In een jaar zijn er meer dan 12.6 miljard vaccins gegeven. 

Vaccins zijn dode of verzwakte ziekteverwekkers waar het lichaam antistoffen tegen gaat aanmaken. Er zijn ook nieuwe mRNA-vaccins beschikbaar.

Helaas neemt de werkzaamheid na verloop van tijd af. Dus hoelang werkt een vaccin?

Dit artikel vertelt je hoe lang een vaccin werkt, de werkzaamheid voor corona en griepvaccins en hoe lang het duurt voordat een vaccinatie überhaupt werkt.

Hoe lang werkt een corona vaccin

Na twee doses vaccins houdt de bescherming tot zo’n zes maanden aan. Na ongeveer 6 maanden nemen de antilichamen na de corona vaccinatie af. De doeltreffendheid van een mRNA-vaccin kan na zeven maanden afnemen. 

Echter, immuniteit is zeer complex. De antilichamen vertellen niet het complete verhaal. Vraag altijd goed na aan je zorgprofessional hoe lang de vaccinatie precies blijft werken. Ook kan het opkomen van een andere variant de werkzaamheid beïnvloeden.

Wanneer antistoffen tegen corona?

Je lichaam zal niet direct antistoffen aanmaken, na een infectie kan dit nog wel 1 tot 3 weken duren. 

Vandaar dat er over het algemeen geen antilichaamtests gebruikt worden om een infectie aan te tonen.

Hoe lang je na een infectie nog antilichaam aanmaakt is verschillend per persoon en per ziekte. Hoewel je nog enige tijd beschermd bent, is de vraag hoe lang precies.

Hoe lang werkt een griepvaccin

Uit een overzicht van 11 studies bleek dat effectiviteit van griepvaccins al na 90 dagen kan verdwijnen. Het onderzoek was gepubliceerd in Clinical Infectious Diseases.

Als je een griepvaccin aan het einde van september hebt ontvangen kan het dus zo zijn dat het niets aan de piek verspreiding in Januari en Februari doet.

Kortom, hoe langer het geleden is dat je een vaccin hebt gehad, hoe groter het risico op griep zal zijn.

Hoe lang duurt het voordat een vaccin werkt?

Na de vaccinatie zul je niet direct beschermd zijn. 

Je bent pas beschermd als je immuunsysteem een antilichaamrespons heeft opgebouwd. Een immuunreactie duurt gemiddeld 7-21 dagen. 

Nadat je een vaccin hebt gekregen zal je immuunsysteem onmiddellijk reageren en zowel antilichamen als geheugencellen aanmaken.

Corona vaccin: pas twee weken na de tweede of laatste dosering zul je volledige bescherming hebben (dit is de tijd van de hiervoor besproken immuunreactie).

Heb je antistoffen voor corona?

Actieve bescherming is het belangrijkst, maar dan moet je wel weten of je antistoffen hebt voor corona.

Je kunt corona-antistoffentests krijgen via de arts, gezondheidswerkers of  laboratoria. 

Een uitstrijktest verschilt van de antistoftest. Met een antistoftest kom je erachter of je het coronavirus eerder hebt doorgemaakt, of dat je na het coronavaccin antistoffen hebt ontwikkeld. 

De antistoffenbescherming wordt nu nog onderzocht. Je kunt aan je dokter vragen of je er een nodig hebt en of er een antistoffentest aangeboden wordt.

Antilichamen (antistoffen) zijn eiwitten die corona kunnen bestrijden. Je lichaam maakt deze antistoffen aan na een coronavaccinatie of na een coronainfectie. 

Aan de hand van antilichamen of serologische tests kun je erachter komen of je lichaam deze antilichamen aanmaakt en of ze in het bloed zitten.

Na een infectie of vaccinatie leert je lichaam de antistoffen aan te maken zodat het COVID-19 kan bestrijden. 

Na vaccinatie in de zon

Mensen denken nog wel eens dat de zon de werkzaamheid van het vaccin kan verminderen.

Na vaccinatie mag je in de zon. Blootstelling aan de zon heeft namelijk geen invloed op de antigeen spiegels.

Als je rond vaccinatie in de zon gaat zal het je immuunreactie niet beïnvloeden. Je blijft dus goed beschermd. 

Ook hoef je de vaccinatieplaats niet af te schermen. Je moet echter wel zonnebaden vermijden als je last hebt van post-vaccinatie symptomen ervaart zoals koorts.

Take home message

Immunisatie kan de kans om een ziekte op te lopen aanzienlijk verminderen. 

Een vaccin biedt bescherming tegen verschillende ziekteverwekkers, maar hoelang werkt een vaccin?

Sommige vaccins geven een levenslange immuniteit terwijl de effectiviteit van andere vaccins al binnen een jaar af kan nemen.

Hoe lang een vaccin werkt is afhankelijk van het soort vaccin, de timing van de dosering, of je het op een natuurlijke wijze hebt opgelopen en de leeftijd. 

Het is een zeer complex onderwerp. Hoelang een vaccin werkt is dus niet zo 1, 2 ,3 te zeggen. Vraag het altijd na aan jouw zorgprofessional.

Door je vaccinaties up to date te houden blijf je beter beschermd. 

Wetenschappers zijn bezig met de ontwikkeling van vaccins die voor een duurzamere immuunrespons zorgen.