Ontstoken pezen, ook wel tendinitis genoemd, kunnen behoorlijk vervelend zijn en leiden tot pijn, zwelling en stijfheid in het getroffen gebied.
Maar hoe ontstaan ontstoken pezen eigenlijk? Het antwoord is niet eenvoudig, omdat er verschillende factoren kunnen bijdragen aan het ontstaan van tendinitis.
We zullen de oorzaken van tendinitis bespreken en extra informatie geven over hoe ze kunnen leiden tot ontstoken pezen.

1. Overbelasting
Overbelasting van de pezen kan optreden als je herhaaldelijk dezelfde activiteit uitvoert zonder voldoende hersteltijd tussen de sessies.
Wanneer je dit doet, kan de pees kleine beschadigingen oplopen die, als ze niet volledig genezen, kunnen leiden tot een ontsteking.
Dit gebeurt vaak bij atleten die veel springen, zoals basketballers, of bij mensen die vaak zware voorwerpen tillen zonder de juiste techniek.
Deze activiteiten leggen een grote druk op de pezen, waardoor ze vatbaar worden voor ontstekingen.
2. Veroudering
Pezen verliezen naarmate we ouder worden geleidelijk hun elasticiteit en flexibiliteit.
Dit betekent dat ze minder goed bestand zijn tegen stress en dat ze langzamer herstellen van beschadiging.
De bloedtoevoer naar de pezen neemt ook af naarmate we ouder worden, wat betekent dat de pezen minder voedingsstoffen krijgen en minder snel genezen.
Dit kan leiden tot een langzame opbouw van ontsteking in de pees. Bijvoorbeeld, peesontsteking in de schouder is een veelvoorkomend probleem bij oudere mensen.
Dit komt doordat de pezen rond de rotatorenmanchet, die verantwoordelijk zijn voor het stabiliseren van de schouder, vaak worden belast en na verloop van tijd kunnen ontsteken.
3. Medische aandoeningen
Sommige medische aandoeningen kunnen het risico op tendinitis verhogen.
Bijvoorbeeld, reumatoïde artritis is een auto-immuunziekte waarbij het immuunsysteem de gewrichten aanvalt.
Dit kan leiden tot ontsteking in de pezen en kan het risico op tendinitis verhogen.
Diabetes kan ook het risico op tendinitis verhogen, omdat mensen met diabetes vaak een verminderde bloedcirculatie hebben, waardoor het herstel van kleine beschadigingen in de pezen wordt vertraagd.
Diabetes kan ook het immuunsysteem van het lichaam verzwakken, wat kan leiden tot een verhoogd risico op infecties en ontstekingen.
4. Medicatiegebruik
Sommige medicijnen kunnen het risico op tendinitis verhogen.
Corticosteroïden worden vaak voorgeschreven om ontstekingen te verminderen, maar bij langdurig gebruik kunnen ze de pezen verzwakken en het risico op tendinitis verhogen.
Bepaalde antibiotica, zoals fluoroquinolonen, zijn ook gekoppeld aan een verhoogd risico op tendinitis en peesruptuur.
Deze medicijnen moeten alleen worden gebruikt als ze absoluut noodzakelijk zijn en alleen onder toezicht van een arts.
5. Letsel
Een plotseling letsel, zoals een verstuiking of breuk, kan leiden tot tendinitis in het getroffen gebied.
Dit komt doordat het letsel de normale werking van de pezen kan verstoren en kan leiden tot ontstekingen.
Bijvoorbeeld, een enkelverstuiking kan leiden tot tendinitis in de achillespees, die zich uitstrekt van de hiel naar de kuitspier.
6. Slechte houding en biomechanica
Een slechte houding kan ervoor zorgen dat de spieren en pezen niet goed werken, wat kan leiden tot overbelasting en tendinitis.
Bijvoorbeeld, als je langdurig met gebogen knieën zit, kan dit de pezen in de knieën overbelasten en leiden tot tendinitis.
Slechte biomechanica, zoals verkeerde schoenen of slechte loop- of hardlooptechniek, kan ook leiden tot tendinitis.
7. Genetica
Sommige mensen kunnen aanleg hebben voor tendinitis vanwege hun genetica.
Bijvoorbeeld, sommige mensen hebben zwakkere pezen van nature, waardoor ze vatbaarder zijn voor tendinitis.
8. Onderliggende gezondheidsproblemen
Er zijn bepaalde onderliggende gezondheidsproblemen die het risico op tendinitis kunnen verhogen, zoals hypermobiliteitssyndroom of hypothyreoïdie.
Hypermobiliteitssyndroom is een aandoening waarbij de gewrichten te flexibel zijn en kunnen leiden tot overbelasting van de pezen.
Hypothyreoïdie (traagwerkende schildklier) is een aandoening waarbij de schildklier niet genoeg schildklierhormoon produceert, wat kan leiden tot zwakke spieren en pezen.
Hoe pezen precies ontsteken
Tendinitis, ook wel peesontsteking genoemd, ontstaat wanneer de pezen in het lichaam ontstoken raken.
Hieronder lees je het gedetailleerde mechanisme achter de ontsteking van pezen:
- Microtrauma. Het ontstekingsproces begint vaak met kleine beschadigingen aan de pezen, veroorzaakt door overmatig gebruik of herhaalde stress op de pezen. Deze kleine beschadigingen worden ook wel microtrauma genoemd. Bijvoorbeeld, door herhaaldelijk een tennisracket vast te houden en te slaan, kan er sprake zijn van microtrauma aan de pezen in de arm.
- Ontstekingsreactie. Wanneer er microtrauma optreedt, reageert het lichaam met een ontstekingsreactie. Dit is een normaal beschermingsmechanisme van het lichaam, dat het weefsel beschermt tegen verdere schade en helpt bij het herstelproces. De ontstekingsreactie zorgt ervoor dat de bloedvaten verwijden, waardoor er meer bloedtoevoer is naar het gebied, en dat er meer witte bloedcellen naar het gebied worden gestuurd om te helpen bij het herstelproces.
- Ontsteking en zwelling. Als de ontstekingsreactie blijft aanhouden, kan dit leiden tot een chronische ontsteking en zwelling in het gebied van de pees. Dit kan op zijn beurt de bloedtoevoer naar de pees verminderen, waardoor het herstelproces vertraagt.
- Pijn en stijfheid. De ontsteking en zwelling in de pees kan leiden tot pijn en stijfheid in het gebied. Dit kan het moeilijk maken om normale activiteiten uit te voeren, zoals lopen of tillen. Bij sommige vormen van tendinitis kan er ook sprake zijn van een krakend of knarsend gevoel in het gebied.
- Mogelijke complicaties. Als tendinitis niet tijdig wordt behandeld, kan het leiden tot complicaties, zoals een verzwakte pees of zelfs een gescheurde pees. Dit kan ernstige pijn en beperkingen veroorzaken in het dagelijks leven en mogelijk chirurgische ingrepen vereisen.
In het algemeen is het belangrijk om pezen niet te overbelasten en regelmatig rust te nemen om de pezen te laten herstellen.
Als je merkt dat je pijn hebt in een bepaald gebied, moet je voldoende rust nemen en een arts te raadplegen als de pijn aanhoudt.
Take home message
Hoe ontstaan ontstoken pezen precies?
Ten eerste kan overbelasting een belangrijke rol spelen. Als je je pezen te veel belast, bijvoorbeeld door herhaaldelijk dezelfde beweging te maken of door zware gewichten te tillen zonder de juiste techniek, kan dit leiden tot kleine beschadigingen aan de pees.
Als deze beschadigingen niet voldoende tijd krijgen om te genezen, kan dit uiteindelijk leiden tot een ontsteking.
Een andere oorzaak van tendinitis is veroudering. Naarmate we ouder worden, vermindert de bloedtoevoer naar onze pezen, waardoor ze minder goed kunnen herstellen van kleine beschadigingen.
Dit kan leiden tot een langzame opbouw van ontsteking in de pees.
Ten slotte kunnen sommige medische aandoeningen, zoals reumatoïde artritis en diabetes, het risico op tendinitis verhogen.
Onthoud dat tendinitis niet altijd voorkomen kan worden, maar er zijn wel manieren om het risico te verminderen.
Zorg er bijvoorbeeld voor dat je activiteiten afwisselt om overbelasting te voorkomen, doe regelmatig rek- en strekoefeningen om de flexibiliteit van de pezen te behouden en zorg voor een goede houding en biomechanica.
Als je merkt dat je pijn hebt in een bepaald gebied, neem dan voldoende rust om te herstellen en raadpleeg een arts als de pijn aanhoudt.
Over Diederik
Bronnen
Enwemeka, C. S. (1989). Inflammation, cellularity, and fibrillogenesis in regenerating tendon: implications for tendon rehabilitation. Physical therapy, 69(10), 816-825.