Elke dag laten we 13 tot 21 windjes. Dit is normaal want bij de vertering van voedsel en het inslikken van lucht, zal er zich gas in je spijsverteringskanal verzamelen.

Echter, overmatige winderigheid kan erg vervelend zijn. Dit kan veroorzaakt worden door bijvoorbeeld het prikkelbaredarmsyndroom en voedselintoleranties.

De pijn en opgeblazen gevoel dat er bij kan optreden kan je in je dagelijkse activiteiten belemmeren. 

Gelukkig kunnen de klachten verlicht en vermeden worden. Reden genoeg om wat meer te weten te komen over wat je moet doen bij last van winderigheid.

Dit artikel vertelt je de oorzaken van winderigheid inclusief hoe je het kan verlichten.

Oorzaken winderigheid

Ophopingen van lucht worden met boeren en winden uitgescheiden. Maar wat veroorzaakt de ophoping van lucht precies?

1. Lucht inslikken

Bij het drinken en eten zul je kleine hoeveelheden lucht inslikken die zich in je maagdarmkanaal zullen ophopen, het gaat hier om gassen zoals zuurstof en stikstof. 

Overmatige winderigheid kan optreden als je meer lucht dan gewoonlijk inslikt. Het inslikken van lucht wordt ook wel aerofagie genoemd.

Mogelijk slik je meer lucht in dan gewoonlijk door:

1. koolzuurhoudende dranken
2. te snel drinken
3. te snel eten
4. het kauwen van kauwgom
5. roken
6. zuigen op voorwerpen

2. Vertering

Bij het verteren van voedsel kunnen er ook gassen ophopen, met name bij het eten van moeilijk verteerbaar voedsel. 

Bij de afbraak van voedsel komen waterstof, kooldioxide en methaan vrij. Het maakt ook nogal uit wat je eet. 

In vergelijking met vetten en eiwitten zal het eten van koolhydraten tot meer gasvorming leiden.

De volgende voedingsmiddelen staan bekend als gasvormers:

1. bonen
2. broccoli
3. kool
4. spruitjes
5. asperges
6. zuivelproducten
7. maïs
8. peren
9. bewerkte voedingsmiddelen
10. uien
11. tarwe
12. rozijnen
13. aardappelen
14. appels
15. erwten
16. volkoren granen
17. linzen
18. pruimen
19. suikervrije snoepjes en vruchtensappen (vanwege het hoge fructosegehalte of sorbitol gehalte)
20. bier

3. Prikkelbaredarmsyndroom

Zoals de naam al prijsgeeft zijn je darmen bij het prikkelbaredarmsyndroom (PDS) prikkelbaarder voor bijvoorbeeld stress of spanningen. 

Hierbij kun je last hebben van een opgeblazen gevoel, buikpijn, diarree, winderigheid, constipatie en veranderingen in de stoelgang.

4. Voedselintolerantie

Bij voedselintolerantie zoals lactose-intolerantie mis je bepaalde verteringsenzymen waardoor je het lactose in melk niet kan verdragen. Dit kan voor winderigheid zorgen.

5. Trage darm

Ook kunnen trage darmbewegingen (trage motiliteit) voor een ophoping van gas zorgen. De bacteriën in je darm hebben namelijk meer tijd op gas te produceren wat buikpijn kan veroorzaken. 

Dit verklaart ook waarom je meer gas produceert als je ouder wordt. Zowel je metabolisme als de darmbewegingen zullen dan namelijk vertragen. 

6. Onderliggend gezondheidsprobleem

De volgende aandoeningen kunnen winderigheid veroorzaken:

1. coeliakie
2. gastro-enteritis
3. constipatie
4. ziekte van Crohn en colitis ulcerosa
5. eetstoornissen
6. diabetes
7. zure reflux
8. peptische zweren
9. gastroparese
10. slaapapneu

Als je niet te veel lucht inslikt en niet veel koolhydraten nuttigt, ligt er mogelijk een gezondheidsprobleem aan ten grondslag.

Winderigheid kan dus veroorzaakt worden door een onderliggend gezondheidsprobleem. Door de oorzaak aan te pakken kan de winderigheid verminderd worden.

Winderigheid verminderen

Met een aantal dieet- en leefstijlveranderingen kun je overmatige winderigheid meestal verminderen.

1. frequente kleine maaltijden (5-6 per dag)
2. vermijd de voedingsmiddelen die winderigheid veroorzaken
3. regelmatige lichaamsbeweging (wekelijks 3-4 keer gedurende 30 minuten)
4. langzaam drinken en langzaam eten
5. koolhydraten vervangen
6. voedseldagboek: hiermee kun je bepaalde voedingsmiddelen en voedingspatronen identificeren
7. probiotica (bevordert de vertering)
8. minder lucht inademen
9. rechtop zitten
10. gehydrateerd blijven om constipatie te voorkomen
11. minder kruisbloemige groenten(kool, bloemkool, spruitjes, broccoli en asperges)

Eventueel kun je met vrij verkrijgbare geneesmiddelen de winderigheid verminderen:

1. houtskooltabletten
2. simethicone

Wanneer naar de dokter?

Hoeveel windjes precies normaal of abnormaal zijn, is niet helemaal duidelijk. Hier bestaan geen medische richtlijnen voor. Waarschijnlijk kun je zelf al een inschatting maken.

Echter, wanneer de de winderigheid hinderlijk is kan je naar de huisarts gaan. Als je de volgende bijkomende klachten opmerkt moet je ook langs de dokter:

1. een opgeblazen gevoel
2. aanhoudende buikpijn
3. infectie (een hoge temperatuur, rillingen, braken, spierpijn en gewrichtspijn)
4. darmincontinentie
5. terugkerende diarree
6. terugkerende verstopping
7. bloed bij de ontlasting
8. onverklaarbaar gewichtsverlies

Mogelijk is er sprake van een ernstig gezondheidsprobleem en is er dus aanvullend onderzoek nodig.

Take home message

Een windje kan af en toe grappig zijn, maar last hebben van winderigheid is juist erg ongemakkelijk. 

Het gebeurt ook vaak op de meest ongemakkelijke momenten. En dan maar hopen dat mensen het niet opmerken. Windjes zijn vaak geurloos als ze geen zwavel bevatten. 

Winderigheid kan zelfs je dagelijkse activiteit beïnvloeden als de buikpijn en het opgeblazen gevoel heftig zijn.

Gelukkig kan het op snelle en effectieve manieren verlicht worden. Met dieet en leefstijl aanpassingen en eventueel medicijnen, kun je winderigheid verminderen. 

Als de winderigheid voor erg veel ongemak zorgt en je in je daglijkse leven belemmert, kan een maagdarmleverarts je eventueel evalueren.