Keelpijn is een van de meest voorkomende redenen van een doktersbezoek. Keelpijn wordt vaak door keelontsteking veroorzaakt.

Bacteriën kunnen keelontsteking veroorzaken, maar kun je elkaar ermee aansteken? Is keelontsteking besmettelijk?

Dit artikel vertelt je hoe besmettelijk keelontsteking is, en hoelang keelontsteking besmettelijk is.

Hoe besmettelijk is keelontsteking?

Hier is een lijst van veelvoorkomende ziekteverwekkers die keelontsteking kunnen veroorzaken, samen met hun besmettelijkheidsniveaus:

1. Verkoudheidsvirussen: Verkoudheidsvirussen, zoals rhinovirussen, zijn zeer besmettelijk. Ze worden gemakkelijk overgedragen via druppeltjes in de lucht door niezen, hoesten of praten. De besmettelijkheid is hoog, vooral tijdens de eerste paar dagen van de ziekte.
2. Griepvirussen: Influenzavirussen zijn ook zeer besmettelijk. Ze verspreiden zich op dezelfde manier als verkoudheidsvirussen, namelijk via druppeltjes in de lucht. De besmettelijkheid kan variëren, maar het griepvirus kan snel worden verspreid in dichtbevolkte gebieden.
3. Ziekte van Pfeiffer (Epstein-Barr-virus): De ziekte van Pfeiffer is besmettelijk en wordt meestal overgedragen via speeksel. Kussen, delen van dranken of het gebruik van dezelfde gebruiksvoorwerpen als een besmet persoon kan de ziekte verspreiden. De besmettelijkheid neemt af na de eerste paar weken van de ziekte, maar het virus kan nog steeds enige tijd in het lichaam aanwezig blijven.
4. Coronavirussen: Coronavirussen, waaronder het SARS-CoV-2-virus dat COVID-19 veroorzaakt, kunnen ook keelontsteking veroorzaken. Deze virussen worden hoofdzakelijk overgedragen door druppeltjes in de lucht door hoesten, niezen of praten. De besmettelijkheid van het specifieke coronavirus kan variëren, afhankelijk van factoren zoals de virusvariant en de preventieve maatregelen die worden genomen.
5. Waterpokken (Varicella-zoster-virus): Waterpokken zijn zeer besmettelijk, vooral in de eerste paar dagen voordat de blaasjes op de huid verschijnen. Het virus verspreidt zich via druppeltjes in de lucht en kan ook worden overgedragen door direct contact met de vochtige blaasjes.
6. Mazelen (Mazelenvirus): Mazelen zijn uiterst besmettelijk en worden verspreid door druppeltjes in de lucht. Het virus kan langere tijd in de lucht blijven hangen en kan worden overgedragen door hoesten, niezen of praten in de nabijheid van een besmet persoon.
7. Kroep (Parainfluenzavirus): Kroep is een virale infectie die keelontsteking en ademhalingsproblemen veroorzaakt, vooral bij kinderen. Het kan worden overgedragen door druppeltjes in de lucht, zoals bij hoesten of niezen. De besmettelijkheid is het hoogst in de eerste paar dagen van de ziekte.

Het is belangrijk om te benadrukken dat deze lijst niet uitputtend is en dat er andere ziekteverwekkers kunnen zijn die keelontsteking kunnen veroorzaken. 

Hoe lang keelontsteking besmettelijk is

Meestal is virale keelpijn besmettelijk zolang je symptomen ervaart. Wanneer je geen last meer hebt van de symptomen en je genezen bent van een virale faryngitis, zul je meestal niet meer besmettelijk zijn.

En virale faryngitis verdwijnt vaak na 5-7 dagen en als er sprake is van een bacteriële keelontsteking zul je je na zo’n 2-3 dagen na de antibiotica beter gaan voelen. 

Een dag na inname van het antibioticum zul je over het algemeen niet meer besmettelijk zijn.

Houd er rekening mee dat je nog steeds voor andere virussen vatbaar kunt zijn.

Symptomen van een keelontsteking

Een ontstoken keelholte wordt in de volksmond meestal keelpijn genoemd. Aan de hand van een aantal symptomen kun je keelontsteking helpen herkennen.

Naast keelpijn zijn er nog andere symptomen van een keelontsteking zoals:

1. schrapend gevoel
2. pijnlijke, gezwollen kaak of halsklieren
3. pijn die bij praten of slikken erger wordt 
4. slikproblemen
5. gedempte of hese stem
6. rode, opgezwollen amandelen
7. pus of witte vlekken op de amandelen

De precieze symptomen kunnen variëren, dit is afhankelijk van de oorzaak. Zo kan het veroorzaakt worden door een virus of bacterie.

Wanneer de zere keel te wijten is aan een infectie kun je ook last krijgen van de volgende symptomen:

1. loopneus
2. koorts
3. hoesten, niezen
4. hoofdpijn
5. misselijkheid of braken
6. lichaamspijnen

Bij keelpijn ontstaan er dus klachten van irritatie, schrapen of pijn van de keel. Het slikken maakt dit vaak erger. 

Verschillende keelontstekingsvirussen

Keelontsteking kan klachten veroorzaken zoals een schrapende, droge of zere keel. Er zijn echter verschillende oorzaken van een keelontsteking die we hieronder van elkaar hebben onderscheiden.

Verkoudheid of griep:

1. loopneus
2. vermoeidheid
3. lichaamspijn
4. niezen, hoesten
5. hoofdpijn
6. rillingen
7. lage koorts (verkoudheid)
8. hoge koorts (griep)

Groep A-streptokokken:

1. slikproblemen
2. witte of grijze vlekken in de keel
3. zwelling van de lymfeklieren
4. rode keel
5. algehele malaise
6. verlies van eetlust
7. misselijkheid
8. koorts, rillingen
9. ongewone mondsmaak

Ziekte van Pfeiffer:

1. ernstige vermoeidheid
2. gezwollen lymfeklieren
3. algehele malaise
4. verlies van eetlust
5. spierpijn
6. huiduitslag
7. koorts

Behandeling keelontsteking

Een keelontsteking wordt meestal door een virale infectie veroorzaakt en de keelpijn waarvan je last krijgt zal vanzelf verdwijnen.

De behandeling is gericht op symptoomverlichting omdat virale infecties nou eenmaal niet op antibiotica reageren.

Alleen als je keelpijn door bacteriën is veroorzaakt zoals een streptokokkeninfectie, dan zal er antibiotica nodig zijn.

Take home message

Een ontstoken keelholte leidt tot keelpijn. Keelpijn wordt ook wel faryngitis genoemd. 

Bij virale faryngitis ben je meestal besmettelijk zolang je symptomen ervaart terwijl je bij een bacteriële faryngitis over het algemeen na een dag antibiotica niet meer besmettelijk zult zijn.

Keelontsteking kan veroorzaakt worden door verkoudheidsvirussen zoals adenovirus, waterpokken,kinkhoest,  mazelen, kroep en groep A-streptokokken.

De meeste keelpijn worden veroorzaakt door virussen, zoals het verkoudheids- of griepvirus 

Echter, het kan ook veroorzaakt worden door streptokokkeninfectie, amandelontsteking en de ziekte van Pfeiffer.

Symptomen van keelontsteking zijn onder andere keelpijn, schrapend gevoel, pijn die bij praten of slikken erger wordt, rode, opgezwollen amandelen, slikproblemen, gedempte of hese stem, pijnlijke, gezwollen kaak of halsklieren en pus of witte vlekken op de amandelen.