De symptomen van spierpijn hebben veel gelijkenis met ontstekingen. Spierpijn wordt veroorzaakt door microscheurtjes, die na een intense training optreden. Ook wordt er wel eens gedacht dat spierpijn wordt veroorzaakt door melkzuur, dit is echter niet het geval. 

Wellicht heb je regelmatig intense spierpijn en vraag je je af wat het precies is. Kortom, is spierpijn een ontsteking?

Dit artikel vertelt je over wat spierpijn is, het ontstaansmechanisme, ontstekingen en blessures, symptomen van ontstoken spieren en handige tips om spierpijn te verminderen.

Wat is spierpijn? 

Met spierpijn en ontstekingen geeft je lichaam aan dat er iets moet worden hersteld. Dit doet het lichaam met behulp van receptoren en zenuwen. Spierpijn wordt opgewekt door zogenaamde nociceptoren, dit zijn gespecialiseerde zenuwuiteinden die schade en pijn registreren. Deze nociceptoren worden gestimuleerd door een lage weefsel-pH (zuurgraad) en adenosinetrifosfaat (ATP)  en veroorzaken vervolgens spierpijn. 

Het gebied kan door de excitatie van de spiernociceptoren heel gevoelig worden, dit wordt ook wel centrale sensitisatie genoemd. Hierbij treedt er een hyperexciteerbaarheid van de spinale sensorische neuronen op. Simpel gezegd, ze geven meer signalen door, waardoor het lichaam weet dat er weefselschade is en het gebied moet worden hersteld. Vervolgens wordt het gebied gevoeliger.

Mechanisme spierpijn 

Als je een intensief trainingsprogramma volgt, komt je lichaam onder meer spanning te staan dan dat het gewend is. Dit wordt ook wel progressive overload genoemd.

Spierpijn ontstaat als volgt:

1. intensieve inspanning 
2. ontstaan van microscheurtjes 
3. toegenomen doorbloeding
4. spierpijn, stijfheid en gevoeligheid
5. herstel: microscheurtjes worden gerepareerd en opbouw van extra spierweefsel vindt plaats

Symptomen van ontstoken spieren 

Iedereen ervaart spierpijn net wat anders. Sommige mensen hebben op specifieke plaatsen pijn, terwijl anderen het overal voelen. Je kan soms willekeurige scherpe pijnen of gestage diepe pijnen voelen.

De meest voorkomende symptomen van spierpijn zijn: 

1. zwakte en stijfheid rondom de getroffen spieren
2. huiduitslag
3. duizeligheid
4. koorts
5. symptomen van infectie, zoals zwelling en roodheid
6. ademhalingsmoeilijkheden

De klassieke symptomen van ontstekingen worden ook wel de vijf kardinale tekenen genoemd. Aan de hand van deze tekenen kunnen medische professionals een ontsteking vaststellen.

De vijf kardinale tekenen van ontstekingen zijn: 

1. rubor: roodheid 
2. tumor: zwelling 
3. dolor: pijn
4. calor: hitte (alleen op de ledematen van toepassing)
5. functio laesa: verlies van functie

Het is gevaarlijk als je naast spierpijn extreme spierzwakte ervaart, duizelig bent, ademhalingsproblemen hebt, een stijve nek hebt of hoge koorts hebt.

Spierpijn, ontstekingen en blessures 

Spierpijn kan ook ontstaan door overbelasting, door het herhaaldelijk gebruik tijdens het sporten of werk. 

De volgende blessures kunnen spierpijn veroorzaken: 

1. verstuikingen en verrekkingen van de rug
2. verrekkingen van de buikspier
3. gebroken botten
4. traumatische verwondingen
5. tendinose
6. myofasciaal pijnsyndroom door overbelasting
7. tendinitis

Ontstoken spieren 

Een ontsteking in de spieren wordt myositis genoemd, dit kan veroorzaakt worden door verwondingen, infecties, geneesmiddelbijwerkingen en auto-immuunziekten. De precieze behandeling van de ontsteking is afhankelijk van de oorzaak.

Je spiervezels kunnen beschadigd raken door de ontstekingen. Dit kan zwakte veroorzaken en de bloedvaten en slagaders van de spieren aantasten.

Andere symptomen zijn: 

1. vermoeidheid na staan of lopen
2. vaak vallen
3. vaak struikelen
4. slik- of ademhalingsmoeilijkheden.

Auto-immuunziekte. Bij een auto-immuunziekte gaat het eigen immuunsysteem het lichaam aanvallen. Bij myositis wordt het gezonde spierweefsel aangetast, waardoor de spiervezels ontstoken raken en verzwakken. Symptomen zijn onder andere pijn, ontsteking en zwelling.

Soorten spierpijn 

Er bestaan twee soorten spierpijn: acute spierpijn en uitgestelde spierpijn. Spierpijn kan enkele dagen aanhouden of snel overgaan.

Bij acute spierpijn kunnen je spieren direct pijnlijk worden en zullen ze zich aanspannen. Dit zal ongeveer 12 uur na de training aanhouden.

Uitgestelde spierpijn wordt ook wel delayed-onset muscle soreness (DOMS) genoemd. In dit geval kan het ongemak na 48 tot 72 uur een piek bereiken. Gedurende deze periode zullen je spieren zich herstellen en versterken.

Dat gezegd hebbende, Als de spierpijn na drie tot vijf dagen niet weggaat, heb je jezelf misschien iets te hard gepusht. Bouw het rustig op en geef je spieren de kans om te herstellen en zich aan te passen.

Ontstoken spieren verminderen

Spierpijn kan nogal vervelend zijn. Gelukkig zijn er een aantal effectieve manieren die verlichting kunnen bieden:

1. spiermassage
2. rustig rekken en strekken.
3. ijs tegen de ontstekingen
4. rust
5. warmte om de doorbloeding naar de spieren te verbeteren, neem bijvoorbeeld een warme douche of warm bad
6. OTC-gels en -crèmes: het capsaïcine en menthol kunnen spierpijn verminderen.
7. vrij verkrijgbare pijnstillers: ibuprofen, niet-steroïdaal anti-inflammatoir geneesmiddel (NSAID)

Take home message 

Van je rug, benen, nek tot zelfs in je handen, bijna overal kan spierpijn ontstaan. Na een dagje klussen of verhuizen, wordt je door de spierpijn bewust van alle voorheen onbekende spieren.

Spierpijn wordt veroorzaakt door meerdere triggers, waarvan ontstekingen de belangrijkste is. Deze ontstekingen ontstaan door microscheurtjes na een intense workout. Je lichaam wilt het weefsel herstellen.

Spierpijn is meestal van korte duur, maar kan ook zeker lang aanhouden. Sporters ervaren vaak vertraagde spierpijn na een intense of nieuwe workout.

Verwondingen, infecties, auto-immuunziekten en geneesmiddelbijwerkingen kunnen de spieren ook doen ontsteken, dit wordt ook wel myositis genoemd. De behandeling hiervan verschilt per oorzaak.