Een urineweginfectie kan opstijgen en een nierbekkenontsteking veroorzaken.
Als je last hebt van pijn in de flanken (nierpijn), pijn bij het plassen, koorts, een sterk ziektegevoel en uitputting, heb je mogelijk een nierbekkenontsteking.
Dit kan zelfs levensbedreigende complicaties opleveren zoals bloedvergiftiging. Ook kunnen de nieren opzwellen waardoor ze blijvende schade oplopen.
Het is dus belangrijk dat het tijdig opgespoord wordt. Aan de hand van een aantal symptomen kun je het herkennen.
Dit artikel vertelt je symptomen van nierbekkenontsteking, hoe de diagnose gesteld wordt, de oorzaken en de behandelingsmogelijkheden.
Symptomen nierbekkenontsteking
Normaal gesproken zullen de symptomen binnen twee dagen na infectie verschijnen.
Veelvoorkomende symptomen van nierbekkenontsteking:
- hevige pijn in de flanken
- pijn in de onderbuik, zij, rug of lies
- pijn of branderig gevoel bij het plassen
- hoge koorts > 38,9°C met koude rillingen
- troebele urine
- hevige en frequente plasaandrang
- bloed of pus in de urine
- visachtige urinegeur
Andere symptomen kunnen zijn:
- misselijkheid, braken
- vermoeidheid
- rillingen, rillerigheid
- ziekig gevoel
- algemene pijn
- mentale verwarring
- vochtige huid
Het kan drie weken aanhouden en kenmerkt zich met terugkerende koorts episoden. Ook gaat het subjectief met een sterke malaise gepaard.
Bij oudere volwassenen is mentale verwarring vaak het enige symptoom.
De infectie bevindt zich in het nierweefsel en is meestal eenzijdig. Zelden zijn beide kanten ontstoken.
Aan de andere kant kun je ook een chronische nierbekkenontsteking hebben dat symptomatisch is of aspecifieke symptomen veroorzaakt.
Er wordt gesproken van chronische pyelonefritis bij aanhoudende of herhaalde aanvallen. Chronische pyelonefritis is zeldzaam.
Tijdens een recidief kunnen er symptomen optreden zoals gastro-intestinaal ongemak, gewichtsverlies of hoge bloeddruk.
Meestal laat een nierbekkenontsteking geen blijvende schade achter. Echter, als de urine geblokkeerd raakt, kunnen er al binnen enkele uren levensbedreigende situaties ontstaan.
Hierbij kan er bloedvergiftiging (sepsis) en falen van de bloedsomloop optreden.
Om deze reden moet een obstructie van de urine direct uitgesloten worden. Kortom, diagnose kan van levensbelang zijn.
Diagnose nierbekkenontsteking
Aan de hand van de symptomen, lichamelijk onderzoek, medische voorgeschiedenis en eventueel urineonderzoek kan nierbekkenontsteking vastgesteld worden.
Een urinemonster zal microscopisch onderzocht worden op witte bloedcellen (immuuncellen) en bacteriën.
Aan de hand van een urinekweek kan het type bacterie vastgesteld worden. Dit is meestal na 1-3 dagen bekend.
Eventueel kan aanvullend beeldonderzoek zoals een echo, MRI-scan, CT-scan gebruikt worden om een nierinfectie op te sporen.
Oorzaken nierbekkenontsteking
Een nierbekkenontsteking wordt meestal veroorzaakt door een onopgemerkte of slecht behandelde urineweginfectie. De meest voorkomende boosdoener is de Escherichia coli bacterie.
De bacteriën bij een urineweginfectie bevinden zich al voornamelijk in de bovenste urinewegen en kunnen je nieren bereiken en daar een sterke ontstekingsreactie veroorzaken.
Bij een nierbekkenontsteking is het trechtervormige nierbekken (pyelum) dat je urine opvangt ontstoken en aangetast.
Een nierontsteking wordt in de meeste gevallen door een blaasontsteking veroorzaakt die dus van je urinewegen naar de nieren is gestegen.
Dit wordt ook wel een opstijgende urineweginfectie genoemd. Meestal breidt deze infectie zich naar je nierweefsel uit.
Als er sprake is van een zuivere nierbekkenontsteking zonder dat de nieren erbij betrokken zijn, wordt er gesproken van pyelitis.
Behandeling nierbekkenontsteking
Nierbekkenontsteking wordt met antibiotica behandeld, maar voordat de antibiotische therapie gestart wordt, zullen er eerst kweken afgenomen moeten worden.
Milde ongecompliceerde pyelonefritis kan meestal succesvol met orale antibiotica (fluorochinolon) behandeld worden.
Andere effectieve geneesmiddelen:
- penicillines
- cefalosporines
- amoxicilline-clavulanaat-kalium
- trimethoprim-sulfamethoxazol
Echter, bij gecompliceerde infecties, aanhoudend braken, bloedvergiftiging (sepsis), mislukte behandeling of extreme leeftijd kan een behandeling in het ziekenhuis nodig zijn.
De behandeling duurt gewoonlijk 7-14 dagen. Eén tot twee weken na de antibioticakuur moet de urinekweek herhaald worden.
Chronische pyelonefritis kan behandeld worden met penicillines (amoxicilline) en cefalosporines. Deze zijn namelijk effectief tegen gramnegatieve staven.
Take home message
Pijn bij het plassen, pijn in de flanken (nierpijn), koorts, malaise en uitputting kunnen duiden op een nierbekkenontsteking.
Het is belangrijk dat het tijdig gediagnosticeerd wordt, je wilt natuurlijk geen bloedvergiftiging oplopen. Dus heb ik nierbekkenontsteking?
Veelvoorkomende symptomen van nierbekkenontsteking (pyelonefritis) zijn hevige pijn in de flanken, hevige en frequente plasaandrang, een branderig gevoel tijdens het plassen en hoge koorts met koude rillingen.
Nierbekkenontsteking wordt gediagnosticeerd aan de hand van de symptomen, lichamelijk onderzoek, medische voorgeschiedenis en aanvullend onderzoek zoals een urinekweek.
De eerstelijns empirische behandeling voor acute nierbekkenontsteking zijn antibiotica.
Over Diederik
Bronnen
Bergeron, M. C. (1995). Treatment of pyelonephritis in adults. Medical Clinics of North America, 79(3), 619-649.