Iedereen heeft wel eens wat darmklachten, maar wanneer is het afwijkend? Heb ik de ziekte van Crohn?

Bij de ziekte van Crohn zijn je spijsverteringskanalen geïrriteerd en gezwollen wat tot symptomen kan leiden zoals buikpijn, diarree, gewichtsverlies en rectale bloedingen. 

BIj chronische diarree en buikkrampen ben je al snel bang voor de ziekte van Crohn.

De ziekte van Crohn kan tot vervelende complicaties leiden zoals darmobstructie, anale fissuren, fistels, zweren en ondervoeding. Het is dus belangrijk dat het vastgesteld wordt.

Aan de hand van een aantal symptomen kun je Crohn herkennen en van andere aandoeningen onderscheiden.

Bovendien is er nog een andere inflammatoire darmaandoening colitis ulcerosa waar je ook rekening mee moet houden. 

Dit artikel vertelt je de symptomen van Crohn, hoe het gediagnosticeerd wordt, de oorzaken inclusief behandelingsopties.

Symptomen ziekte van Crohn

Als de ziekte van Crohn actief is kunnen de volgende symptomen optreden:

1. chronische diarree
2. buikpijn, buikkrampen
3. een gevoel van volheid
4. vermoeidheid
5. koorts
6. mondzweertjes
7. minder eetlust
8. gewichtsverlies
9. bloed bij de ontlasting
10. anale huidflapjes
11. anale fissuren (kloofje of scheurtje), anale fistels
12. rectale bloeding

De pijn van Crohn-patiënten wordt vaak als krampachtig ervaren. Vaak zit het in de rechteronderbuik maar het kan in principe overal in je spijsverteringskanaal voorkomen. Het hangt er namelijk van af waar de ontstekingen precies zitten. 

Elk deel van de dunne of dikke darm kan aangedaan zijn. Soms blijft het tot de dikke darm beperkt.

Gebruikelijk zal deze ziekte periodiek opflakkeren. Deze opflakkeringen (flare-ups) kunnen door perioden gevolgd worden waar in zeer milde of helemaal geen symptomen ervaren worden (remissie). Een remissie kan weken tot maar liefst jaren duren. De flare-ups zijn helaas niet te voorspellen.

Meestal ontwikkelen de symptomen zich geleidelijk maar ze kunnen ook op plotseling optreden. De symptomen kunnen van mild tot ernstig variëren.

Bij een ernstige ziekte van Crohn kunnen de volgende problemen optreden:

1. bloedarmoede door ijzertekort
2. ontstoken huid, gewrichten en ogen 
3. nierstenen
4. ontstoken lever of galwegen
5. vertraagde seksuele ontwikkeling 
6. vertraagde groei

Perioden waarin je geen symptomen hebt wordt remissie genoemd.

Diagnose ziekte van Crohn

Aan de hand van symptomen, lichamelijk onderzoek, en aanvullende testen zoals darmonderzoek en weefselafname (biopsie) kan de diagnose gesteld worden.

De dokter kan vragen stellen over je symptomen, voeding, geneesmiddelen, reizen naar het buitenland (infecties) en of het in de familie voorkomt. 

De buik kan onderzocht worden en er kan bloed of ontlasting meegenomen worden voor aanvullend onderzoek.

Bij het vermoeden op Crohn kan je naar een specialist doorverwezen worden om de diagnose vast te stellen. Hiervoor kunnen de volgende onderzoeken voor gebruikt worden:

1. colonoscopie: hierbij worden je darmen met een dunne, flexibele buis onderzocht om ontstekingen op te sporen.
2. biopsie: tijdens de colonoscopie kunnen kleine stukjes darm afgenomen worden voor nader onderzoek
3. MRI-scan
4. CT-scan

Afhankelijk van het deel van het spijsverteringskanaal dat is aangetast zijn er verschillende soorten type Crohn:

1. ileocolitis: dunne darm en gedeelte van de dikke darm (meest voorkomende vorm)
2. ileitis: de dunne darm (ileum)
3. jejunoileitis: bovenste helft van de dunne darm
4. gastroduodenaal: maag en het bovenste gedeelte van de dunne darm

Aangezien de symptomen op andere aandoeningen kunnen lijken, kan het diagnosticeren soms lastig zijn.

De arts zal daarom ook andere oorzaken moeten uitsluiten. De volgende aandoeningen kunnen op de ziekte van Crohn lijken:

1. prikkelbaredarmsyndroom
2. colitis ulcerosa
3. voedselallergie, coeliakie, voedselintolerantie
4. vasculitis (ontstoken bloedvaten)
5. diverticulitis (ontstoken uitgerekt stukje dikke darmwand)
6. intestinale ischemie (angina abdominalis)
7. darmkanker
8. gewone variabele immuundeficiëntie (CVID)

Oorzaken ziekte van Crohn

De ziekte van Crohn is een auto-immuunziekte waarbij het lichaam zichzelf aanvalt. De precieze oorzaak van Crohn is onbekend.

Bij Crohn is het spijsverteringskanaal ontstoken en geïrriteerd waarbij vooral je dunne en dikke darmen zijn aangedaan.

De naam is afkomstig van de Amerikaanse gastro-enteroloog Dr. Burrill Crohn die in 1932 deze ziekte als een van de eerste artsen beschreef.

Het treft meestal jongere mensen aan het einde van de tienerjaren, in de twintig of begin dertig. Het kan echter op elke leeftijd optreden. 

Risicofactoren:

1. roken: kan de kans op de ziekte van Crohn verdubbelen
2. genetische aanleg
3. spijsverteringsbacterien kunnen er voor zorgen dat het lichaam de gezonde cellen gaat aanvallen

Behandeling ziekte van Crohn

De zieke van Crohn is een levenslange aandoening die helaas niet genezen kan worden. 

De behandeling is gericht op het verminderen van de darmontstekingen, preventie van opflakkeringen en je in remissie te houden. 

Het wordt behandeld met darmrust, geneesmiddelen en operaties. Geen enkele behandeling zal voor iedereen werken. 

Van tijd tot tijd zullen de meeste mensen met Crohn steroïden zoals prednison moeten innemen. 

Steroïden verminderen de ontstekingen en daarmee dus ook de symptomen. Meestal kun je ze eenmaal daags in tabletvorm innemen, maar ze kunnen soms ook als injecties toegediend worden. 

Er kunnen bijwerkingen optreden zoals gewichtstoename, slaapproblemen,  indigestie, een verhoogd infectierisico een vertraagde groei bij kinderen.

Take home message

De ziekte van Crohn is een chronische inflammatoire darmaandoening waarbij je spijsverteringskanalen geïrriteerd en gezwollen zijn. Dus hoe herken je de ziekte van Crohn?

Actieve ziekte kan symptomen leiden zoals chronische diarree, buikkrampen, buikpijn, een gevoel van volheid, koorts, vermoeidheid, mondzweertjes, minder eetlust, anale fissuren (kloofje of scheurtje), anale fistels, bloed bij de ontlasting, gewichtsverlies, anale huidflapjes en rectale bloedingen.

De pijn zit vaak in de rechteronderbuik en wordt vaak als krampachtig ervaren. Omdat de ontstekingen overal in je spijsverteringskanaal kunnen zitten kunnen de klachten ook op andere plekken ervaren worden.

Gebruikelijk zal de ziekte van Crohn periodiek opflakkeren. Perioden waarin zeer milde of helemaal geen symptomen optreden wordt een remissie genoemd.

Aan de hand van de symptomen, lichamelijk onderzoek en aanvullend onderzoek kan de diagnose bevestigd worden.

De behandeling is gericht op het controleren van de symptomen zodat je een actief leven kunt leiden.