Schurft wordt ook wel de menselijke jeukmijt genoemd omdat het hevige jeuk kan veroorzaken.
Als je huiduitslag en jeuk ervaart dat meestal ‘s nachts erger wordt, vermoed je al gauw schurft.
Het is ook nog eens zeer besmettelijk. Het is dus belangrijk dat je het herkent en vaststelt om anderen deze vervelende klachten te besparen.
Aan de hand van de symptomen kun je het herkennen. Gelukkig kan het met crèmes en lotions effectief behandeld worden.
Dit artikel vertelt je de symptomen van schurft, hoe de diagnose wordt gesteld, de oorzaken en hoe je er vanaf komt.
Symptomen schurft
Symptomen van schurft zijn:
- (hevige) jeuk dat meestal ‘s nachts erger is
- puistachtige uitslag
- verheven, kleine, grijswitte of vleeskleurige lijntjes (onregelmatige, dunne graafsporen): de mijten graven zich namelijk in je huid in
Meestal verschijnen de sporen of holen in de huidplooien. Elk lichaamsdeel kan getroffen worden, maar het wordt meestal op de volgende plekken gezien:
- tussen je vingers
- rond je middel
- in je oksels
- binnenkant van je polsen of ellebogen
- voetzolen, knieën, billen
- rond de borsten of mannelijke geslachtsdelen
Symptomen kunnen dus over hele lichaam voorkomen of tot bepaalde gebieden beperkt blijven zoals je ellebogen, pols, kont, geslachtsdelen of vingervliezen.
Kinderen hebben last van jeuk of uitslag. Bij zuigelingen en jonge kinderen verloopt de besmetting meestal via de handpalmen, hoofdhuid en voetzolen.
Na de eerste blootstelling aan schurft kan het 6 weken duren voordat de verschijnselen optreden. Als je het al eerder hebt gehad kunnen de verschijnselen al binnen een paar dagen beginnen.
Als je geen tekenen van schurft hebt kun je de mijten nog steeds overbrengen op anderen. Het is dus belangrijk dat je het vaststelt.
Diagnose schurft
De diagnose wordt meestal gesteld aan de hand van de huiduitslag en aanwezigheid van de karakterisktieke graafholen.
Dit presenteert zich met een gebruikelijk uiterlijk en verspreidingspatroon. Het kan eventueel bevestigd worden door de mijt, eitjes of uitwerpselen op te sporen en te identificeren.
Eventueel kan door middel van schrapen of een dunne naald een mijt afgenomen en verwijderd worden.
Je wilt natuurlijk zo snel mogelijk van de vervelende jeuk en huiduitslag afkomen.
Behandeling schurft
De behandeling van schurft is gericht op het bestrijden van de besmetting. Hiervoor worden lotions en crèmes voorgeschreven die insecticiden bevatten. Permethrinecrème en malathionlotion worden het meest gebruikt.
Waarschijnlijk zul je het op je hele lichaam aan moeten brengen waarna het minstens 8-10 uur moet intrekken.
Aangezien schurft zeer besmettelijk is zullen waarschijnlijk ook je gezinsleden en naaste contacten behandeld moeten worden.
Vaak voorgeschreven medicijnen:
- permethrine crème: doodt schurftmijten en de eitjes, meestal als eerste behandeling
- malathion: wanneer permethrin ineffectief is
- crotamiton
- ivermectine
Het kan een aantal weken duren voordat de jeuk helemaal is verdwenen.
Oorzaken schurft
Schurft wordt veroorzaakt door de Sarcoptes scabiei mijt.
Schurft staat ook wel bekend als de menselijke jeukmijt. Deze achtpotige beestjes schraven zich in je bovenste huidlaag waar ze eitjes leggen.
Als de eitjes eenmaal zijn uitgekomen zullen de mijten naar het huidoppervlak klimmen waarna ze zich naar de andere lichaamsdelen of andere mensen verspreiden.
Op het menselijk lichaam kunnen ze 1-2 maanden overleven terwijl ze in beddengoed en meubels slechts 2-3 dagen overleven.
Schurft wordt door langdurig, direct, nauw lichamelijk contact overgedragen. Het is zeer besmettelijk.
Een schurftuitbraak vindt vaak plaats in:
- verzorgingshuizen, verpleeghuizen
- kinderopvangcentra
- gevangenissen
Gezonde volwassenen lopen meestal mijten op door seksueel contact. In tegenstelling tot wat mensen nog wel eens denken zul je geen schurft van huisdieren krijgen.
Korstschurft
Schurft staat bekend om de jeuk en huiduitslag, maar bij korstschurft heb je hier misschien geen last van.
Korstschurft is een ernstige vorm wat bij mensen met een verzwakt immuunsysteem kan voorkomen. Hierbij vormen de grote hoeveelheden eitjes en schurftmijten een dikke huidkorst.
Take home message
Wereldwijd hebben meer dan 200 miljoen mensen schurft. Het behoort daarmee tot een van de meest voorkomende huidaandoeningen.
Schurft staat bekend om jeuk en huiduitslag. Dus heb ik schurft?
De eerste tekenen van schurft zijn hevige jeuk dat met name ‘s nachts optreedt en een puistachtige uitslag.
Je kunt ook kleine onregelmatige, dunne graafsporen waarnemen die uit kleine huidbultjes of huidblaasjes bestaan. Mijten hebben zich namelijk ingegraven.
Aan de hand van de huiduitslag en graafsporen kan de diagnose schurft gesteld worden waarna ze met crèmes en lotions aangepakt kunnen worden.
Over Diederik
Bronnen
Johnston, G., & Sladden, M. (2005). Scabies: diagnosis and treatment. Bmj, 331(7517), 619-622.
Anderson, K. L., & Strowd, L. C. (2017). Epidemiology, diagnosis, and treatment of scabies in a dermatology office. The Journal of the American Board of Family Medicine, 30(1), 78-84.