Kan een Powernap Jetlag Tegengaan?

Een jetlag veroorzaakt slaapproblemen, vermoeidheid,  verminderde alertheid, hoofdpijn, prikkelbaarheid, concentratieproblemen, misselijkheid, een onwel gevoel, en maag- en darmproblemen. 

En hoe groter het tijdsverschil, hoe erger de jetlag zal zijn. Een powernap kan ‘wonderen’ verrichten, maar kan een powernap jetlag verminderen?

KORT ANTWOORD

Als het op je nieuwe bestemming nog geen slaaptijd is, kun je powernaps maar beter vermijden. Hiermee bouw je extra slaapkracht op zodat je ‘s avonds makkelijker in slaap valt. 

Neem dus alleen een powernap in de late ochtend of vroege middag. Als je als je laat op je dag en dicht bij je nieuwe bedtijd een lange powernap neemt, kan je jetlag namelijk langer duren.

Kortom, wees voorzichtig met powernaps, want het kan je slaapschema verder verstoren.

Dit artikel vertelt je hoe je met een powernap jetlag kan verlichten en extra tips om een jetlag te voorkomen.

slapen in vliegtuig

Een jetlag voorkomen

Een jetlag ontstaat wanneer je door verschillende tijdzones reist. Bij een jetlag is je circadiaanse dag en nachtritme verstoord en slaat je interne klok op hol.

Gelukkig kun je de overgang op een nieuwe tijdzone een stuk vloeiender maken waardoor je lichaam zich minder hoeft aan te passen.

Met de volgende tips kun je een jetlag helpen voorkomen en de effecten ervan minimaliseren.

  1. Andere bedtijden. Je kunt een jetlag tegengaan door een week van tevoren je slaapgewoonten aan te passen. Als je naar het Oosten gaat duik je gewoon wat eerder je bed in en als je naar het Westen gaat duik je later je bed in. Als de nieuwe slaapuren overeenkomen met de vlieguren is het goed om ook in het vliegtuig te gaan slapen. Er bestaat zelfs een jetlag calculator waarmee  je je slaapschema’s alvast kunt uitrekenen.
  2. Lichtblootstelling. De lichtblootstelling heeft een grote invloed op je circadiaanse dag en nachtritme. Zoek van tevoren uit wanneer de zon opkomt en ondergaat op de locatie van bestemming. In een vroegere tijdzone kan blootstelling aan ochtendlicht helpen, terwijl in een latere tijdzone avondlicht kan helpen bij de aanpassing. Je kunt je internet klok met natuurlijk zonlicht resetten, dus als je eenmaal bent aangekomen is het goed om de zonnestralen op je te krijgen.
  3. Ander schema. Het wordt allemaal een stuk gemakkelijker als je van tevoren al in de pas loopt van je bestemming. Dit kan je doen door ook je eet tijden aan te passen waardoor ook je maag en darmen er alvast aan kunnen wennen. Zoek uit hoe laat je je op je bestemming zou gaan slapen en eten en pas je hierop aan. Zo kun je thuis alvast wat eerder of later naar bed gaan.
  4. Uitrusten. Rust van tevoren goed uit. Het laatste wat je wilt is een slaaptekort in het vliegtuig, want dit kan je jetlag verergeren. Ook na aankomst moet je een herstelperiode inplannen. Het zal meerdere dagen duren voordat je lichaam zich helemaal heeft aangepast. Door zo vroeg mogelijk aan te komen kun je de effecten van de jetlag helpen minimaliseren. 
  5. Genoeg water drinken. Drink elk vlieguur zo’n 237 milliliter water. Veel mensen zijn tijdens vliegreizen mild uitgedroogd en de uitdroging kan vervolgens je jetlag weer verergeren. Bovendien drinken mensen ook alcohol en cafeïne die de uitdroging erger kunnen maken en je slaap kunnen belemmeren. Tijdens en na de vlucht moet je dus genoeg water drinken.
  6. Volg je schema’s. Als de lange vliegreis erop zit is het verleidelijk om gelijk te gaan slapen en te eten. Volg je schema en duik pas je bed in als de nieuwe nachturen ingaan en ga pas eten als de nieuwe eettijden ingaan. 

Kortom, je zult waarschijnlijk minder klachten hebben als meer aspecten van je schema overeenkomen met de plaats van bestemming.

Extra tips:

  1. neem een opblaasbaar reiskussen mee
  2. elektronica een uur voor het slapen wegdoen 
  3. doe wat lichte lichaamsbeweging voordat je het vliegtuig instapt, hiermee kun je de bloedtoevoer stimuleren

Take home message

Na een lange vliegreis hebben veel mensen een jetlag. Dit komt doordat je meerdere tijdzones hebt doorkruist waar je lichaam zich aan moet aanpassen.

Als je aankomt wil je natuurlijk van je bestemming genieten. Kan een powernap jetlag helpen?

Vermijd powernaps als je dicht bij de slaaptijd van je nieuwe bestemming bent. Als je dit wel doet, kan de jetlag namelijk langer duren.

Zet dus nog even door en bouw extra slaapkracht op zodat je nog sneller in slaap valt in de avond. Eventueel zou je wel een powernap kunnen nemen in de late ochtend of vroege middag.

Ook al kun je slapen na een jetlag, de slaap zal onrustig en oppervlakkig verlopen. 

Het is dus belangrijk dat je ongewenste slaaptraagheid vermijdt.

De hierboven beschreven jetlag tips kunnen je helpen. Het is dus belangrijk dat je van tevoren je bestemming bestudeert en je er alvast op aanpast (slaaptijden en eettijden).

Over Diederik

Diederik heeft een medisch-wetenschappelijke achtergrond. In zijn vrije tijd schrijft hij onder andere over gezondheidskwesties voor Human Nature.