Bij hoestklachten en slijm denk je al gauw aan bronchitis. Echter, iedereen hoest wel eens, maar wanneer is het afwijkend? Heb ik bronchitis?
Bij bronchitis zijn de twee vertakkingen van je luchtpijp ontstoken waardoor je bronchiën opzwellen en meer slijm produceren wat vervolgens tot hoestklachten en ademproblemen leidt.
Bovendien is er ook nog een verschil tussen acute en chronische bronchitis. Aan de hand van een aantal symptomen kun je bronchitis herkennen.
Dit artikel vertelt je de symptomen van bronchitis, hoe de diagnose gesteld wordt, de oorzaken inclusief behandelingsopties.
Symptomen bronchitis
Acute bronchitis. Een acute bronchitis is tijdelijk en duurt maximaal 3 weken. Acute bronchitis veroorzaakt hoest en slijm. Na een verkoudheid, griep of keelpijn treedt vaak acute bronchitis op. Het komt in de winter dus vaker voor. Meestal worden kinderen onder de 5 jaar getroffen, maar alle leeftijden kunnen het oplopen.
Chronische bronchitis. Er is sprake van chronische bronchitis wanneer je 3 maanden per jaar een productieve hoest hebt die minstens 2 jaar achtereen optreedt. Het valt onder een van de longaandoeningen van COPD. Vooral mensen boven de 40 jaar worden getroffen.
De symptomen van zowel acute als chronische bronchitis:
- hoest
- helder, wit, geel grijs of groen slijm
- kortademigheid
- vermoeidheid
- lichte koorts, rillingen
- ongemak op de borst
Specifiek acute bronchitis:
- verkoudheidsverschijnselen zoals lichaamspijn, een lichte hoofdpijn
- na een week zullen de symptomen normaal gesproken verbeteren
- je kunt nog weken last hebben van een zeurende hoest
Specifiek chronische bronchitis:
- productieve hoest die minstens drie maanden aanhoudt
- en die ten minste twee opeenvolgende jaren herhaaldelijk terugkomt
Ga bij de volgende hoestklachten naar de dokter:
- ten koste van de slaap
- hoest langer dan drie weken
- koorts (<38 graden celcius)
- kortademigheid of piepende ademhaling
- bloed
- verkleurd slijm
Aangezien het even kan duren voordat de luchtwegen bij een acute bronchitis genezen zijn, kun je nog enkele weken of langer last hebben van het hoesten.
Echter, een aanhoudende hoest kan een teken zijn van een longontsteking of astma. Het is dus belangrijk dat de juiste diagnose gesteld wordt.
Diagnose bronchitis
Aan de hand van de symptomen, lichamelijk onderzoek, medische voorgeschiedenis en eventueel aanvullend onderzoek kan de diagnose bronchitis gesteld worden.
Met een stethoscoop zal er naar de longen geluisterd worden en tekenen van infectie kunnen met bloedonderzoek opgespoord worden.
Om een longontsteking uit te sluiten en om te kijken of de bronchiën en longen er normaal uitzien, kan er een röntgenfoto van de borstkas gemaakt worden.
Ga bij de volgende symptomen naar de huisarts:
- langer dan 3 weken hoesten
- als de hoest ernstig is
- ophoesten van slijm met bloed
- herhaalde bronchitis
- een hoge temperatuur die langer dan 3 dagen aanhoudt (mogelijk griep of longontsteking)
- vaker buiten adem raken
- onderliggende long- of hartaandoening: astma, emfyseem, hartfalen
De symptomen van een longontsteking kunnen op die van bronchitis lijken. De arts zal dit moeten uitsluiten.
Oorzaken bronchitis
Je luchtpijp vertakt zich in twee bronchiën die het lucht naar de longen vervoeren. Bij bronchitis zijn deze twee belangrijke luchtwegen (bronchiën) ontstoken en geïrriteerd.
De wanden van je bronchiën produceren slijm om deeltjes op te vangen om zo irritatie te voorkomen.
Maar door bijvoorbeeld een luchtweginfectie ontstaan er meer ontstekingen wat de slijmproductie verhoogt. Hierdoor ga je vervolgens hoesten om dit extra slijm af te voeren.
Meestal wordt een acute bronchitis door een virus veroorzaakt. Het betreft meestal de verkoudheids- en griepvirussen.
Aan de andere kant wordt chronische bronchitis meestal veroorzaakt door het roken van sigaretten. Daarnaast kunnen giftige gassen, stof en luchtvervuiling ook aan chronische bronchitis bijdragen.
Risicofactoren bronchitis:
- sigarettenrook: acute bronchitis en chronische bronchitis
- longirriterende stoffen: chemische dampen, textiel, granen
- verlaagde weerstand
- brandend maagzuur: keelirritatie verhoogt de vatbaarheid voor bronchitis
Behandeling bronchitis
Acute bronchitis kan meestal thuis behandeld worden met rust, veel vocht en niet-steroïde anti-inflammatoire geneesmiddelen (NSAID’s).
Aangezien een acute bronchitis meestal door virussen wordt veroorzaakt en antibiotica geen virussen kan doden, zal antibiotica meestal niet nuttig zijn.
Als je bronchitis hebt is het belangrijk dat je stopt met roken. Het kan namelijk je bronchitis verergeren en de kans op chronische bronchitis en COPD verhogen.
Take home message
Je twee bronchiën vervoeren het lucht naar de longen. Als je bronchiën geïnfecteerd raken zullen ze ontstoken raken en opzwellen. Er vormt extra slijm wat de luchtwegen vernauwt waardoor het ademen moeilijker kan worden.
Hoest is verantwoordelijk voor maar liefst 8% van alle doktersbezoeken. En bij een hoest met slijm denk je al gauw aan bronchitis. Dus heb ik bronchitis?
Symptomen van acute en chronische bronchitis zijn hoest, slijm (helder, wit, geel grijs of groen), vermoeidheid, kortademigheid, lichte koorts, rillingen en ongemak op de borst.
Het kan vastgesteld worden aan de hand van symptomen, lichamelijk onderzoek, medische voorgeschiedenis en aanvullend onderzoek zoals een bloedtest en röntgenfoto van de borstkas.
Een acute bronchitis wordt meestal door een virus veroorzaakt terwijl chronische bronchitis vaak door roken veroorzaakt wordt.
Over Diederik
Bronnen
Holzinger, F., Beck, S., Dini, L., Stöter, C., & Heintze, C. (2014). The diagnosis and treatment of acute cough in adults. Deutsches Ärzteblatt International, 111(20), 356.
VERHEIJ, T. J., Hermans, J., Kaptein, A. A., Wijkel, D., & Mulder, J. D. (1990). Acute bronchitis: general practitioners’ views regarding diagnosis and treatment. Family Practice, 7(3), 175-180.