Geschreven door Dirk Cornelis, BSc
Zoals alles in het leven is een teveel nooit goed. Zo kunnen te veel antioxidanten ernstige symptomen veroorzaken, maar deze zijn niet zichtbaar op de korte termijn.
KORT ANTWOORD
Te veel antioxidanten of meerdere soorten antioxidanten gelijktijdig kan tot symptomen en vervelende ziektes leiden zoals hart- en vaatziekten, longkanker, prostaatkanker en geboorteafwijkingen. Studies hebben aangetoond dat antioxidantensupplementen schadelijk kunnen zijn en de kans op kanker significant kunnen verhogen. Het is onbekend bij welke dosering deze neveneffecten optreden. Het is wel bekend dat roken de kans op longkanker verhoogt bij het gebruik van bètacaroteensupplementen. Vitamine E kan het overlijdensrisico verhogen bij een dagelijks doses van meer dan 150IE. Daarnaast kunnen dagelijkse doseringen van 50 tot 400 IE de kans op een beroerte verhogen. Echter, in andere studies bleek vitamine E in hoge doseringen veilig ingenomen te kunnen worden.
Dit artikel vertelt je alle symptomen van te veel antioxidanten, hoe het symptomen veroorzaakt en wat de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid is.
Hoe gevaarlijk is een overdosis antioxidanten?
Er zijn soms gezondheidsrisico’s verbonden aan supplementen met hoge doses antioxidanten.
Tegenovergesteld effect. Normaal gesproken gedragen de supplementen zich als antioxidanten. Echter, het tegenovergestelde effect kan optreden bij hoge concentraties. Als gevolg kan het supplement juist als pro-oxidant werken.
Geboorteafwijkingen. Als je zwanger bent, probeer je gezonder te leven zodat je kind zo vitaal mogelijk op aarde komt. Dit is een van de redenen waarom zwangere vrouwen de inname van antioxidanten verhogen. Echter, te veel antioxidanten kan juist voor het tegenovergestelde effect zorgen en het risico op geboorteafwijkingen verhogen.
Longkanker. Supplementen met antioxidanten kunnen hoge doseringen betacaroteen bevatten dat de kans op longkanker bij rokers kan verhogen. Uit twee onderzoeken blijkt dat antioxidanten longkankercellen kunnen laten uitzaaien.
Prostaatkanker. Overmatig hoeveelheid van het antioxidant vitamine E, is niet altijd even veilig. Hoge doseringen vitamine E kan namelijk het risico op prostaatkanker verhogen.
Lichaamsbeweging. Teveel antioxidanten kan de voordelen van lichamelijke activiteit verminderen. Iets wat je na een workout natuurlijk niet wilt.
Beroerte. Daarnaast kan een hoge dosis vitamine E de kans op één type beroerte verhogen.
Mocht je willen weten hoe het lichaam reageert op een teveel aan antioxidanten, lees dan de breakdown.
BREAK IT DOWN
Wat te veel antoxidanten met het lichaam doen
Het is de bedoeling dat antioxidanten uit je dieet de bloedspiegels verhogen waardoor je oxidatieve stress kan neutraliseren en DNA-schade kan voorkomen.
Echter, bij een teveel kan het juist je vijand worden en problemen veroorzaken in plaats van voorkomen.
De beschermende werking kan in grote hoeveelheden veranderen in iets potentieel gevaarlijks. Hier zit hetzelfde mechanisme achter.
Verbindingen die onvoldoende elektronen bevatten worden vrije radicalen genoemd.
In hun zoektocht naar elektronen bewegen ze zich door het lichaam waarbij er cellulaire componenten beschadigd raken.
Antioxidanten kunnen dit oplossen en staan elektronen af aan verbindingen die een elektron missen.
Echter, wanneer antioxidanten hun elektronen afstaan krijgen ze een elektrontekort. Hoewel je lichaam deze moleculen kan doven, kan een teveel het evenwicht verstoren en uiteindelijk schadelijk worden.
Of teveel antioxidanten symptomen veroorzaken is nog maar de vraag. Er wordt gedacht dat het aan de inname van geïsoleerde verbindingen ligt en niet de inname van antioxidanten in het algemeen.
Dit heeft te maken met de synergistische werking van antioxidanten waarbij andere componenten in de voeding de werking van de antioxidanten versterkt.
Hoeveel antioxidanten heb je per dag nodig?
Antioxidanten worden uitgedrukt in ORAC-eenheden. Momenteel bestaat er geen aanbevolen dagelijkse hoeveelheid antioxidanten.
Hoewel er geen officiële dagelijks aanbevolen hoeveelheid bestaat zijn er wel onderzoekers en gezondheidsinstellingen die aanbevelingen doen.
Een aantal onderzoekers suggeren dat 3000-5000 ORAC-eenheden per dag een optimale inname is. De USDA stelt dagelijks 5000 ORAC-eenheden voor.
Niet-officiële bronnen geven aan dat mannen die dagelijks 2500 calorieën nodig hebben, minstens 11.000 ORAC-eenheden moeten binnenkrijgen.
Vrouwen op een dieet van 1800 calorieën zouden dagelijks 8000 eenheden moeten innemen. Deze cijfers liggen in vergelijking met de USDA nogal hoog.
Take home message
Er werd altijd gedacht dat antioxidantensupplementen alleen maar goede dingen teweeg zouden brengen en ziektes kon voorkomen. Echter, te veel antioxidanten kunnen juist het tegengestelde effect hebben.
Wat zijn de symptomen? Te veel antioxidanten verhoogt de kans op hart en vaatziekten, prostaatkanker, longkanker en geboorteafwijkingen.
Probeer al je antioxidanten uit je voeding binnen te krijgen en laat de supplementen links liggen. Je wilt natuurlijk niet teveel van het goede binnenkrijgen.
De precieze effecten van bètacaroteen en vitamine E zijn onbekend omdat er nog weinig onderzoek naar is verricht.
Over Diederik
Bronnen
Diplock, A. T. (1995). Safety of antioxidant vitamins and beta-carotene. The American journal of clinical nutrition, 62(6), 1510S-1516S.
Meydani, S. N., Meydani, M., Blumberg, J. B., Leka, L. S., Pedrosa, M., Diamond, R., & Schaefer, E. J. (1998). Assessment of the safety of supplementation with different amounts of vitamin E in healthy older adults. The American journal of clinical nutrition, 68(2), 311-318.
Kappus, H., & Diplock, A. T. (1992). Tolerance and safety of vitamin E: a toxicological position report. Free Radical Biology and Medicine, 13(1), 55-74.
Nowak, R. (1994). Beta-carotene: helpful or harmful?. Science, 264(5158), 500-502.
