In veel culturen is rijst een belangrijk onderdeel van de dagelijkse voeding. Maar is het eigenlijk wel zo voedzaam? Dus is rijst gezond?

Dit artikel vertelt je of rijst gezond is, de gezondheidsvoordelen en welke soorten rijst het meest gezond zijn.

De gezondheidsvoordelen van rijst

Er zijn diverse gezondheidsvoordelen verbonden aan het eten van rijst. Hieronder een lijst met enkele van de belangrijkste.

Rijst is een goede bron van energie. Koolhydraten zijn de belangrijkste energiebron voor ons lichaam en rijst is een uitstekende bron van koolhydraten.

Rijst bevat veel B-vitamines. B-vitamines zijn belangrijk voor de gezondheid van onze huid, haren en ogen en onze stofwisseling.

Rijst bevat mineralen. Rijst bevat onder andere ijzer, fosfor, mangaan en magnesium die belangrijk zijn voor onze gezondheid.

Rijst kan helpen bij gewichtsbeheersing. Rijst heeft een lage energiedichtheid en een hoog volume waardoor je sneller verzadigd bent na het eten van rijst.

Rijst kan helpen bij de bloedsuikerspiegel. Rijst heeft een lage glycemische index (GI) waardoor het bloedsuikergehalte minder snel stijgt na het eten van rijst.

Houd er wel rekening mee dat het soort rijst dat je eet van belang is voor de gezondheid. 

Volkoren rijst is gezonder dan witte rijst omdat volkoren rijst meer vezels, vitamines en mineralen bevat dan witte rijst.

In het algemeen is het verstandig om een gevarieerd dieet te hebben en ook andere soorten granen en voedingsmiddelen te eten, zoals volkoren pasta, quinoa, havermout, enzovoort. 

Dit zorgt voor een goede balans van voedingsstoffen en helpt om een gezonde levensstijl te behouden. 

Welke rijst is het meest gezond?

Er zijn verschillende soorten rijst die beschikbaar zijn en elk heeft zijn eigen unieke voedingswaarde. 

Hieronder een lijst met enkele van de meest populaire soorten rijst en hun specifieke gezondheidsvoordelen.

Volkoren rijst. Volkoren rijst is de gezondste optie omdat het de meeste voedingsstoffen bevat. Het is rijk aan vezels, vitamines en mineralen, waaronder ijzer, magnesium en fosfor. Omdat volkoren rijst meer vezels bevat, is het ook een goede optie voor gewichtsbeheersing.

Bruine rijst. Bruine rijst is iets minder gezond dan volkoren rijst, maar nog steeds een goede keuze. Bruine rijst bevat meer voedingsstoffen dan witte rijst omdat de schil van de rijst niet verwijderd is. Bruine rijst is een goede bron van vitamine B, ijzer en antioxidanten.

Basmati rijst. Basmati rijst is een populaire soort rijst in India en Pakistan. Het is een goede bron van energie en bevat B-vitamines, ijzer en fosfor. Basmati rijst heeft een lagere glycemische index (GI) dan andere soorten rijst, wat betekent dat het bloedsuikergehalte minder snel stijgt na het eten van Basmati rijst.

Quinoa. Quinoa is geen rijst maar wordt vaak als rijstvervanger gebruikt. Quinoa is een goede bron van eiwitten, vezels, vitamines en mineralen. Quinoa is een glutenvrij graan en is daarom ook geschikt voor mensen met coeliakie.

Houd er wel rekening mee dat het ook belangrijk is om te kijken naar hoe je rijst bereidt, zoals het koken in veel water of olie kan leiden tot verlies van voedingsstoffen. 

Ook de hoeveelheid suiker of zout die je toevoegt kan de gezondheidsvoordelen van rijst aantasten. 

In het algemeen is het verstandig om rijst te koken in weinig water en om zo weinig mogelijk suiker of zout toe te voegen, zo behoudt de rijst haar voedingsstoffen en is het gezond voor je.

Welke rijst is minder gezond?

Er zijn ook rijstsoorten die minder gezond zijn dan andere. Hieronder een lijst met enkele van de minder gezonde opties.

Witte rijst. Witte rijst is een van de minder gezonde opties omdat het meestal geraffineerd is. Dit betekent dat de schil, het gerst en de kiem van de rijst verwijderd zijn, waardoor de meeste voedingsstoffen verloren gaan. Witte rijst is een goede bron van energie maar bevat weinig vezels, vitamines en mineralen.

Instant rijst. Instant rijst is een andere, minder gezonde optie. Dit komt doordat instant rijst vaak geraffineerd is en bewerkt met conserveringsmiddelen en smaakstoffen. Ook is instant rijst vaak minder voedzaam en bevat minder voedingsstoffen dan gewone rijst.

Rijst met veel suiker of zout. Rijst die gezoet of gezouten is, is ook minder gezond. Dit komt omdat deze rijst vaak veel suiker of zout bevat en daardoor minder gezond is.

Rijst die gekookt is in olie. Rijst die gekookt is in olie, kan ook minder gezond zijn. Dit komt doordat veel olie gebruikt kan leiden tot verlies van voedingsstoffen en een verhoogde inname van verzadigde vetten.

Houd er wel rekening mee dat dit niet wil zeggen dat je helemaal geen witte rijst of instant rijst mag eten. Alles met mate is het belangrijkste. 

Hoeveel rijst is goed en hoeveel teveel?

Het is belangrijk om te weten hoeveel rijst je mag eten om een gezonde levensstijl te behouden. Hieronder een lijst met aanbevelingen voor een gezonde hoeveelheid rijst:

• In de Verenigde Staten wordt aanbevolen om ongeveer 6 tot 8 porties granen per dag te eten, waarvan 1 portie rijst is. Een portie rijst is ongeveer 1/2 kopje gekookte rijst.
• In Europa wordt aanbevolen om ongeveer 3-4 porties granen per dag te eten, waarvan 1 portie rijst is. Een portie rijst is ongeveer 150-200 gram.
• De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) adviseert om minstens de helft van de dagelijkse hoeveelheid koolhydraten te halen uit volkorenproducten, zoals volkoren rijst.

Het is ook belangrijk om te weten wanneer je te veel rijst eet. Hieronder een lijst met enkele tekenen dat je teveel rijst eet:

• Je gewicht gaat stijgen: Als je te veel rijst eet, kan je gewicht stijgen als je niet genoeg beweegt.
• Je wordt sneller vermoeid: Als je te veel rijst eet, kan je bloedsuikergehalte stijgen, waardoor je sneller vermoeid bent.
• Je krijgt een opgeblazen gevoel: Als je te veel rijst eet, kan je een opgeblazen gevoel krijgen door het grote volume dat rijst inneemt in je maag.

Take home message

Rijst is wereldwijd een veel gebruikte en populaire graansoort, maar is rijst gezond?

Rijst is een goede bron van energie en het bevat verschillende voedingsstoffen. Er zijn diverse gezondheidsvoordelen verbonden aan het eten van rijst, zoals dat het een goede bron van energie is, B-vitamines bevat en rijk is aan mineralen.

Het is echter wel belangrijk om op te letten welke soort rijst je eet en hoe je het bereidt. 

Volkoren rijst is gezonder dan witte rijst omdat het meer vezels bevat. 

Het is ook belangrijk om te weten hoeveel rijst je mag eten om een gezonde levensstijl te behouden. 

Er zijn aanbevelingen voor een gezonde hoeveelheid rijst, zoals 6 tot 8 porties granen per dag in de Verenigde Staten en 3-4 porties granen per dag in Europa. 

Het is ook goed om op te letten wanneer je te veel rijst eet en te luisteren naar je eigen lichaam.

Rijst is een gezonde aanvulling op een gevarieerd dieet en kan een positieve bijdrage leveren aan een gezonde levensstijl.