Iedereen heeft na het eten wel eens last van maag- of darmklachten. Echter, als er na elke maaltijd diarree optreedt, is er misschien meer aan de hand.
Het kan ook nog eens erg ongemakkelijk zijn. Dus waarom heb je na elke maaltijd diarree?
KORT ANTWOORD
Als er na elke maaltijd diarree optreedt heb je mogelijk postprandiale diarree. Vaak is deze vorm van diarree onverwacht waarbij de toiletbehoefte heel dringend kan zijn. Soms kun je ook een pijnlijke stoelgang ervaren. Acute oorzaken van postprandiale diarree zijn onder andere virale infectie, voedselvergiftiging, lactose intolerantie, suikermalabsorptie en parasieten. Chronische postprandiale diarree kan veroorzaakt worden door het prikkelbare darmsyndroom, glutenovergevoeligheid (coeliakie), galzuur malabsorptie, microscopische colitis (ontstekingsziekte dikke darm), dumping syndroom (te snelle maagontlediging) of een verwijdering van de galblaas.
Dit artikel vertelt je mogelijke oorzaken van diarree na elke maaltijd en hoe het behandeld kan worden.

Oorzaken diarree na de maaltijd
Hoewel het relatief vaak voorkomend is kan het achterhalen van de oorzaak moeilijk zijn. Het kan namelijk zonder specifieke oorzaak ontstaan of er kan een medische aandoening aan ten grondslag liggen.
Als je er een paar dagen of weken last van hebt wordt er gesproken van acute diarree terwijl als je er enkele weken of maanden last van hebt er gesproken wordt van chronische diarree.
Veelvoorkomende oorzaken van acute postprandiale diarree zijn buikgriep en voedselvergiftiging. Als het langer aanhoudt kan er sprake zijn van een chronische ziekte zoals het prikkelbare darm syndroom, lactose-intolerantie of coeliakie.
Veelvoorkomende oorzaken van diarree na elke maaltijd:
Lactose-intolerantie: naar schatting heeft 25% lactose-intolerantie
- Voedselvergiftiging: jaarlijks krijgt 1 op de 6 mensen een voedselvergiftiging
- Virale darminfectie (gastro-enteritis): buikgriep, norovirus
- Prikkelbaredarmsyndroom (PDS): 10-15% van de mensen heeft PDS
- Bijwerkingen van antibiotica: de prevalentie van antibiotica-geassocieerde diarree is ongeveer 9,6%
- Inflammatoire darmziekte: colitis ulcerosa, ziekte van Crohn
- Coeliakie: glutenovergevoeligheid
Als je er langer dan 5 dagen last van hebt moet je langs de dokter gaan. Voor een juiste diagnose en behandeling ga je naar de dokter. De arts moet op de hoogte zijn van elk ongewoon symptoom.
Om de oorzaken van elkaar te helpen onderscheiden zullen we de symptomen van een aantal aandoeningen doornemen.
Symptomen gastro enteritis:
- diarree en maagpijn na het eten
- buikkrampen
- hoofdpijn
- misselijkheid, braken
- koorts
- verlies van eetlust
Symptomen lactose intolerantie:
- opgeblazen gevoel
- winderigheid
- postprandiale diarree
- buikpijn
- buikkrampen
Symptomen voedselvergiftiging:
- diarree (met of zonder bloed)
- buikkrampen
- buikpijn
- misselijkheid en braken
- koorts
Symptomen prikkelbaredarmsyndroom (PDS):
- opgeblazen gevoel
- constipatie, diarree
- buikkrampen, buikpijn
- flatulentie (overmatige winden)
- zwelling van de maag
- dringende behoefte om de darmen te bewegen (af en toe)
Aangezien diarree na elke maaltijd een symptoom van een moderne aandoening kan zijn is het stellen van diagnose soms lastig.
In het geval van lactose-intolerantie of PDS ligt het aan specifieke voedingsmiddelen. Je kan dan altijd verschillende voedingsmiddelen afgaan en kijken welke voedingsmiddelen niet tot klachten leiden.
Behandeling
Misschien gaat het met de tijd vanzelf over maar mogelijk zijn er medicijnen nodig. Problemen en aandoeningen kunnen dus een postprandiale diarree aanval veroorzaken.
Er is niet één specifieke test waarmee de exacte oorzaak van de postprandiale diarree achterhaald kan worden.
Om deze reden worden behandelingen vaak één voor één uitgeprobeerd totdat er consistente verbetering optreedt.
Bij plotselinge diarree is het belangrijk dat je veel water drinkt om gehydrateerd te blijven. Vermijd vet voedsel en eet kleine maaltijden.
Dit kan namelijk de samentrekkingen van je darmen versterken die vervolgens een diarree-aanval kunnen veroorzaken.
Houd verontrustende symptomen goed in de gaten zoals bloed in de ontlasting en uitdroging.
Met ontspanningsoefeningen zoals progressieve spierontspanning en ademhalingsoefeningen kan het lichaam tot rust komen en kan de darmlediging vertraagd worden.
Take home message
Als je kort na het eten last hebt van diarree wordt er gesproken van postprandiale diarree. Als het binnen een paar dagen vanzelf overgaat is het acuut, maar het kan ook aanhouden en chronisch zijn.
Het kan dus een symptoom zijn van een andere aandoening. Veelvoorkomende oorzaken van postprandiale diarree zijn virale darminfectie, prikkelbaredarmsyndroom (PDS), lactose-intolerantie, voedselvergiftiging, bijwerkingen van antibiotica, inflammatoire darmziekte en coeliakie.
Aan de hand van de hierboven beschreven symptomen kun je misschien een idee krijgen van de oorzaak. Voor een correcte diagnose ga je naar de dokter.
Over Diederik
Bronnen
Aranda-Michel, J., & Giannella, R. A. (1999). Acute diarrhea: a practical review. The American journal of medicine, 106(6), 670-676.
Schiller, L. R., Pardi, D. S., & Sellin, J. H. (2017). Chronic diarrhea: diagnosis and management. Clinical Gastroenterology and Hepatology, 15(2), 182-193.