Luchtvervuiling is een wereldwijd probleem dat steeds meer escaleert. Het  beïnvloedt zowel het milieu als onze gezondheid. 

Hoe schadelijk is luchtvervuiling?

Dit artikel vertelt je welke gezondheidsproblemen luchtvervuiling kan veroorzaken. 

1. Luchtwegaandoeningen zoals astma, chronische bronchitis en longkanker

Luchtvervuiling kan de luchtwegen irriteren en ontstekingen veroorzaken, waardoor ademhalingsproblemen ontstaan. 

Het kan ook de symptomen van bestaande luchtwegaandoeningen verergeren, zoals astma. 

Deeltjes die kleiner zijn dan 2,5 micrometer, zoals fijnstof, zijn de grootste boosdoeners voor luchtwegaandoeningen. 

Fijnstof komt vrij bij verbranding van fossiele brandstoffen, zoals diesel, aardgas en kolen. 

Deze deeltjes kunnen diep in de longen doordringen en daar schade veroorzaken. 

Daarnaast kunnen schadelijke gassen, zoals stikstofdioxide, de luchtwegen ook irriteren. 

Langdurige blootstelling aan deze stoffen kan leiden tot de ontwikkeling van longkanker en chronische bronchitis.

2. Hart- en vaatziekten, zoals beroertes en hartaanvallen

Luchtvervuiling kan bijdragen aan de ontwikkeling van hart- en vaatziekten. 

Het inademen van fijnstof en stikstofoxiden kan leiden tot verharding van de slagaders en ontsteking in het hart en de bloedvaten. 

Dit kan leiden tot een verhoogd risico op hartaanvallen en beroertes. 

Het kan ook leiden tot een verhoging van de bloeddruk, wat de kans op hartaanvallen en beroertes kan vergroten.

3. Verminderde longfunctie en longontsteking

Mensen die regelmatig worden blootgesteld aan luchtvervuiling kunnen ook verminderde longfunctie en longontsteking ervaren. 

Langdurige blootstelling aan luchtvervuiling kan de longen beschadigen, wat kan leiden tot verminderde longfunctie en het risico op longontsteking kan verhogen. 

Dit is vooral een risico voor mensen met reeds bestaande longproblemen, zoals astma en COPD (chronische obstructieve longziekte).

4. Geboorteafwijkingen en vroeggeboorte

Luchtvervuiling kan ook geboorteafwijkingen en vroeggeboorte veroorzaken. 

Zwangere vrouwen die worden blootgesteld aan hoge niveaus van luchtvervuiling hebben een verhoogd risico op vroeggeboorte en het krijgen van baby’s met geboorteafwijkingen. 

Dit kan worden toegeschreven aan het feit dat de vervuilende stoffen de placenta kunnen binnendringen en zo de foetus kunnen beschadigen.

5. Neurologische aandoeningen zoals dementie en de ziekte van Alzheimer

Er is steeds meer bewijs dat luchtvervuiling kan bijdragen aan de ontwikkeling van neurologische aandoeningen, zoals dementie en de ziekte van Alzheimer. 

Schadelijke deeltjes kunnen de bloed-hersenbarrière passeren en zo de hersenen binnendringen. 

Daar kunnen ze ontstekingen en schade aan de hersencellen veroorzaken. 

Dit kan leiden tot een verhoogd risico op neurologische aandoeningen, zoals dementie en de ziekte van Alzheimer.

6. Verminderde cognitieve functie en ontwikkeling

Langdurige blootstelling aan luchtvervuiling kan ook de cognitieve functie aantasten, vooral bij kinderen. 

Studies hebben aangetoond dat kinderen die worden blootgesteld aan hoge niveaus van luchtvervuiling, vooral fijnstof, een verminderde ontwikkeling van hun cognitieve functie kunnen ervaren. 

Dit kan zich uiten in problemen met concentratie, geheugen en taalontwikkeling.

7. Verhoogd risico op kanker

Luchtvervuiling kan ook bijdragen aan de ontwikkeling van kanker. 

Blootstelling aan bepaalde stoffen in de lucht, zoals benzeen en formaldehyde, kan het risico op kanker verhogen. 

Deze stoffen worden vaak uitgestoten door auto’s, fabrieken en andere bronnen van luchtvervuiling.

8. Oogproblemen

Langdurige blootstelling aan luchtvervuiling kan ook leiden tot oogproblemen, zoals droge ogen, irritatie en schade aan het hoornvlies. 

Fijnstof en andere vervuilende stoffen kunnen de ogen binnendringen en daar schade veroorzaken.

Wat je moet weten over luchtvervuiling 

1. Verschillende soorten luchtvervuiling. Luchtvervuiling omvat verschillende soorten verontreinigende stoffen, zoals stikstofoxiden, ozon, zwaveldioxide, koolmonoxide en fijnstof. Elk van deze stoffen kan verschillende gezondheidseffecten hebben, afhankelijk van de hoeveelheid waaraan je bent blootgesteld en de duur van de blootstelling.
2. De bronnen van luchtvervuiling. Luchtvervuiling kan afkomstig zijn van zowel menselijke als natuurlijke bronnen. Menselijke bronnen zijn onder andere auto’s, vrachtwagens, fabrieken, energiecentrales en landbouwactiviteiten. Natuurlijke bronnen van luchtvervuiling zijn bijvoorbeeld bosbranden, vulkaanuitbarstingen en stofstormen.
3. Geografische locatie. De locatie waar je woont kan ook van invloed zijn op de hoeveelheid luchtvervuiling waaraan je wordt blootgesteld. Stedelijke gebieden hebben bijvoorbeeld vaak hogere niveaus van luchtvervuiling dan landelijke gebieden. Dit komt doordat stedelijke gebieden meer verkeer en industrie hebben, wat bijdraagt aan de uitstoot van verontreinigende stoffen.
4. Effecten op de omgeving. Naast de effecten op de gezondheid van mensen, kan luchtvervuiling ook schadelijk zijn voor de omgeving. Zo kan het bijdragen aan klimaatverandering, verzuring van bodems en wateren, en schade aan gewassen en ecosystemen.
5. Maatregelen om luchtvervuiling te verminderen. Er zijn verschillende maatregelen die kunnen worden genomen om luchtvervuiling te verminderen, zoals het verminderen van uitstoot van voertuigen en industrie, het gebruik van schonere energiebronnen en het planten van bomen. Als individu kun je ook stappen ondernemen om je blootstelling aan luchtvervuiling te verminderen, zoals het vermijden van drukke wegen tijdens de spitsuren en het dragen van een masker tijdens periodes van hoge luchtvervuiling.

Het is belangrijk om te begrijpen dat luchtvervuiling een serieus probleem is dat aanzienlijke gezondheidsrisico’s met zich meebrengt. 

Door te begrijpen waar luchtvervuiling vandaan komt en wat de gezondheidsrisico’s zijn, kunnen individuen en overheden stappen ondernemen om de luchtkwaliteit te verbeteren en de gezondheid van mensen en de omgeving te beschermen.

Take home message

Luchtvervuiling is schadelijk voor de gezondheid. Het kan leiden tot verschillende gezondheidsproblemen, zoals astma, longkanker, hartaandoeningen en beroertes. 

De mate van schadelijkheid hangt af van de soorten verontreinigende stoffen, de bronnen ervan en de geografische locatie. 

Gelukkig zijn er maatregelen die we kunnen nemen om de blootstelling aan luchtvervuiling te verminderen, zowel individueel als collectief.