Geschreven door Dirk Cornelis, BSc
Je zou zeggen dat je je oren moet schoonmaken. Echter, het zelfreinigend vermogen van de oren wordt nog wel eens onderschat. Dus moet je je oren schoonmaken?
Je oren hebben meestal geen extra verzorging nodig omdat ze in staat zijn zichzelf schoon te maken. Zo zal het oorsmeer op natuurlijke wijze vanzelf naar buiten migreren. Echter, als er zich teveel oorsmeer ophoopt en het symptomen veroorzaakt kan je je oren schoonmaken. Eventueel kan je het oorsmeer aan de buitenkant van je gehoorgang verwijderen of kan je het oorsmeer verzachten. Het is een slecht idee om iets in je oor te stoppen. Hierover zijn artsen het eens. Zo kunnen wattenstaafjes je oorsmeer verder de gehoorgang induwen en het gebruik ervan verhoogt de kans op trommelvliesperforatie.
Dit artikel vertelt je wanneer je je oren wel en niet schoon moet maken, wat er gebeurt als je je oren niet schoonmaakt en hoe je je oren moet schoonmaken.
Waarom je je oren niet hoeft te reinigen
Veel mensen denken dat je een oorontsteking kan oplopen als je je oren niet schoonmaakt. Hoewel dit logisch klinkt, werkt het in de praktijk iets anders.
Oorsmeerfuncties. Je hoeft niet elke week je oren schoon te maken. Het oorsmeer heeft namelijk drie belangrijke functies. Het zorgt voor smering, voorkomt dat je gehoorgang uitdroogt en voorkomt infecties.
Zelfreinigend vermogen. Oorsmeer wordt in je gehoorgang geproduceerd en vereist meestal niet zo veel aandacht. Routineonderhoud is simpelweg niet nodig omdat het oor zelfreinigend is. Je oorsmeer zal op een natuurlijke wijze naar naar buiten migreren.
Antibacteriële eigenschappen. Zonder oorsmeer zullen je oren dus droog zijn en gaan jeuken. Maar dit is nog niet alles. Je oren beschikken over antibacteriële eigenschappen. Het vangt stof en vuil op en houdt ziekteverwekkers daarmee buiten. Je oorsmeer is dus een belangrijke filter waardoor ongewenste stoffen niet dieper naar binnen kunnen.
Te diep oorsmeer. De enige situatie waarin het oorsmeer tegen je trommelvlies aandrukt is wanneer je je oren schoon probeert te maken met een puntig voorwerp zoals een wattenstaafje. Je kan het oorsmeer namelijk dieper je gehoorgang in duwen. Daarnaast kan het een infectie, trommelvliesperforatie of zelfs gehoorverlies veroorzaken.
Cerumenimpactie. Oorsmeer ophoping en blokkade wordt cerumenimpactie genoemd. Ongeveer 10% van de bevolking heeft cerumenimpactie. Je hoeft je oren meestal niet schoon te maken. Echter, wanneer het oorsmeer (cerumen) zich ophoopt kan het symptomen gaan veroorzaken. Daarnaast kan het de beoordeling van je gehoorgang en trommelvlies verhinderen. Kortom, door cerumenimpactie kan je symptomen ervaren en kan het een goed ooronderzoek van je arts belemmeren.
Wattenstaafjes gevaar. Denk twee keer na voordat je wattenstaafjes gebruikt. Ze zijn namelijk niet gemaakt om je oren mee schoon te maken en kunnen het oorsmeer verder de gehoorgang indrukken.
Gevaren. Je oren schoonmaken is vaak niet doeltreffend, het kan je oorsmeer ophoping zelfs erger maken. In zeldzame gevallen kan er trommelvliesperforatie optreden, hierbij doorboor je het trommelvlies.
Kortom, als het oorsmeer zich niet ophoopt hoef je je oren niet schoon te maken. Wees voorzichtig en gebruik geen wattenstaafjes.
Wat gebeurt er als je je oren niet schoonmaakt
Als je je oren niet schoonmaakt zal er waarschijnlijk niet veel gebeuren. Het zelfreinigende vermogen van de oren kan een goede hygiëne handhaven.
Echter, wanneer je je oren niet schoonmaakt als het oorsmeer zich opbouwt en voor een blokkade zorgt krijg je geïmpacteerd oorsmeer.
Mogelijke complicaties cerumenimpactie:
- oorpijn
- otitis externa (zwemmersoor)
- duizeligheid
- (tijdelijk) kortdurend gehoorverlies.
- oorbelletjes
- waterretentie in de gehoorgang
- oorbloedingen
- trommelvliesperforatie (gaatje in het trommelvlies)
Hoe moet je je oren schoonmaken
Lees meer over hoe je je oren moet schoonmaken of bekijk de samenvatting hieronder.
- Gedraaide tissue: doop het in water en maak de buitenste gehoorgang schoon
- Geen puntige voorwerpen: gebruik geen puntige voorwerpen zoals wattenstaafjes of kaarsen
- Oorsmeer verzachter
- Vochtige doek
- Oorspuit: zodra het oorsmeer zachter is geworden (1-2 dagen) kan je het met warm water uitspoelen
- Pipet: met een paar druppels babyolie, minerale olie, glyceride of waterstofperoxide
- Bedekte vinger met washandje: zo voorkom je dat je te diep in het oor gaat
- Wax verwijderingpakket: bij de drogist verkrijgbaar
Take home message
Iedereen staat er anders in. Terwijl de een bij wattenstaafjes zweert zal de ander nooit de oren schoonmaken.
De meeste lichaamsdelen moet je elke dag wassen, maar geldt dat ook voor je oren?
Je hoeft je oren niet schoon te maken omdat oorsmeer vanzelf naar buiten gaan. Bovendien beschikt oorsmeer over zelfreinigende en antibacteriële eigenschappen. Echter, soms verloopt dit proces niet even vloeiend.
Wanneer het oorsmeer zich begint op te hopen moet je je oren daarom wel schoonmaken omdat het vervelende symptomen kan geven.
Hoewel het schoonmaken van je oren een logische gedachte lijkt, hebben je oren dus meestal geen extra verzorging nodig.
Over Diederik
Bronnen
Schwaab, M., Gurr, A., Neumann, A., Dazert, S., & Minovi, A. (2011). Human antimicrobial proteins in ear wax. European journal of clinical microbiology & infectious diseases, 30(8), 997-1004.
Sharp, J. F., Wilson, J. A., Ross, L., & Barr-Hamilton, R. M. (1990). Ear wax removal: a survey of current practice. British Medical Journal, 301(6763), 1251-1253.
Wright, T. (2015). Ear wax. Bmj, 351.
Hanger, H. C., & Mulley, G. P. (1992). Cerumen: its fascination and clinical importance: a review. Journal of the Royal Society of Medicine, 85(6), 346.
Hyslop Jr, N. E. (1971). Ear wax and host defense.