Lysine is een essentieel aminozuur wat je uit je voeding moet halen omdat je lichaam het niet zelf kan aanmaken. Het is cruciaal voor een gezonde groei, voor de spieren en het ondersteunt de vetverbranding.

Lysine speelt ook een belangrijke rol bij het immuunsysteem. Mensen met bijvoorbeeld het herpes simplex virus (HSV), oftewel koortslip kunnen daarom baat hebben bij extra lysine. 

L-lysine is de bruikbare vorm van lysine. L-lysine zit van nature in voeding en wordt daarnaast ook aan supplementen toegevoegd.

Gezondheidsvoordelen van L-lysine 

Lysine stimuleert de productie van enzymen, hormonen en immuun cellen. Voldoende inname zorgt daarom voor tal van gezondheidsvoordelen.

L-lysine voorkomt en behandelt het herpes virus (koortslip)

Een koortslip wordt veroorzaakt door het herpes simplex virus. Wanneer je immuunsysteem verzwakt is of in tijden van stress, kan de ontwikkeling van een koortslip uitgelokt worden. 

Bij een koortslip verschijnen koortsblaasjes op de lip of de mondhoeken. Deze blaasjes zijn gevuld met vloeistof en kunnen pijn, tintelingen en een branderig gevoel veroorzaken. 

De werking van L-lysine verklaart waarom het zo effectief is bij herpes. Het HSV-1 virus heeft arginine nodig om zich te vermenigvuldigen. L-lysine grijpt hier in en blokkeert arginine.

Een onderzoek heeft aangetoond dat dagelijks 1000 mg L-lysine supplementen het aantal koortsblaasjes kan verminderen. 

Wanneer het L-lysinegehalte in het bloed hoger was dan 165 nmol/l waren er minder koortslip uitbraken. 

Een ander onderzoek toonde aan dat ook L-lysine crème werkt. Wanneer L-lysine crème wordt gegeven in combinatie met vitaminen, kruiden en zink verdwijnt op dag 3, 40% van de koortslippen en op dag drie maar liefst 87%.

Er is meer onderzoek nodig om de onderbouwing van deze veelbelovende resultaten te versterken.  

Kortom, de L-lysine werking verklaart waarom het een koortslip bewezen kan behandelen en zelfs voorkomen. 

L-Lysine vermindert angst

Onderzoek toont aan dat L-lysine de stressreceptoren kan blokkeren. L-lysine werd bij ratten toegediend en ze hadden vervolgens minder losse stoelgang als gevolg van stress. 

Een studie onder mensen toonde aan dat L-lysinesuppletie met 2,64 gram lysine en arginine het stresshormoon cortisol verlaagt en daarnaast angst verminderde. 

Een onderzoek in syrië onder mannen met zeer veel stress toonde aan dat 4,2 gram lysine per kilogram tarwemeel de angstscores aanzienlijk kon verminderen. 

Ook bij vrouwen werkte het L-lysine verrijkte meel. Na drie maanden was het cortisolniveau afgenomen. 

Veelbelovend onderzoek suggereert dat L-lysine zelfs mogelijk de symptomen van schizofrenie zou kunnen verminderen wanneer het wordt ingenomen in combinatie met de voorgeschreven medicatie.

L-lysine verbetert de calciumopname

L-Lysine ondersteunt de opname van calcium en L-lysine helpt daarnaast de nieren met het vasthouden van het calcium mineraal. 

Een onderzoek onder vrouwen met botontkalking (osteoporose), toonde aan dat 3 gram calcium en 400 mg L-lysinesupplementen het calciumverlies in de urine het effectiefst kon verminderen.

Lysine beschermt niet alleen de botten, maar het speelt ook een rol bij het bepalen waar het calcium naartoe wordt getransporteerd.

L-lysine verbetert de wondgenezing 

Omdat L-lysine de aanmaak van collageen stimuleert wordt het wondgenezingsproces bevordert. Onderzoek heeft namelijk aangetoond dat L-lysine actiever wordt op de plaats van een wond.

Lysine ondersteunt de aanmaak van collageen, een eiwit dat verantwoordelijk is voor de structuur van de botten en huid. 

Daarnaast fungeert L-lysine als een bindmiddel, waardoor de activiteit en het aantal nieuwe cellen rondom een wond verhoogt wordt. 

Veelbelovend onderzoek toont aan dat de combinatie van arginine en lysine het herstelproces van breuken versnelt. 

L-lysine bevordert bovendien de vorming van nieuwe bloedvaten en arginine verbetert de doorbloeding wat beide de botgenezing bevordert. 

Onderzoek toont ook aan dat een gebrek aan L-lysine de wondgenezing significant belemmert. De werking speelt dus ook bij de wondgenezing een cruciale rol. 

Oftewel, orale lysinesupplementen hebben een positief effect op de wondgenezing. Het is echter nog onduidelijk of ook Lysinecreme hetzelfde effect heeft. 

L-lysine verlaagt het risico op Kanker 

Een veelbelovende studie toonde aan dat het antioxidant catechine in combinatie met lysine de kankercelgroei bij muizen kon verminderen. 

L-Lysine verbetert de ooggezondheid 

Een dierstudie onderzocht de effecten van lysinesupplementen op ratten met diabetes. Het bleek dat de lysinesupplementen de ontwikkeling van cataract konden tegengaan.

L-lysine vermindert de kans op suikerziekte

Een studie onder diabetespatiënten toonde aan dat lysine een positief effect kan hebben op de bloedsuikerspiegel omdat het de bloedsuiker zou kunnen verminderen. Het is echter nog onduidelijk hoe lysine de bloedsuikerspiegel precies beïnvloedt. 

L-lysine verlaagt de bloeddruk

Onderzoek toont aan dat lysinesupplementen de bloeddruk bij mensen met een lysinetekort aanzienlijk kan verlagen. 

Kortom, de werking van L-lysine verklaart waarom het tal van gezondheidsvoordelen oplevert. 

Voeding met L-lysine 

De precieze aanbevolen hoeveelheid lysine hangt af waar je het voor gebruikt. De voedingsrichtlijn beveelt  1 gram (g) lysine of 1000 milligram (mg) per dag aan.

Dierlijke lysine voeding 

Zuivelproducten: melk, yoghurt, kaas en boter.

Zeevruchten: garnalen, oesters en slakken.

Vlees: varkensvlees, rund en kip.

Vis: Zalm en witvis.

Plantaardige lysine voeding 

Dierlijke producten bevatten de grootste hoeveelheden lysine, maar gelukkig zijn er meer dan voldoende veganistische of vegetarische bronnen.

Groenten en fruit: gedroogde abrikozen en mango’s, avocado’s, prei, bieten, tomaten, rode en groene paprika’s, aardappelen en peren.

Sojaproducten: tofu, tempeh, sojamelk en sojabonen.

Bonen: marine bonen, kidneybonen, zwarte bonen, linzen, kikkererwten, hummus en edamame.

Zaden, noten en granen: pistachenoten, pompoenpitten, macadamianoten en cashewnoten.

Over het algemeen bevatten granen weinig lysine, maar er zijn een aantal uitzonderingen zoals quinoa, boekweit, seitan en amarant.

L-lysine tegen herpes en koortslip 

Het herpes simplex virus (koortslip) heeft arginine nodig om zich te kunnen vermenigvuldigen. Arginine wordt omgezet in stikstofmonoxide wat vervolgens de bloedvaten kan verwijden en daarmee de bloedstroom verbetert. 

Lysine kan de darmopname van arginine belemmeren, waardoor het herpes virus geen toegang meer heeft tot arginine. 

Lysine kan dus het herpes replicatieproces voorkomen of vertragen waardoor het een effectieve behandeling is tegen een koortslip infectie.

L-lysine voeding voor een koortslip 

Als je doel is om met de voeding het herpes simplex virus (koortslip) tegen te gaan, eet dan zo weinig mogelijk arginine. 

Uit onderzoek blijkt dat diëten met weinig arginine en veel lysine herpes kan verlichten en zelfs kan voorkomen. Hoewel arginine een semi-essentieel aminozuur is, concurreert het wel met de lysine-absorptie. 

Een ideaal zuivelproduct is geraspte, magere parmezaanse kaas en kan aan de hiervoor beschreven behoefte voldoen. Parmezaanse kaas is arginine-arm en juist lysinerijk. Per 100 gram kaas: 1,5 gram arginine en 2,2 gram lysine.

Ideale vleesproducten zijn biefstukken en geroosterd rundvlees. Een biefstuk van 85 gram: 2 gram arginine en 3 gram lysine.

Een ideaal plantaardig product zijn gedroogde abrikozen. Ongekookte, gedroogde abrikozen bevatten per portie namelijk twee keer zoveel lysine dan arginine. 

Kortom, om het herpes virus of koortslip te behandelen of te voorkomen zou het het ideaal zijn als je je lysine kan verhogen en het arginine laag kan houden.

L-lysine koortslip en de wetenschap 

Studies tonen aan dat lysine het optreden van een koortslip kan verminderen en de herstel kan versnellen. 

Een studie in 2005 toonde aan dat lysine het herstel met 87 procent versnelde. Hierdoor duurde het herstel ipv 21 dagen slechts 6 dagen.  

Hoe zit het met lysinesupplementen 

Lysinesupplementen zijn over het algemeen zeer veilig en veroorzaken niet veel bijwerkingen. Je kan ongeveer 3 gram (g) lysine innemen zonder bijwerkingen te ervaren. 

Echter, wanneer je de dosering verhoogt tot 10-15 gram per dag kunnen er spijsverteringsproblemen ontstaan:

  1. misselijkheid
  2. maagkrampen
  3. diarree

Dierstudies suggereren dat lysinesupplementen een verhoogd risico kunnen geven op een hoger cholesterolgehalte en galstenen. 

Dosering en inname 

Je kan lysine op de huid smeren om bijvoorbeeld herpes of koortslip te behandelen of je neemt het oraal in. Lysine is het meest effectief wanneer het met water op een lege maag wordt ingenomen.

Een persoon van 70 kilo (kg) heeft per dag ongeveer 800 tot 3.000 mg lysine nodig. Hoeveel je per dag nodig hebt hangt dus af van het lichaamsgewicht.

  1. Volwassenen: 12 mg/kg lichaamsgewicht 
  2. Zuigelingen (3 tot 6 maanden): 97 mg/kg 
  3. Kinderen (11 tot 12 jaar): 44 mg/kg 

De volgende groepen kunnen baat hebben bij lysinesupplementen: 

  1. ernstige verwondingen  
  2. brandwonden 
  3. herstel hoge intensiteit trainingen 
  4. krachtsporters 

BREAK IT DOWN

L-lysine

L-lysine is een essentieel aminozuur wat een belangrijke rol speelt bij onder andere het immuunsysteem en een gezonde groei. Omdat lysine het immuunsysteem ondersteunt en arginine kan remmen hebben mensen met een koortslip (herpes simplex virus) baat bij extra lysine. 

Gezondheidsvoordelen L-lysine

L-lysine behandelt en voorkomt een koortslip. L-lysine heeft een positieve invloed op botgezondheid, wondgenezing, ooggezondheid en de bloeddruk. L-lysine vermindert de kans op suikerziekte, kanker en angst. 

Voeding L-lysine

Voedingsmiddelen met het hoogste L-lysinegehalte en laagste argininegehalte zijn parmezaanse kaas, biefstukken, geroosterd rundvlees en gedroogde abrikozen. 

Lysinesupplementen 

Supplementen zijn over het algemeen zeer veilig. Je kan ongeveer 3 gram (g) lysine innemen zonder bijwerkingen te ervaren. Doseringen van 10-15 gram per dag kunnen misselijkheid, maagkrampen en diarree veroorzaken. 

Koortslip en L-lysine 

Het HSV-1 virus heeft arginine nodig om zich te vermenigvuldigen omdat arginine de bloedvaten verwijdt. L-lysine grijpt hier in en blokkeert de opname van arginine in de darmen.

Over Diederik

Diederik heeft een medisch-wetenschappelijke achtergrond.

Bronnen

Tomé, D., & Bos, C. (2007). Lysine requirement through the human life cycle. The Journal of nutrition, 137(6), 1642S-1645S.

Metges, C. C., El-Khoury, A. E., Henneman, L., Petzke, K. J., Grant, I., Bedri, S., … & Young, V. R. (1999). Availability of intestinal microbial lysine for whole body lysine homeostasis in human subjects. American Journal of Physiology-Endocrinology and Metabolism, 277(4), E597-E607.

Pellett, P. L., & Ghosh, S. (2004). Lysine fortification: past, present, and future. Food and Nutrition Bulletin, 25(2), 107-113.

Spallotta, F., Cencioni, C., Straino, S., Sbardella, G., Castellano, S., Capogrossi, M. C., … & Gaetano, C. (2013). Enhancement of lysine acetylation accelerates wound repair. Communicative & integrative biology, 6(5), e25466.

Shimomura, A., Matsui, I., Hamano, T., Ishimoto, T., Katou, Y., Takehana, K., … & Rakugi, H. (2014). Dietary L-lysine prevents arterial calcification in adenine-induced uremic rats. Journal of the American Society of Nephrology, 25(9), 1954-1965.

Civitelli, R., Villareal, D. T., Agnusdei, D., Nardi, P., Avioli, L. V., & Gennari, C. (1992). Dietary L-lysine and calcium metabolism in humans. Nutrition (Burbank, Los Angeles County, Calif.), 8(6), 400-405.

Smriga, M., Ghosh, S., Mouneimne, Y., Pellett, P. L., & Scrimshaw, N. S. (2004). Lysine fortification reduces anxiety and lessens stress in family members in economically weak communities in Northwest Syria. Proceedings of the National Academy of Sciences, 101(22), 8285-8288.

Smriga, M., Ando, T., Akutsu, M., Furukawa, Y., Miwa, K., & Morinaga, Y. (2007). Oral treatment with L-lysine and L-arginine reduces anxiety and basal cortisol levels in healthy humans. Biomedical Research, 28(2), 85-90.

Kalogeropoulou, D., LaFave, L., Schweim, K., Gannon, M. C., & Nuttall, F. Q. (2009). Lysine ingestion markedly attenuates the glucose response to ingested glucose without a change in insulin response. The American journal of clinical nutrition, 90(2), 314-320.

Sulochana, K. N., Punitham, R., & Ramakrishnan, S. (1998). Beneficial effect of lysine and amino acids on cataractogenesis in experimental diabetes through possible antiglycation of lens proteins. Experimental eye research, 67(5), 597-601.

Sinha, S., & Goel, S. C. (2009). Effect of amino acids lysine and arginine on fracture healing in rabbits: A radiological and histomorphological analysis. Indian journal of orthopaedics, 43(4), 328.

Thein, D. J., & Hurt, W. C. (1984). Lysine as a prophylactic agent in the treatment of recurrent herpes simplex labialis. Oral surgery, oral medicine, oral pathology, 58(6), 659-666.

Griffith, R. S., Walsh, D. E., Myrmel, K. H., Thompson, R. W., & Behforooz, A. (1987). Success of L-lysine therapy in frequently recurrent herpes simplex infection. Dermatology, 175(4), 183-190.

Griffith, R. S., DeLong, D. C., & Nelson, J. D. (1981). Relation of arginine-lysine antagonism to herpes simplex growth in tissue culture. Chemotherapy, 27(3), 209-213.

Hacker, S. M., Backus, K. M., Lazear, M. R., Forli, S., Correia, B. E., & Cravatt, B. F. (2017). Global profiling of lysine reactivity and ligandability in the human proteome. Nature chemistry, 9(12), 1181.

Singh, B. B., Udani, J., Vinjamury, S. P., Der-Martirosian, C., Gandhi, S., Khorsan, R., … & Singh, V. (2005). Safety and effectiveness of an L-lysine, zinc, and herbal-based product on the treatment of facial and circumoral herpes. Altern Med Rev, 10(2), 123-7.