20 procent van de zwangeren heeft last van jeuk. De jeuk is niet alleen irritant, het kan ook ten koste gaan van je nachtrust. 

De jeuk heeft waarschijnlijk te maken met alle veranderingen die tijdens de zwangerschap plaatsvinden. En dat zijn er ook nogal wat.

Om de jeuk zo effectief mogelijk te verminderen is het belangrijk om de precieze oorzaak ervan te achterhalen. Dus hoe ontstaat jeuk tijdens de zwangerschap?

Dit artikel vertelt je waarom je tijdens de zwangerschap last van jeuk kan hebben, de meest voorkomende oorzaken inclusief effectieve oplossingen.

Oorzaken van jeuk tijdens de zwangerschap

Lichte jeuk komt tijdens de zwangerschap vaak voor. Gelukkig is het in de meeste gevallen onschuldig. 

1. Hormonen 

Tijdens de zwangerschap vinden er veel veranderingen plaats waaronder hormonale veranderingen. Hormoonconcentraties in het bloed zullen aanzienlijk toenemen, met name als de uitgerekende datum nadert. Dit kan een grote rol spelen.

Kortom, jeuk ontstaat vaak door hormonale veranderingen en is compleet normaal.

2. Uitrekking

In een latere fase van de zwangerschap hebben vrouwen ook nog wel eens last van jeuk. Als de buik in grootte toeneemt zal de huid uitgerekt worden waardoor er jeuk kan ontstaan.

Dit verklaart waarom de jeuk vaak rondom de borsten en buik gevoeld wordt. De huid moet met de grotere borsten en buik mee uitrekken.

Door het uitrekken kunnen je olieklieren in je huid niet meer aan de vochtbehoefte voldoen. Als gevolg kan er dus een jeukende en droge huid ontstaan.

De huid staat namelijk in nauw contact met het zenuwstelsel, door prikkels zoals rekking kan de huid jeukerig aanvoelen.

3. Droge huid

Droogheid en jeuk gaan vaak samen. Een droge huid is in de algemene populatie de meest voorkomende oorzaak van jeuk. 

Een droge huid kan ontstaan door onder andere eczeem, warm of koud weer, een lage luchtvochtigheid of weken in heet water.

4. Leveraandoening

Hoewel de jeuk die een zwangere ervaart meestal veroorzaakt wordt door hormonale veranderingen en uitrekking van de huid, kan het ook een teken zijn van een onderliggende aandoening.

1 op de 140 zwangeren heeft namelijk intrahepatische cholestase. Dit wordt ook wel obstetrische cholestase genoemd.

Om wat context te geven, galzuren helpen je het voedsel in je darmen te verteren. Echter, bij deze leveraandoening is de stroming van de galzuren naar de darmen belemmerd en hoopt het galzuur zich op.

In de meeste gevallen beginnen de symptomen van deze leveraandoening rondom de 30e week van de zwangerschap. Deze aandoening vereist direct medische aandacht. 

Symptomen van obstetrische cholestase:

1. jeuk (meestal) zonder uitslag
2. de jeukklachten zijn ‘s nachts erger
3. de jeuk is met name aan de voeten en handen merkbaar 
4. bleke poep
5. donkere urine
6. geelzucht (gele huid en geel oogwit)

In het geval van deze leveraandoening zullen er regelmatig leverfunctietesten afgenomen worden en moet je mogelijk in het ziekenhuis bevallen. Hoewel er geen genezing is zou het na de geboorte moeten verdwijnen. 

Overige oorzaken van jeuk 

Jeuk is een lastig symptoom omdat het niet gemakkelijk te herleiden is. Er zijn een heleboel omstandigheden en aandoeningen die jeuk kunnen veroorzaken.

Huidaandoeningen:

1. psoriasis
2. eczeem
3. folliculitis
4. littekens
5. netelroos
6. brandwonden
7. gordelroos
8. schurft
9. seborroïsche dermatitis

Aandoeningen die een droge huid en dus jeuk kunnen veroorzaken:

1. hypothyreoïdie
2. diabetes
3. nierfalen
4. het syndroom van Sjögren
5. ondervoeding

Overige oorzaken:

1. ouderdom: door een dunnere en drogere huid, minder vette huid, afgenomen bloedtoevoer en een mindere immuunreacties.
2. allergische reactie: bijvoorbeeld door een nikkelallergie 
3. Stress: jeuk door stress wordt vaak gevoeld op de hoofdhuid, benen of armen en gezicht
4. insectenbeten
5. parasieten

Inwendige ziekten en aandoeningen:

1. leveraandoeningen: hepatitis C, een verstopt galkanaal, levercirrose
2. kanker: Hodgkin-lymfoom, T-cellymfoom 
3. gevorderde nierziekte
4. schildklier
5. zenuwproblemen

Wanneer naar de dokter met jeuk tijdens de zwangerschap

Gelukkig is lichte jeuk in de meeste gevallen onschuldig voor zowel jou en de baby. Echter, het kan in sommige gevallen een teken zijn van een ernstige onderliggende aandoening.

Je moet hier goed voor oppassen, met name als je er ‘s avonds of ‘s nachts meer last van hebt. Informeer bij jeuk je arts of verloskundige.

Ga naar de dokter wanneer:

1. de jeuk intenser wordt
2. er bijkomende symptomen zoals geelzucht of misselijkheid optreden
3. de jeuk op de voetzolen of handpalmen zit

Oplossingen die jeuk verlichten

De jeuk kan erg frustrerend zijn en het is natuurlijk niet verstandig om heel de dag te gaan krabben. De volgende tips kunnen verlichting bieden:

Katoen. Vermijd synthetische materialen en ga voor natuurlijke materialen. Zo zijn katoenen materialen ademend en zorgen ze voor luchtcirculatie rondom de huid.

Losse kleding. Hiermee kan je het schuren tegen de huid tegengaan en daarmee irritatie voorkomen.

Ongeparfumeerde middelen. Geparfumeerde producten kunnen de huid nog wel eens irriteren. Gebruik daarom een ongeparfumeerde zeep of lotion en vermijd sterke parfums.

Vochtinbrengende crème. Je kan de huid helpen verzachten met een vochtinbrengende crème of lotion. Tijdens de zwangerschap kan je waterige mentholcrèmes veilig gebruiken. Ze zouden de jeuk kunnen verlichten. 

Geneesmiddelen. Als de jeuk is veroorzaakt door intrahepatische cholestase kunnen bepaalde geneesmiddelen de jeuk helpen verlichten. Informeer hiernaar bij de dokter of apotheek.

Take home message

Tijdens de zwangerschap heeft maar liefst 20% last van een lichte jeuk. Tijdens het zwanger zijn is jeuk hebben erg vervelend. Dit jeukerige gevoel wordt gewoonlijk veroorzaakt door een verhoogde hormoonconcentratie. 

Als de jeuk in een latere fase optreedt, is het waarschijnlijk het gevolg van het uitrekken van de buik. De baby groeit, de buik groeit en je krijgt dus last van jeuk. Dit zijn gelukkig onschuldige vormen van jeuk.

Er kan echter in sommige gevallen ook een leveraandoening aan ten grondslag liggen. In dit geval zal je goed gemonitord moeten worden en mogelijk in het ziekenhuis moeten bevallen.