Het is bekend dat antidepressiva het lichaamsgewicht kunnen beïnvloeden. Duloxetine, ook wel cymbalta genoemd, is een antidepressivum dat mogelijk het afvallen zou kunnen stimuleren. Maar wat zegt de wetenschap hierover?  

Kan je door duloxetine afvallen?

Dit artikel vertelt je het effect en werkingsmechanisme van duloxetine, en andere antidepressiva die gewichtsverlies bevorderen.

Werkingsmechanisme van duloxetine 

Duloxetine is een werkzame behandeling voor depressieve stoornissen. Het verband tussen duloxetine en afvallen is gevonden toen de gewichtsgegevens voor het eerst uitgebreid werden geanalyseerd. 

Jammer genoeg hebben tricyclische antidepressiva een slechte reputatie wat betreft gewichtstoename. Gewichtstoename kan voor onrust zorgen, waardoor de bereidheid om de onderhoudsbehandeling op de lange termijn voort te zetten daalt. 

Gelukkig is dit niet altijd het geval. Cymbalta, ofwel duloxetine, kan dus op korte termijn gewichtsverlies veroorzaken. Dit is waarschijnlijk het gevolg van aanvankelijke eetlustveranderingen. 

Dit verklaart waarom langetermijnbehandelingen juist voor een bescheiden gewichtstoename kan zorgen. Gewichtstoename wordt op de korte termijn gelukkig niet vaak waargenomen. De kans is dus veel groter dat je gewicht verliest dan dat je aankomt. 

Antidepressiva en gewichtsverlies 

Duloxetine is niet het enige antidepressivum dat afvallen kan stimuleren. Er zijn antidepressiva met krachtigere gewichtsbevorderende eigenschappen. 

Hoewel duloxetine alleen op de korte termijn in verband wordt gebracht met gewichtsverlies, zou het antidepressivum bupropion het zelfs op de langere termijn kunnen. 

In tegenstelling tot de tricyclische antidepressiva wordt de dopamineheropnameremmer bupropion en de selectieve serotonineheropnameremmers (SSRI’s), sertraline en fluoxetine op de korte termijn met gewichtsverlies geassocieerd. 

Patiënten die met fluoxetine worden behandeld kunnen op de lange termijn weer aankomen, net zoals bij duloxetine. 

Korte termijn gewichtsverlies wordt dus gevolgd door een lange termijn gewichtstoename. Daarnaast kan ook paroxetine (SSRI) gewichtstoename op de lange termijn veroorzaken.

De meeste studies hebben een verband gevonden tussen het gebruik van bupropion en afvallen. Ook hier kunnen de resultaten variëren. Volgens medische professionals kan het antidepressivum bupropion gedurende twee jaar het gewichtsverlies bevorderen.

Deze voorbeelden zijn alleen bedoeld om de gewichtsbevorderende eigenschappen te illustreren. Niet om je een bepaalde richting in te sturen. 

Antidepressiva en gewichtstoename 

De volgende antidepressiva kunnen gewichtstoename veroorzaken:

1. tricyclische antidepressiva: amitriptyline, doxepine en imipramine.
2. selectieve serotonine heropname remmers (SSRI’s): waaronder paroxetine en fluoxetine 
3. atypische antidepressivum: mirtazapine, bupropion

Niet iedereen zal door de hierboven geschreven medicatie aankomen en het effect is meestal bescheiden.

Antidepressiva zijn niet altijd een directe veroorzaker. Je kan ook aankomen door de volgende indirecte effecten:  

1. verbeterde stemming, waardoor de eetlust toeneemt
2. gevolgen van depressie zoals weinig lichaamsbeweging en te veel eten
3. natuurlijke gewichtstoename

Bijwerkingen duloxetine 

Veelvoorkomende bijwerkingen treden bij meer dan 1 op de 100 mensen op. Veelvoorkomende bijwerkingen van duloxetine zijn: 

1. hoofdpijn
2. slaapproblemen
3. duizeligheid
4. droge mond
5. obstipatie
6. diarree
7. wazig zien
8. je ziek voelen
9. misselijkheid of braken
10. vermoeidheid
11. zweten
12. verlies van eetlust
13.  gewichtsverlies
14. minder zin in seks
15. moeite om een erectie te krijgen of een orgasme te bereiken

Stel je arts op de hoogte van eventuele bijwerkingen, je mag het geneesmiddel wel blijven innemen. 

Take home message 

Duloxetine is een antidepressivum en blokkeert de heropname van noradrenaline en serotonine. 

Uit een studie blijkt dat een kortdurende duloxetinebehandeling aanvankelijk gewichtsverlies kan veroorzaken. Dit gewichtsverlies kan in de eerste weken oplopen tot wel 2 kilo. Deze effecten kunnen therapietrouwheid verhogen waardoor de behandeling niet voortijdig gestaakt wordt.

Bij langdurige behandeling wordt het echter gevolgd door een gewichtstoename, waardoor de effecten bij de meeste patiënten uiteindelijk minimaal zijn. 

Bupropion lijkt op de lange termijn het meest effectieve gewichtsverlies te veroorzaken. 

Het belangrijkste is natuurlijk dat het medicijn je psychische klachten effectief vermindert. Het zou mooi meegenomen zijn als je de vruchten plukt van de gewichtsbevorderende eigenschappen.