Gezond eten houdt vaak in dat je jezelf onthoudt van bepaalde voedingsmiddelen en lievelingsgerechten. Te streng zijn kan ook nadelen hebben en kan het gezond eten juist moeilijker maken. 

Wellicht ben je erg op je voeding gaan letten en vraag je je nu af of dat een keerzijde heeft. Kortom, kan je te gezond eten?

In principe kan je niet te gezond eten. Echter, het is zeker mogelijk om te veel gezond voedsel te eten. Zo kan teveel fruit tot gewichtstoename leiden. 

Het komt steeds vaker voor dat mensen tijdens hun zoektocht naar een gezond dieet eindigen met te beperkende diëten of een gevaarlijke obsessie voor lichaamsbeweging. Extreem beperkende diëten verhogen de kans op ongeordend eten en eetstoornissen. Een ongezonde obsessie voor gezond eten kan leiden tot orthorexia. Het is belangrijk dat de focus ligt op je welzijn en niet alleen op gewichtsverlies. Door een cheatday in te plannen wordt de kans dat je het gezonde dieet volhoudt bovendien groter. 

Dit artikel vertelt je over orthorexia, het belang van een cheatday en wat er kan gebeuren als je te gezond eet.

Te gezond eten kan leiden tot orthorexia 

De Californische arts Steven Bratman heeft de term orthorexia bedacht in 1996.

Een ongezonde focus op gezond eten wordt orthorexia genoemd. Gezond en voedzaam eten is normaal gesproken juist heel goed, maar mensen met orthorexia zijn er te obsessief mee bezig.

Tekenen van orthorexia:

1. Obsessieve bezorgdheid over eten
2. Extreme dieet regels
3. Gefixeerd op voedselbereiding en dieetnormen
4. Teveel bezig met voedsel en eetgewoonten
5. Voedselfixatie die ten koste gaat van sociale interacties
6. Emotioneel leed en stemmingsveranderingen

De obsessie voor te gezond eten kan het algehele welzijn schaden. Met behulp van de volgende tips kan je van je voedselobsessies afkomen: 

1. Leg de nadruk op een goed uitgebalanceerd dieet
2. Focus niet op gewichtsverlies, maar op welzijn
3. Houd rekening met je emotionele gezondheid
4. Erken dat voedsel niet 100% goed of slecht is
5. Geniet van snacks of toetjes in kleine porties

Raadpleeg een diëtist als niet lukt om van een voedselobsessie af te komen, om gezondheidsschade te voorkomen.

Het belang van een cheatday 

Een recente studie heeft aangetoond dat mensen met een cheatday in de week juist beter op schema blijven. Dit kan psychologisch verklaard worden. 

Mensen die zeer beperkende diëten volgen met zeer ambitieuze doelen, zullen een klein foutje al ervaren als een complete mislukking. Dat kleine foutje leidt tot een ‘’ik heb het verpest mentaliteit’’. Als gevolg hiervan kunnen er juist meer eetbuien ontstaan.

De groep met een cheatday had juist het gevoel dat ze recht op een pauze hadden na een periode van zelfbeheersing. Door jezelf een cheatday toe te staan, kan je je gezonde eetpatroon beter volhouden. 

Een streng dieet zonder pauzes is voor de meeste mensen op de lange termijn niet vol te houden. In de praktijk leidt dit juist vaak tot eetbuien. Bovendien verhogen extreem beperkende diëten de kans op ongeordend eten en eetstoornissen. 

Wat er gebeurt als je gezond eet 

Een week na het overstappen op een gezond dieet kan je het volgende opmerken: 

1. hoger energieniveau 
2. stabielere gemoedstoestand 
3. betere nachtrust 
4. het beter managen van activiteiten 
5. minder opgeblazen gevoel
6. betere spijsverteringsfuncties

Sommige mensen voelen zich tijdens het overschakelen op een gezond dieet niet lekker. Dit is een bekend fenomeen, waarbij je je aanvankelijk slechter voelt voordat je je een stuk beter gaat voelen.

Dit ontstaat tijdens de natuurlijke ontgifting cycli, waarbij opgeslagen gifstoffen vrijkomen en vervolgens het lichaam op de weg naar buiten overspoelen. 

Je kan hierbij de volgende symptomen ervaren:

1. misselijkheid 
2. griepachtige symptomen
3. huiduitslag
4. hoofdpijn
5. puistjes

Take home message

Gezond eten zal zowel je lichamelijke als geestelijke gezondheid ten goede komen. De lange termijn voordelen zullen verrijkend zijn.

Echter, aan te gezond eten kunnen ook nadelen kleven. Zo kun je bijvoorbeeld aankomen door te veel gezonde voedingsmiddelen te eten. Extreem beperkende diëten kunnen bovendien tot eetstoornissen leiden.

Je zult je hele leven eten. Het gaat daarom niet alleen om brandstof maar ook om genot.
Gun jezelf dus een cheat day of traktaties, om de duurzaamheid van je dieet te verhogen.