Moermandieet: Uitleg en Werkzaamheid

Volgens voorstanders zou het Moermandieet kanker kunnen behandelen. Een gedurfde uitspraak, maar is dit wel wetenschappelijk onderbouwd?

Wat is het Moerman dieet? 

Het Moermandieet is opgericht door de Nederlandse huisarts Cornelis Moerman. Het wordt ook wel de Moermanmethode of de Moermantherapie genoemd. 

Volgens dokter Moerman zou je met een dieet en voedingssupplementen kanker kunnen genezen. Deze ingeving kreeg hij tijdens een van zijn hobby’s. 

Duiven en kanker 

Dokter Moerman leefde van 1893 tot 1988. Hij hield van duiven waar hij experimenten op uitvoerde. Hij kwam tot een bijzondere ontdekking.

Bij gezonde duiven was het niet mogelijk om kunstmatig kanker op te wekken. Moerman geloofde dat dit met de kwaliteit van voeding te maken had.  

Daarnaast hadden duiven een hoge oxidatiecapaciteit om grote afstanden te kunnen afleggen. Hierdoor waren ze beschermd tegen het ontwikkelen van kanker.

Een ontspoorde stofwisseling is in het primaire kankerstadium volgens Moerman nog omkeerbaar. Er moet dus direct worden ingegrepen.

Werkingsmechanisme van het Moermandieet 

Volgens Moerman is kanker het gevolg van langdurige tekorten aan essentiële voedingsstoffen. Hij beschouwde kanker als ziekte dat in het hele lichaam voorkomt en juist niet als een plaatselijk proces.

Volgens Moerman ontstaat kanker wanneer het metabolisme ontregeld raakt wanneer het oxidatievermogen afneemt en de fermentatie juist verhoogd wordt. 

Tijdens het fermentatieproces worden suikers en koolhydraten anaeroob afgebroken waarbij er melkzuur wordt gevormd. 

Als gevolg zouden de tumoren zich profileren. Kortom, door een ontregeld metabolisme zou er progressie van kanker plaatsvinden. 

Symptomen van voedingstekorten volgens het Moermandieet 

De gedachtegang is als volgt. Klinische voedingstekorten leiden tot specifieke ‘kleine’ symptomen. Aan de hand van de symptomen weet je welke voedingsstoffen het lichaam nodig heeft. 

Aangezien dit per persoon verschilt focust dit dieet zich op een geïndividualiseerde therapie. Elk persoon zou de benodigde voedingsstoffen in de juiste dosering moeten binnenkrijgen. 

Hij geloofde ook dat deze symptomen aan het licht kunnen komen voordat de daadwerkelijke tumor aangetoond kan worden.

Kleine symptomen van het Moermandieet: 

  • Slijmvliesveranderingen (riboflavinetekort): binnenlip rood, tong, rond de neusvleugels schilferige ringen, in de mondhoeken cheilitis
  • Nagelveranderingen (riboflavine tekort): broos, hard, sterke strepen
  • paardenvlees rode tong: nicotinamidedeficiëntie.
  • Huidveranderingen (vitamine A-tekort): droge huid, eelt, cheilitis, gezichtsporiën met korrels, verhoornde hielranden, verkleuringen van de huid, verstopte talgklieren
  • gezwollen dij: riboflavinetekort en citroenzuurtekort
  • Haarveranderingen (pantotheenzuurtekort): geen glans, dof, haaruitval 
  • Sterke steenvorming: tekort aan pantotheenzuur
  • Tijdens het poetsen bloedend tandvlees: vitamine C-tekort.
  • Littekenvorming, verminderde wondgenezing: vitamine C-tekort
  • Verzwakte haarvaten:  vitamine C-deficiëntie. vitamine E-deficiëntie,
  • Minder motivatie, apathie, verminderde vitaliteit: vitamine B-tekort.

Deze symptomen kunnen volgens dokter Moerman een belangrijke leidraad vormen bij de behandeling voor een specifieke kankerpatient.  

Om kanker te voorkomen moet men volgens Moerman meer rekening houden met deze symptomen. 

Moerman geloofde dus dat je door je dieet aan te passen kanker kon genezen. Daar zullen we nu wat meer over vertellen. 

Werk het Moermandieet tegen kanker? 

Door de veelbelovende resultaten bij duiven besloot Moerman het aangepaste dieet bij een patiënt in zijn huisartsenpraktijk te testen.

Proef patiënt. De patiënt had een inoperable uitgezaaide tumor. Een jaar na de Moermanmethode zag de chirurg dat de patiënt helemaal was genezen. Sceptici vragen zich af of de patiënt überhaupt kanker had omdat een gecompliceerde blindedarmontsteking ook tot een tumorachtig gezwel kan leiden. 

Kwakzalverij. Het Moermandieet heeft een slechte reputatie die in 2000 een dieptepunt kende. Het dieet werd in 2000 door de Nederlandse Bond tegen de Kwakzalverij aan de lijst van de grootste kwakzalvers van de 20e eeuw toegevoegd.

Kleine symptomen. Een commissie heeft de kleine symptomen van het Moermandieet onderzocht. De commissie beoordeelde deze symptomen als onbelangrijk en bijkomstig. Deze methode wordt daarom als onbewezen en zeer oppervlakkig beoordeeld. Je kan de ziektetoestand van een patiënt dus niet beoordelen met alleen de kleine symptomen.

Er zijn geen wetenschappelijke onderzoeken die de effectiviteit als kankerbehandeling ondersteunen. 

Er is slechts anekdotisch bewijs. Jammer genoeg hebben er nooit goed opgezette studies plaatsgevonden.

Hoe werkt het Moermandieet 

Wat mag je eten: 

toegestane voedingsmiddelen: 

  1. citroensap
  2. sinaasappelsap
  3. elke dag 0.5 – 1 liter karnemelk 
  4. twee eierdooiers
  5. rijst met groene groenten en roomboter
  6. tarwebrood met kaas en boter
  7. wortelen
  8. salade met tomaten en komkommers 
  9. erwtensoep zonder spek of vlees, wortelen, uien, en groenten
  10. bruine rijst
  11. olijfolie
  12. honing
  13. matige hoeveelheid zout
  14. fruit, met name druiven

De volgende voedingsstoffen zijn volgens moerman cruciaal voor een optimale gezondheid: 

  1. citroenzuur
  2. jodium
  3. gist
  4. vitamine A
  5. vitamine B
  6. vitamine D
  7. vitamine E
  8. vitamine C 
  9. ijzer
  10. zwavel

Wat mag je niet eten: 

Het Moermandieet verbiedt de volgende voedingsmiddelen: 

  1. vlees
  2. schaaldieren
  3. vis
  4. dierlijke vetten
  5. alcohol
  6. bonen
  7. kunstmatige kleurstoffen
  8. linzen
  9. erwten
  10. aardappelen
  11. champignons
  12. zout
  13. suiker
  14. zuurkool
  15. rode kool
  16. margarine 
  17. kazen met een hoog vet- en zoutgehalte
  18. koffie
  19. gehydrogeneerde oliën
  20. cacao
  21. eiwitten
  22. thee
  23. tabak
  24. witte bloem
  25. aardappelen

Take home message 

Volgens dokter Moerman ontstaat kanker door een ontregelde stofwisseling. Hierdoor verlaagt het oxidatievermogen en verhoogt juist de fermentatie waardoor tumoren zich kunnen profileren. 

Het zieke lichaam zou bepaalde voedingsstoffen tekort komen. Deze tekorten uiten zich in de zogenaamde kleine symptomen. Het Moermandieet  richt zich op deze specifieke voedingstekorten van een individu. 

Omdat de beloofde effecten nooit zijn bewezen blijft er veel scepsis rondom het dieet hangen.

Over Diederik

Diederik heeft een medisch-wetenschappelijke achtergrond. In zijn vrije tijd schrijft hij onder andere over gezondheidskwesties voor Human Nature.

Bronnen

Pruyn, J. F. A., Rijckman, R. M., Van Brunschot, C. J. M., & Van den Borne, H. W. (1985). Cancer patients’ personality characteristics, physician-patient communication and adoption of the Moerman diet. Social Science & Medicine, 20(8), 841-847.

Horneber, M., Bueschel, G., Dennert, G., Less, D., Ritter, E., & Zwahlen, M. (2012). How many cancer patients use complementary and alternative medicine: a systematic review and metaanalysis. Integrative cancer therapies, 11(3), 187-203.