Door angst of een paniekaanval kan de hartslag natuurlijk omhoog gaan. Een paniekaanval kan als een hartaanval gevoeld worden.

Het kan dus een natuurlijke reactie zijn op bijvoorbeeld een stressvolle situatie, maar er kunnen ook medische gezondheidsproblemen aan ten grondslag liggen.

Kortom, een onrustig gevoel hart kan door meerdere dingen veroorzaakt worden.

Aan de hand van een aantal tekenen en symptomen kun je een idee krijgen waar het vandaan komt. 

Ook kunnen sommige symptomen je helpen om verschillende oorzaken van elkaar te onderscheiden.

Een onrustig hart gevoel kan even schrikken zijn, je wilt natuurlijk dat er niks ernstigs aan de hand is. Uiteraard kan alleen een dokter de juiste diagnose stellen.

Dit artikel vertelt een aantal mogelijke oorzaken, inclusief hoe de klachten veroorzaakt kunnen zijn.

1. Hartkloppingen

De klachten gejaagdheid en hartkloppingen kunnen nog wel eens samen voorkomen. Overmatige opwinding kan namelijk leiden tot hartkloppingen. 

Stress en angst kunnen hartkloppingen veroorzaken. Bij hartkloppingen ervaar je een sterke, onregelmatige en snelle hartslag. 

Daarnaast kunnen hartkloppingen ook veroorzaakt worden door angststoornissen en overmatig piekeren.

Zoals hiervoor besproken kunnen angst en hartkloppingen dus samen voorkomen. We zullen daar wat meer over vertellen.

2. Angst

De meest voorkomende niet-hartgerelateerde oorzaak van hartkloppingen is angst. Zo kunnen er hartkloppingen optreden als reactie op stressvolle situaties.

Symptomen die je kunt ervaren bij hartkloppingen door angst:

1. bonkende of fladderende hartslag
2. sneller kloppend hart
3. het overslaan van een slag

De hartkloppingen zullen meestal vanzelf weggaan als de angstige situatie eenmaal voorbij is.

3. Abnormaal hartritme

Hartkloppingen zijn in sommige gevallen te wijten aan een ernstig gezondheidsprobleem, zoals een abnormaal hartritme (aritmie).

Als je naast de hartkloppingen ook pijn op de borst, ademhalingsproblemen, verwardheid of duizeligheid ervaart, moet je direct medische hulp inschakelen.

Een abnormaal hartritme kan veroorzaakt worden door angst of door het hart zelf. Gewoonlijk neemt de hartslag gestaag toe als het door angst getriggerd wordt in plaats van dat het plotseling toeneemt.

Door angst kun je verschillende fysieke en mentale symptomen ervaren. Dit is te wijten aan de vecht-en-vluchtreactie.

De ‘’Fight or Flight’’ reactie

Het is niet zo gek dat gejaagdheid en hartkloppingen, of angst en hartkloppingen tegelijkertijd voor kunnen komen. 

Zo wordt de vecht-of-vluchtreactie (‘’fight or flight’’) door angst geactiveerd. Dit kwam in de oertijd erg van pas en verhoogde de kans op overleven.

Als je bijvoorbeeld op de vlucht moest slaan voor een sabeltandtijger moest je hart natuurlijk harder gaan werken.

Hierdoor heb je natuurlijk een groter volume aan bloed waardoor je beter kunt vechten of vluchten.

Hoewel dit overlevingsmechanisme ons in levensbedreigende omstandigheden alert en sterk hield, kan het in de huidige tijd tegen ons werken.

Er zijn namelijk niet meer zo veel levensbedreigende situaties, terwijl deze reactie nog steeds geactiveerd kan worden.

Angst activeert ons autonome zenuwstelsel, maar naast je hartslag heeft dit ook invloed op je ademhaling en spijsvertering. 

Vandaar dat de vecht-of-vluchtreactie ook nog tot andere symptomen kan leiden:

1. snelle ademhaling
2. hartkloppingen
3. trillen
4. maagdarmproblemen
5. vermoeidheid
6. transpireren
7. gespannen spieren

De oorzaken van gejaagdheid

Met een onrustig gevoel bedoel je misschien een gejaagd gevoel. Het is daarom goed om op de hoogte te zijn van mogelijke oorzaken daarvan.

1. hartkloppingen
2. werkgerelateerde stress, burn-out
3. groepsdruk
4. overactieve schildklier (hyperthyreoïdie) 
5. verdriet
6. bipolaire stoornis
7. ziekig gevoel
8. alcoholontwenning, drugs
9. schizofrenie
10. dementie

De oorzaken van hartkloppingen

Het is ook goed om te weten waar hartkloppingen door veroorzaakt kunnen worden:

1. intensieve lichaamsbeweging
2. stress en angst
3. depressie
4. koorts
5. paniekaanvallen
6. stimulerende middelen: cafeïne, cocaïne,  nicotine, amfetaminen verkoudheidheidsmedicijnen met pseudo-efedrine
7. hormonale veranderingen: menopauze, zwangerschap, menstruatie
8. overactieve of traag werkende schildklier
9. te veel chocolade

Hoewel veel mensen denken dat hartkloppingen veroorzaakt wordt door een  abnormaliteit van het hart, kan het ook op een onregelmatige hartslag duiden.

Take home message

Een onrustig hart gevoel kan door meerdere dingen veroorzaakt worden. 

Mogelijk doel je met een onrustig gevoel hart op bijvoorbeeld gejaagdheid, of op hartkloppingen.

Van een vliegreis tot sollicitatiegesprekken, angstige momenten kunnen tot hartkloppingen leiden.

Wees je ervan bewust dat het aantal beschreven oorzaken niet volledig is. Een dokter kan het beste tussen de mogelijke oorzaken differentiëren.  

Echter kan de oorzaak van bijvoorbeeld hartkloppingen vaak niet achterhaald worden.

Meestal gaan hartkloppingen die door angst veroorzaakt worden vanzelf weg als de angstige gevoelens eenmaal zijn geweken.

Bij regelmatige angstklachten is er mogelijk sprake van een paniekstoornis of angststoornis. Een behandeling kan verlichting bieden.