Uitgedroogd? Zo Test je Het

Diarree, braken, plassen en zweten kunnen allemaal uitdroging veroorzaken. Naast een dorstig gevoel en donkere urine kan je thuis met een gemakkelijke test uitdroging aantonen. 

Wellicht vermoed je uitdroging en vraag je je nu af hoe je dat kan vaststellen. Kortom, hoe test je of je uitgedroogd bent?

Bij uitdroging zal de elasticiteit van je huid afnemen. Maak een ‘’tentvorm’’ van je huid door met twee vingers zachtjes op de rug van je hand, onder het sleutelbeen of in je buik te knijpen. Laat de huid vervolgens los. Als de huid binnen één tot drie seconden in de normale positie terugveert ben je niet uitgedroogd. Gebeurt dit niet ben je mogelijk uitgedroogd. Een donkergekleurde urine met een sterke geur duidt daarnaast ook op uitdroging.

Dit artikel vertelt je hoe de diagnose uitdroging wordt gesteld, de tekenen van uitdroging inclusief hoe lang je kan overleven zonder water.

Wanneer je echt uitgedroogd bent 

De diagnose uitdroging wordt meestal gesteld aan de hand van lichamelijke symptomen en lichamelijk onderzoek. Hierbij wordt gekeken naar bloeddruk, hartslag en doorbloeding.  

Bij uitdroging is de bloeddruk met name laag als je je vanuit een liggende naar staande positie beweegt. Daarnaast is de hartslag sneller en zal de bloedstroom naar je ledematen ook verminderd zijn. 

Om uitdroging te bevestigen en de mate van uitdroging te bepalen kan aanvullend onderzoek worden gedaan.

Bij uitdroging verlies je niet alleen water maar ook belangrijke elektrolyten zoals zout en kalium. Deze elektrolyten zijn essentieel voor beweging, ademhaling en andere belangrijke lichaamsfuncties.

Naast een huidtest worden in het ziekenhuis bloedmonsters afgenomen om deze elektrolyten te meten, met name natrium en kalium. Daarnaast kan met urineonderzoek de mate van uitdroging bepaald worden.

Symptomen van uitdroging 

Je hoeft geen symptomen te voelen wanneer je 3 tot 4 procent van je lichaamsgewicht aan vocht verliest. Vanaf 5 tot 6 procent zal je symptomen ervaren van milde uitdroging.

Wanneer je meer dan 10% van je gewicht aan vocht hebt verloren is er sprake van extreme uitdroging wat tot complicaties of letsels kan leiden 

Afhankelijk van de hoeveelheid verloren lichaamsvocht kan uitdroging mild, matig of ernstig zijn.

Dorst en donkergekleurde urine zijn twee vroege tekenen van uitdroging. Het lichaam probeert namelijk meer water binnen te krijgen en juist minder te verliezen via de urine. De urine wordt daarom geconcentreerder. 

Uitdroging symptomen:

1. dorst 
2. niet plassen
3. donkergekleurde urine 
4. droge huid
5. droge mond: door een afname van de speekselproductie 
6. droge ogen: het binnenste oog membraan is normaal gesproken waterig 
7. verstopping 
8. vermoeidheid
9. verwarring
10. prikkelbaarheid
11. duizeligheid
12. hoofdpijn: hersenenen krimpen en trekken weg van de schedel 
13. verminderde zweetproductie 
14. spierkrampen
15. snelle hartslag
16. snelle ademhaling
17. verzonken ogen
18. flauwvallen
19. slechte adem 

Hoe lang kan je zonder water 

De mens kan soms wekenlang zonder voedsel overleven, maar dit geldt niet voor water. Water is belangrijk voor de bloeddruk, temperatuurregulatie, eliminatie van giftige stoffen en de spijsvertering.

Als de omstandigheden gunstig zijn kan de mens gemiddeld drie tot vier dagen zonder water. 

Dit kan langer of korter zijn afhankelijk van: 

1. lichamelijk waterverbruik
2. lichamelijke activiteit 
3. omgevingstemperatuur

Er bestaan zelfs mensen die langer dan een week zonder water kunnen. 

Vanaf de derde dag zal het risico op orgaanfalen toenemen. Dit is in de meeste gevallen ook de doodsoorzaak. 

Hoe je het beste kunt rehydreren

Uit onderzoek blijkt dat je lichaam in 45 minuten een milde uitdroging met 600 millimeter water kan verlichten.

Het volledig rehydreren duurt 36 uur, het lichaam moet namelijk al het water en elektrolyten weer aanvullen. Binnen een paar uur voel je je gelukkig al weer beter. 

De rehydratiestrategie hangt af van de ernst, de oorzaak en de leeftijd.

Kinderen en zuigelingen die door braken, diarree, of koorts uitgedroogd zijn kunnen een orale rehydratie oplossing gebruiken. 

Deze oplossingen zullen zowel vloeistoffen als elektrolyten aanvullen omdat ze water en zouten in specifieke verhoudingen bevatten. 

Volwassenen met milde tot matige uitdroging kunnen het beste water drinken. Vermijd frisdrank en vruchtensap bij diarree omdat het de klachten kan verergeren. 

Bij ernstige uitdroging moet je medische hulp zoeken. Hulpverleners kunnen vloeistoffen en zoeten via een ader toedienen.

Take home message 

Hydratatie is van levensbelang. Een verlies van slechts 3 procent kan al uitdroging veroorzaken. Diarree en braken zal uitdroging versnellen. 

Met een huidturgor test kan je uitdroging thuis zelf aantonen. Bij uitdroging zal de huid iets trager terugkeren naar de normale positie. 

Bij de volgende symptomen moet je op je hoede zijn: een gebrek aan energie, traagheid,  duizeligheid, hoofdpijn, en verwarring.