Heb ik Zwangerschapsdiabetes? Symptomen en Oorzaken

Bijna 10% van de zwangeren komen er pas halverwege de zwangerschap achter dat ze zwangerschapsdiabetes hebben. Dit zal voor de meesten als een verrassing komen omdat ze zich normaal en gezond voelen.

Door hormonale veranderingen kun je tijdens de zwangerschap diabetes ontwikkelen. Als je tijdens de zwangerschap vaker moet plassen en meer dorst hebt, heb je mogelijk zwangerschapsdiabetes.

Onbehandelde zwangerschapsdiabetes kan tot complicaties leiden zoals vroeggeboorte en ernstige ademhalingsmoeilijkheden. Ze worden ook nog eens makkelijk over het hoofd gezien.

Je wilt natuurlijk niet dat de zwangerschap en gezondheid van je baby in het gedrang komen. Aan de hand van een aantal tekenen en symptomen kun je het herkennen. 

Dit artikel vertelt je de symptomen van zwangerschapsdiabetes, hoe het gediagnosticeerd wordt, de oorzaken inclusief behandelingsopties.

zwangere-vrouw-controleert-bloedsuiker

Symptomen zwangerschapsdiabetes

Symptomen van zwangerschapsdiabetes:

  1. vaker plassen, frequent urineren
  2. toegenomen dorst (meer drinken dan normaal, zelfs als je geen zout voedsel hebt gegeten of op een warme dag hebt gesport)
  3. droge mond (kan samengaan met een toegenomen dorst)
  4. misselijkheid en overgeven
  5. vermoeidheid (kan al vroeg op de dag zijn)
  6. gewichtsverlies, zelfs bij een eetlust die is toegenomen 
  7. gistinfecties
  8. wazig zicht

De symptomen zijn dus vergelijkbaar met andere vormen van diabetes.

De symptomen kunnen subtiel zijn en worden ook gemakkelijk over het hoofd gezien omdat ze op veelvoorkomende symptomen van de zwangerschap lijken.

Als je vermoeid bent denk je mogelijk dat het door de zwangerschap zelf komt. 

Echter, meestal zijn er bij zwangerschapsdiabetes helemaal geen symptomen. Zwangerschapsdiabetes zal bij veel vrouwen dus geen herkenbare symptomen veroorzaken. 

Om deze reden worden voor alle zwangeren een screeningstest aanbevolen. Het is verstandig om je arts te vragen of je een verhoogd risico op zwangerschapsdiabetes loopt.

Zwangerschapsdiabetes verhoogt het risico op:

  1. vroeggeboorte en ernstige ademhalingsmoeilijkheden
  2. te hoog geboortegewicht
  3. lage bloedsuikerspiegel baby’s 
  4. doodgeboorte
  5. zwaarlijvigheid en suikerziekte op latere leeftijd

Je wilt het daarom zo vroeg mogelijk opsporen.

Diagnose zwangerschapsdiabetes

Aan de hand van risicofactoren en medische voorgeschiedenis kan de arts zwangerschapsdiabetes vermoeden. 

Meestal zal je tussen de 24e en 28e week van de zwangerschap gescreend worden op zwangerschapsdiabetes. Bij een verhoogd risico kun je al eerder getest worden.

Hierbij zal je bloedsuiker na een glucosebelasting (suikerbelasting) gemeten worden. 

Oorzaken zwangerschapsdiabetes

Zwangerschapsdiabetes wordt veroorzaakt door hormonale veranderingen waardoor je onvoldoende insuline aanmaakt en je het insuline ook minder goed gebruikt (insulineresistentie).

Insuline wordt in je alvleesklier geproduceerd. Insuline heb je nodig om het suiker uit je bloed in de cellen op te nemen. Als je onvoldoende insuline hebt zal er dus te veel suiker in je bloed zitten.

Het overtollige suiker zullen je nieren via de urine uitscheiden waardoor je veel vocht verliest. Vandaar dat je dus vaker moet plassen en een dorstig gevoel krijgt.

Meestal zal het zich rond de 24ste week van de zwangerschap ontwikkelen. Tijdens de late zwangerschap zullen alle zwangeren enige insulineresistentie vertonen. 

Het kan natuurlijk ook zo zijn dat je voor de zwangerschap al een verhoogde insulinebehoefte had, wat de kans op zwangerschapsdiabetes verhoogt.

Behandeling zwangerschapsdiabetes

Op verschillende manieren kun je zwangerschapsdiabetes onder controle krijgen:

  1. bloedsuikercontroles 
  2. regelmatige lichaamsbeweging: verlaagt de bloedglucose en verhoogt de insulinegevoeligheid
  3. gezonde voeding: laat een dokter of diëtist een voedingsplan opstellen
  4. controle groei en ontwikkeling van de baby

Informeer welke activiteiten je mag doen en wat je zou moeten vermijden.

Mogelijk is gezonde voeding en lichaamsbeweging onvoldoende. In dat geval zijn er misschien medicijnen nodig zoals insuline of metformine. Tussen de 10-20% van de zwangeren zal insuline nodig hebben.

Gelukkig zal het na de geboorte van de baby bij veel vrouwen vanzelf overgaan. 

Voorkomen is altijd beter dan genezen. Als je overgewicht hebt kun je zwangerschapsdiabetes voorkomen door voor de zwangerschap af te vallen en regelmatig te bewegen.

Als je eenmaal zwanger bent moet je niet gaan afvallen, dan moet je voor een gezonde baby juist meer calorieën innemen.

Take home message

Zwangerschapsdiabetes treft alleen zwangeren en komt voor bij degenen die hiervoor nooit diabetes gehad hebben. 

Dus heb ik zwangerschapsdiabetes?

Tekenen en symptomen van zwangerschapsdiabetes zijn vaker plassen, een dorstgevoel, droge mond en vermoeidheid.

Andere symptomen zijn misselijkheid en overgeven, vermoeidheid, gewichtsverlies, zelfs bij een eetlust die is toegenomen, gistinfecties en wazig zicht.

Met een glucosebelastingstest kan het vastgesteld worden. 

Mogelijk kun je het al met gezonde voeding en lichaamsbeweging onder controle krijgen. Zo niet heb je misschien medicijnen nodig zoals insuline en metformine.

Na de geboorte van je kind zal het vaak vanzelf overgaan.

Over Diederik

Diederik heeft een medisch-wetenschappelijke achtergrond. In zijn vrije tijd schrijft hij onder andere over gezondheidskwesties voor Human Nature.

Bronnen

Buchanan, T. A., & Xiang, A. H. (2005). Gestational diabetes mellitus. The Journal of clinical investigation, 115(3), 485-491.

McIntyre, H. D., Catalano, P., Zhang, C., Desoye, G., Mathiesen, E. R., & Damm, P. (2019). Gestational diabetes mellitus. Nature reviews Disease primers, 5(1), 1-19.