Is Kanker Besmettelijk? 2 Situaties.

Uitzaaiingen kunnen zich ergens anders in het lichaam hechten en uitgroeien tot een nieuwe tumor. 

Maar hoe zit dat als de kwaadaardige cellen in een ander gezond lichaam terechtkomen? Ofwel, is kanker besmettelijk?

KORT ANTWOORD

Kanker kan zich niet verspreiden via aanraking, inademing, seks of via maaltijden. Kortom, kanker is niet besmettelijk. De kankercellen kunnen namelijk niet in een ander gezond persoon overleven. In tegenstelling tot een virus kun je dus geen kanker van iemand anders krijgen. 

Er zijn echter wel twee uitzonderingen, namelijk bij een orgaantransplantatie en via een zwangere moeder op de foetus.

Dit artikel vertelt je wanneer kanker besmettelijk is, hoe muizen kanker geïnjecteerd kregen en waarom kanker besmettelijk lijkt.

man bij dokter

Wanneer kanker besmettelijk is

In zeer zeldzame gevallen kan je kanker via orgaantransplantatie oplopen. Dit kan ontstaan door afweeronderdrukkende medicijnen. 

Normaal gesproken zal je immuunsysteem onbekende cellen vernietigen, maar als je een orgaan van iemand anders ontvangt, wil je het orgaan natuurlijk niet afstoten. 

Om kankeroverdracht bij orgaantransplantatie te voorkomen wordt de donor zorgvuldig gescreend.

Er kan echter ook kanker ontstaan door medicijnen die je immuunsysteem verzwakken. 

vrouw zwanger zwangerschapBovendien kan kanker zich van de moeder via de placenta naar de baby verspreiden. Gelukkig kunnen de meeste kankervormen de baby niet beschadigen.

Maar wat als je in aanraking komt met een naald van iemand met kanker?

Wetenschappers probeerden muizen met kanker te besmetten

Ook wetenschappers hebben zich afgevraagd of kanker besmettelijk is. Zo is er een onderzoek opgezet waarin muizen kankercellen geïnjecteerd kregen.

Er zijn echter verschillende soorten kankercellen waaronder ook stamcelkankercellen. Wanneer deze stamcellen geïnjecteerd werden, waren er muizen die daadwerkelijk kanker ontwikkelden.

Je zou naar aanleiding van dit onderzoek dus kunnen stellen dat kanker besmettelijk is, maar niet via de normale mechanismen (aanraking, inademing, seksueel contact). 

Bovendien komt er nog meer bij kijken zoals de gezondheid van de te besmette persoon. 

Waarom kanker besmettelijk lijkt

Het is niet zo gek dat sommige mensen denken dat kanker besmettelijk is. Hier zijn een aantal redenen voor:

  1. verschillende virussen, bacteriën en parasieten kunnen de kans op kanker verhogen
  2. mensen om je heen kunnen dezelfde ongezonde levensstijl delen waardoor je dus aan dezelfde kankerverwekkende stoffen blootgesteld kan zijn
  3. kanker komt vaker in families voor waardoor je kan denken dat er een uitbraak heeft plaatsgevonden

Kortom, als kanker vaker bij sommige groepen voorkomt is het niet omdat ze het via nauw contact van elkaar hebben gekregen, maar mogelijk omdat ze aan dezelfde risico’s zijn blootgesteld, of omdat kanker bijvoorbeeld in de familie voorkomt.

Hoe kanker zich verspreidt in het lichaam

Tumoren kunnen zich op drie primaire manieren naar andere organen verspreiden:

  1. bloedsomloop
  2. lymfestelsel
  3. lichaamswand naar buik en borstholte

Hoe uitzaaiingen ontstaan

Wanneer cellen van een kwaadaardige tumor losraken wordt er gesproken van een uitzaaiing. Deze kwaadaardige kankercellen kunnen via het bloed en/of lymfe elders verspreiden.

Tumorcellen kunnen ook nog eens over bepaalde eigenschappen beschikken waardoor er makkelijker bloedvaten om de uitzaaiingen worden aangelegd.

Hierdoor kunnen ze dus nog makkelijker uitzaaien.

Wat is kanker precies?

Kanker is een ongecontroleerde en ongeremde celdeling, ook wel een ongeremde celgroei genoemd. Alleen kwaadaardige tumoren die in staat zijn om uit te zaaien worden kanker genoemd. 

Kanker wordt veroorzaakt door DNA-beschadigingen die verantwoordelijk zijn voor onze celdeling. Als er daar wat misgaat, kunnen cellen zich dus sneller gaan delen.

Een dergelijke DNA-beschadiging wordt ook wel een mutatie genoemd.

Take home message

Ongeveer 39,5% van de mensen zal de diagnose kanker krijgen. Kanker kan ontstaan in je huid, bloed, lymfeklieren of de bedekkende weefsels die in je organen of klieren zitten. 

Het is algemeen bekend dat kanker kan groeien en uitzaaien. Aangezien kanker zich kan verspreiden, ga je al snel denken dat je het van iemand over kan krijgen.

Er zijn nog meer logische redenen waarom mensen denken dat kanker besmettelijk is. Zo kunnen infecties de kans op kanker verhogen, kunnen mensen dezelfde ongezonde levensstijl delen en dus aan dezelfde risicofactoren worden blootgesteld. Bovendien kan kanker in de familie voorkomen.

Wanneer kanker uitzaait zal het zich naar verschillende organen en lichaamsdelen verspreiden. Maar kun je het ook krijgen als een van die kwaadaardige cellen in jouw lichaam komen? 

Via nauw contact kan kanker zich niet verspreiden. Denk hierbij aan aanraking, inademing, seks of via maaltijden. 

Kanker is dus niet besmettelijk, want kankercellen kunnen niet in een ander gezond persoon overleven. 

Er zijn wel twee situaties waarin je kanker van iemand anders kunt krijgen, namelijk na orgaantransplantatie of een foetus van de moeder via de placenta.

Over Diederik

Diederik heeft een medisch-wetenschappelijke achtergrond. In zijn vrije tijd schrijft hij onder andere over gezondheidskwesties voor Human Nature.

Bronnen

Ben-David, U., Ha, G., Tseng, Y. Y., Greenwald, N. F., Oh, C., Shih, J., … & Golub, T. R. (2017). Patient-derived xenografts undergo mouse-specific tumor evolution. Nature genetics, 49(11), 1567-1575.