yamada, T., Goto, A., Kato, T., Ito, K., Abe, Y., … & Kakigi, R. (1998). Somatosensory homunculus as drawn by MEG. Neuroimage, 7(4), 377-386.