Coma, een langdurige bewusteloze toestand, is een medische noodsituatie met diverse mogelijke oorzaken.

De fascinatie rondom coma is begrijpelijk; mensen vragen zich vaak af welke factoren tot deze ingrijpende toestand kunnen leiden.

Het antwoord ligt vaak in diverse medische en neurologische scenario’s. Dus hoe raak je in coma?

Dit artikel vertelt je 5 oorzaken van een trauma.

1. Traumatisch hoofdletsel

Een ernstig traumatisch hersenletsel kan tot een coma leiden wanneer bepaalde hersendelen beschadigd zijn.

Als gevolg kan het zenuwstelsel geen signalen meer sturen waardoor er een verlies van bewustzijn optreedt en er een coma ontstaat.

In de vroege stadia van een traumatisch hersenletsel is het niet te voorspellen wanneer iemand precies ontwaakt. 

Het bewustzijn heeft immers een onvoorspelbare aard. Gelukkig zal een coma zelden langer dan een maand duren.

2. Beroerte

Bij een beroerte raakt een bloedvat in de hersenen door een stolsel verstopt of gaat een bloedvat bloeden.

Hierdoor kunnen bepaalde hersendelen afsterven. Maar hoe kan een beroerte een coma veroorzaken?

Tijdens een beroerte kan de druk binnen de schedel toenemen, met name bij een hemorragische beroerte.

De zwelling van de hersenen (hersenoedeem) kan de kans op een coma verhogen. Althans dit is de veronderstelling.

Als de beroerte zo ernstig is dat er een coma optreedt, zal de persoon het misschien niet overleven. Coma na een beroerte is dus een verontrustend teken.

3. Onderliggende ziekte

Een onderliggende ziekte zoals een infectie of diabetes kan tot een coma leiden. 

Infecties. Zo kunnen infecties zoals meningitis (hersenvliesontsteking) en encefalitis (hersenonsteking) de hersenen, omliggende hersenweefsels of ruggenmerg doen zwellen. Ernstige infecties kunnen de hersenen beschadigen of een coma veroorzaken.

Diabetes. Als bij diabetes je bloedsuikerspiegel ernstig hoog wordt, zal het bloed stroperig en dik worden dat je lichaam via de urine wilt uitfilteren. Voor dit filterproces zijn enorme hoeveelheden water nodig. Zonder behandeling kun je levensbedreigend uitgedroogd raken en in een diabetische coma terechtkomen.

4. Drugs

Een alcohol- of drugsintoxicatie kan tot een coma leiden.

Zo kan een overdosering een zuurstoftekort in de hersenen veroorzaken, wat vervolgens tot epileptische aanvallen, coma en zelfs de dood kan leiden. Dit gevolg is ook nog eens ondergerapporteerd. 

De langetermijngevolgen van een zuurstoftekort zijn afhankelijk van de tijd dat de hersenen onvoldoende zuurstof hebben gekregen.

5. Hersentumor

Als er iets binnen in de schedel druk veroorzaakt en het hersenweefsel doet verschuiven, is er sprake van hersen herniatie.

Veelvoorkomende oorzaken van hersen herniatie zijn hersenzwelling of hersenbloeding ten gevolge van een beroerte, hoofdwond of hersentumor.

Zo kan een uitgezaaide hersentumor tot hersen herniatie leiden. Als een hersentumor hernia veroorzaakt kunnen er ernstige hartritme-, ademhalings- en bloeddrukproblemen optreden.

Het is een van de gevaarlijkste complicaties. Uiteindelijk leidt hersen herniatie tot coma en uiteindelijk de dood.

Take home message

Coma is een bewusteloze toestand die veroorzaakt wordt door een disfunctie van het zogeheten ascenderend reticulair activerend systeem (ARAS) in de hersenen. Dit is namelijk verantwoordelijk voor de ontwaking en waakzaamheid.

Hoe je in een coma raakt is afhankelijk van de onderliggende oorzaak. Dus hoe raak je in een coma?

Een coma kan veroorzaakt worden door onder andere traumatisch hersenletsel, een beroerte (met name hemorragische beroerte), een onderliggende ziekte zoals ernstige infecties of suikerziekte, drugs overdoseringen en een hersentumor.

Er zijn dus verschillende mechanismen die hierbij komen kijken zoals een verhoogde druk in de schedel, zuurstoftekort, hersenbeschadiging en een ernstige levensbedreigende uitdroging.