Met een CT-scan kunnen de interne organen, botten en bloedvaten in beeld gebracht worden waarmee verschillende diagnoses gesteld kunnen worden.

Je hebt vast wel eens gehoord van contrastvloeistof waarmee sommige dingen nog zichtbaarder gemaakt kunnen worden zodat radiologen de gezonde weefsels van de ongezonde weefsels beter van elkaar kunnen onderscheiden.

Aangezien dit voor bijwerkingen en allergische reacties kan zorgen, maak je je al snel ongerust.

Dus is een CT scan altijd met contrastvloeistof?

Dit artikel vertelt je wanneer een CT-scan met contrastvloeistof gebruikt wordt en de veiligheid van contrastvloeistof.

Wanneer contrastvloeistof bij een CT-scan?

Bij een CT-beoordeling van lever, galblaas, bijnieren, urinewegen of alvleesklier is over het algemeen geen oraal contrast nodig. 

Echter, contrastvloeistof kan nuttig zijn bij het evalueren van de maag, darmen of darmwand.

Oraal contrastmiddel wordt gewoonlijk gebruikt voor CT-scans van de buik en het bekkengebied.

Bij een CT-scan van de hersenen is er vaak geen contract nodig.

De beeldvormend arts bepaald over het algemeen of er wel of geen contrastvloeistof gebruikt gaat worden.

Onderscheid. Dankzij contrastvloeistof kunnen radiologen beter onderscheid maken tussen de normale en abnormale weefsels en structuren.

Verschillen vergroten. Als er bij een CT-scan contrastvloeistof wordt gebruikt, kunnen de verschillen tussen de lichaamsweefsels vergroot worden.

Ideale contrastmiddel. Het liefst een zeer hoge concentratie zonder dat er nadelige effecten optreden.

Maar wat komt er precies in je lijf?

Meest gebruikte contrastmiddel bij CT-scans

Bij CT-scans zijn contrastvloeistof op basis van barium en jodium het meest gebruikte contrastmiddel. 

Voor welk middel gekozen wordt en hoe het toegediend wordt is afhankelijk van:

1. klinische indicaties
2. bepaalde patiëntfactoren

Contrastvloeistof kan oraal worden ingenomen of het kan worden toegediend via een injectie.

Radioactiviteit van contrastvloeistof

Misschien ben je bang dat je radioactief jodium of radioactief gadolinum binnenkrijgt. Gelukkig worden er bij CT-scans en MRI-scans geen radioactieve geneesmiddelen gebruikt. 

De contraststoffen zal je inwendige organen dus niet permanent verkleuren. Anderzijds gebruiken ze bij de nucleaire geneeskunde wel radioactieve vloeistoffen.

Jammer genoeg kan ook contrastvloeistof tot vervelende neveneffecten leiden. Het is dus niet 100% veilig.

Hoe veilig is contrastvloeistof?

Met contrastvloeistoffen kan de binnenkant van je lichaam nog beter in kaart gebracht worden, maar helaas kan het ook bijwerkingen veroorzaken.

Jodium contrastvloeistof kan bijvoorbeeld tot misselijkheid, hoofdpijn, braken, jeuk, blozen en lichte huiduitslag leiden. En er zijn nog meer dingen die kunnen gebeuren.

Contrast vloeistof met jodium zal bij een zeer klein gedeelte van de mensen tot ernstige reacties leiden zoals:

1. ademhalingsmoeilijkheden
2. zeer lage bloeddruk
3. hartstilstand

Ook kun je er allergisch voor zijn

Bij nierpatiënten kan het bovendien nierschade veroorzaken, met name als ze ook diabetes hebben.

Gelukkig valt het in de praktijk meestal wel mee. Contrastvloeistoffen worden als veilige geneesmiddelen beschouwd. In de meeste gevallen zullen er geen problemen gemeld worden.

Take home message

Een CT-scan is niet altijd met contrastvloeistof. Dit is namelijk afhankelijk van de indicatie, je specifieke toestand en medische geschiedenis.

De toedieningswijze en keuze van het middel hangt af van onder andere de klinische indicaties en bepaalde patiëntfactoren.

Voor het meest geschikte onderzoek met de kleinste risico’s is het belangrijk dat de dokter goed met de radioloog communiceert.