Het mondslijmvlies wordt ook wel de huid van je mond, wangen en lippen genoemd. Het beschermt je tegen prikkels, het houdt je weefsel goed vochtig en het kan bovendien ook nog eens reageren op temperatuur en aanraking.
Je kunt zo nu en dan last krijgen van ontstekingen en zweertjes door beschadigingen of infecties, maar het mondslijmvlies is prima in staat om zichzelf te herstellen.
Dit artikel vertelt je hoe het mondslijmvlies kan herstellen.

1. Speeksel verricht wonderen
Speeksel is er niet alleen om voedsel te helpen verteren, het helpt ook de genezing bevorderen. Speeksel bevat bestanddelen zoals eiwitten die het weefselherstel kunnen bevorderen.
Speeksel kan zelfs de vorming van littekens helpen verminderen. Dit is ook een van de redenen waarom de genezing in de mondholte sneller is. Hierover later meer.
2. Mondwater
Afhankelijk van de precieze oorzaak kan er mondwater worden voorgeschreven dat mondbacteriën doodt en voor verlichting van pijn kan zorgen.
3. Zoutwaterspoeling
Als je een snee in je mond hebt kun je het genezingsproces bevorderen door na het eten je mond met warm water te spoelen.
Natriumchloride water kan namelijk water van de omliggende weefsels onttrekken en naar de mondzweertjes omleiden.
Naast zoutwaterspoeling kun je nog meer dingen doen bij een snee in de mond:
- prikkend voedsel vermijden
- zacht voedsel eten dat je makkelijk kunt doorslikken
- pijn in de mond verminderen met een plaatselijk geneesmiddel
4. Hygiëne en voorzichtigheid
Als je een snijwond in je mond hebt is het belangrijk dat je voorzichtig bent om andere schade te voorkomen. Je kunt de genezing ook bevorderen door de snijwond schoon te houden.
5. Wondregeneratie
Het natuurlijke proces zal het mondslijmvlies herstellen.
Na de beschadiging zal namelijk binnen acht tot tien dagen normaal gesproken genezing optreden. Als je weefsel verwond raakt, heb je nieuw collageen nodig.
Voor de aanmaak van collagene weefsels heb je de fibroblasten die het mondslijmvlies zullen regenereren.
6. Medicijnen
Eventueel zijn er medicijnen nodig die de ontsteking kunnen verminderen zoals orale, plaatselijke of zelfs injecteerbare corticosteroïden
Er kunnen zelfs immunosuppressiva voorgeschreven worden om zo de afweerreactie te vertragen en waarmee ontstekingen verminderd kunnen worden.
7. Voeding en hydratatie
Een gezonde voeding en voldoende hydratatie kunnen bijdragen aan een snel herstel van het mondslijmvlies.
Het is belangrijk om voedingsmiddelen te vermijden die het mondslijmvlies kunnen irriteren, zoals pittig, zuur of hard voedsel.
Kies in plaats daarvan voor zacht voedsel dat gemakkelijk te kauwen en doorslikken is.
Daarnaast is het belangrijk om voldoende water te drinken om gehydrateerd te blijven, aangezien uitdroging het genezingsproces kan vertragen.
8. Vermijd irriterende stoffen
Om het herstel van het mondslijmvlies te bevorderen, is het belangrijk om irriterende stoffen te vermijden.
Dit omvat het vermijden van roken, alcoholgebruik en het gebruik van mondspoelingen of tandpasta’s met irriterende ingrediënten.
Het is ook raadzaam om hete dranken en voedsel te vermijden, omdat deze het beschadigde weefsel kunnen irriteren.
9. Mondbescherming
Als je regelmatig last hebt van verwondingen aan het mondslijmvlies, kan het dragen van een mondbeschermer tijdens activiteiten zoals sporten verstandig zijn.
Een mondbeschermer kan het risico op directe trauma’s aan het mondslijmvlies verminderen en het genezingsproces bevorderen.
10. Raadpleeg een tandarts of arts
Als de wond in je mond niet binnen de verwachte hersteltijd geneest, hevige pijn veroorzaakt of gepaard gaat met andere symptomen, is het raadzaam om een tandarts of arts te raadplegen.
Zij kunnen de wond beoordelen en indien nodig verdere behandeling of medicatie voorschrijven.
Het mondslijmvlies herstelt het snelst
In vergelijking met andere lichaamsdelen herstelt het mondslijmvlies sneller. De aanmaak van nieuwe cellen verloopt namelijk sneller in je mond. Dit blijkt uit onderzoek.
Over het algemeen zal het mondslijmvlies sneller genezen dan je huid. Dankzij de snelle genezing treden er ook minder vaak misvormingen op.
Take home message
Op meerdere manieren kun je de genezing van het mondslijmvlies bevorderen en de pijn verlichten, waaronder met speeksel, mondwater, zoutwaterspoeling, bepaalde medicijnen en uiteraard hygiëne en voorzichtigheid.
De behandeling is onder andere afhankelijk van de precieze onderliggende oorzaak. Alleen een dokter kan de juiste diagnose stellen en het juiste behandelplan voorschrijven.
Over Diederik
Bronnen
Brand, H. S., & Veerman, E. C. (2013). Saliva and wound healing. The Chinese Journal of Dental Research: the Official Journal of the Scientific Section of the Chinese Stomatological Association (CSA), 16(1), 7-12.
Waasdorp, M., Krom, B. P., Bikker, F. J., van Zuijlen, P. P., Niessen, F. B., & Gibbs, S. (2021). The bigger picture: Why oral mucosa heals better than skin. Biomolecules, 11(8), 1165.
Liu, J., Mao, J. J., & Chen, L. (2011). Epithelial–mesenchymal interactions as a working concept for oral mucosa regeneration. Tissue Engineering Part B: Reviews, 17(1), 25-31.