Mondslijmvlies in de Overgang: 4 Klachten

Tijdens de overgang veranderen je hormoonspiegels, wat naast opvliegers, stemmingswisselingen en slaapstoornissen ook invloed kan hebben op de weefsels. 

Dus kan de overgang mondslijmvlies veranderen?

KORT ANTWOORD

Tijdens en na de menopauze komen er vaker mondslijmvliesaandoeningen voor zoals een droge mond, brandende mondsyndroom (BMS), afslijting van het tandvlees, chronische zweren en lichen planus (ontstoken slijmvliezen of huid).  Door een afname van oestrogeen en progesteron daalt de aanmaak van speeksel, wat bij onvoldoende zorg tot de eerder genoemde consequenties kan leiden.

Dit artikel vertelt je hoe de overgang het mondslijmvlies verandert, tandvleesproblemen die op kunnen treden en andere symptomen waar je last van kunt krijgen.

vrouw last van gejaagdheid overgang

Hoe de overgang het mondslijmvlies verandert

Tijdens de overgang ondergaat het vrouwelijk lichaam een natuurlijke fase van hormonale veranderingen. 

De belangrijkste hormonen die bij deze veranderingen betrokken zijn, zijn progesteron en oestrogeen. 

Deze hormonen zijn essentieel voor het reguleren van verschillende processen in het lichaam, waaronder ook de speekselaanmaak.

  1. Veranderingen in hormoonproductie. Tijdens de overgang neemt de productie van progesteron en oestrogeen af in het vrouwelijk lichaam. Dit kan leiden tot een verstoring van het hormonale evenwicht. Minder oestrogeen kan de doorbloeding van het mondslijmvlies verminderen, wat kan leiden tot dunner en gevoeliger weefsel.
  2. Verminderde speekselaanmaak. Oestrogeen heeft invloed op de speekselproductie door de speekselklieren te stimuleren. Met de afname van oestrogeen wordt de aanmaak van speeksel verminderd. Speeksel is van vitaal belang voor de mondgezondheid. Het helpt bij het neutraliseren van zuren die door bacteriën worden geproduceerd, vermindert de groei van schadelijke bacteriën en helpt bij het beschermen van het mondslijmvlies en de tanden tegen tandbederf.
  3. Gevolgen voor de mondgezondheid. Minder speeksel in de mond kan leiden tot een droge mond, ook wel xerostomie genoemd. Een droge mond vergroot het risico op tandbederf, tandvleesproblemen en infecties in de mond. Veranderingen in het mondslijmvlies kunnen ook leiden tot een verhoogde gevoeligheid, pijnlijke plekken, branderigheid, en een verhoogd risico op het ontwikkelen van zweren in de mond.

Het is belangrijk op te merken dat niet alle vrouwen dezelfde ervaring hebben tijdens de overgang en dat de impact op het mondslijmvlies kan variëren van persoon tot persoon. 

Het is echter essentieel om tijdens deze periode extra aandacht te besteden aan de mondgezondheid en preventieve maatregelen te nemen om mogelijke problemen te voorkomen. 

Een regelmatig bezoek aan de tandarts kan ook helpen bij het monitoren van de mondgezondheid en het tijdig behandelen van eventuele problemen.

Wat je kunt doen om het mondslijmvlies gezond te houden

Natuurlijke manieren om de impact van de overgang op het mondslijmvlies te verminderen:

  • Hydrateer goed: Drink voldoende water gedurende de dag om een droge mond te voorkomen.
  • Mondverzorging: Poets minstens twee keer per dag, flos dagelijks en gebruik een milde mondspoeling.
  • Beperk uitdrogende stoffen: Minder cafeïne en alcohol om uitdroging te verminderen.
  • Gezond dieet: Eet voedingsmiddelen rijk aan vitamines en mineralen voor een gezonde mond.
  • Stimuleer speekselproductie: Kauw op suikervrije kauwgom of zuig op suikervrije snoepjes.
  • Reguliere tandartsbezoeken: Laat je mondgezondheid regelmatig controleren.
  • Overleg met een arts: Bespreek eventuele hormonale behandelingen of mondbevochtigers om symptomen te verlichten.

Raadpleeg altijd een gezondheidsprofessional voor persoonlijk advies en behandelingen.

Ontstoken tandvlees overgang

Een verminderde speekselproductie tijdens de overgang kan het onderliggende bindweefsel aantasten. 

Je kunt daardoor last krijgen van tandvleesproblemen. Een van die problemen is zogeheten menopauzale gingivostomatitis.

Hierbij kun je last krijgen van:

  1. gemakkelijk bloedend tandvlees
  2. abnormaal droog en bleek tandvlees

Overgang tandvlees en tanden

Naast een verminderde speekselproductie kunnen de hormonale veranderingen voor de menopauze ook andere aspecten van je mondgezondheid negatief beïnvloeden.

Het tandvlees en je tanden zijn namelijk zeer gevoelig voor hormonale veranderingen. Dit kan het afweren van kleine infecties belemmeren en het evenwicht tussen de goede en slechte mondbacteriën verstoren.

Take home message

Op een gegeven moment nemen de oestrogeenspiegels af en beland je in de menopauze waarbij je last kunt krijgen van onder andere vervelende opvliegers en stemmingswisselingen.

Het heeft echter ook invloed op verschillende weefsels, waaronder je mond. Dus hoe verandert de overgang mondslijmvlies?

Door de daling van het oestrogeen kun je last krijgen van verschillende mondslijmvlies aandoeningen zoals een droge mond (xerostomie), brandende mond syndroom (BMS), afslijting van het tandvlees, ontstoken slijmvliezen of huid (lichen planus) en chronische zweren.

Houd ook rekening met de andere symptomen van de overgang. Verschillende stemmingswisselingen omvatten irriteerbaarheid, gejaagdheid, woede, angst, droevige gevoelens, agressiviteit en spanning.

Het verouderingsproces is een natuurlijk onderdeel van ons leven.

Dieet en leefstijlveranderingen kunnen helpen bij het onder controle houden van de emotionele klachten. Bespreek dit wel altijd met je dokter.

Over Diederik

Diederik heeft een medisch-wetenschappelijke achtergrond. In zijn vrije tijd schrijft hij onder andere over gezondheidskwesties voor Human Nature.

Bronnen

Dutt, P., Chaudhary, S. R., & Kumar, P. (2013). Oral health and menopause: a comprehensive review on current knowledge and associated dental management. Annals of medical and health sciences research, 3(3), 320-323.

Mutneja, P., Dhawan, P., Raina, A., & Sharma, G. (2012). Menopause and the oral cavity. Indian journal of endocrinology and metabolism, 16(4), 548.

Suri, V., & Suri, V. (2014). Menopause and oral health. Journal of mid-life health, 5(3), 115.