Je lichaam bevat triljoenen darmbacteriën, zowel goede als slechte. Probiotica zijn levende ‘’goede’’ of ‘’gunstige’’ micro-organismen (bacteriën en gisten) die je gezondheid en met name je spijsverteringsstelsel zullen bevorderen. 

Artsen raden probiotica aan bij spijsverteringsproblemen. Probiotica zit in sommige voedingsmiddelen maar is ook verkrijgbaar als voedingssupplement.

Wellicht heb je ergens over darmflora en probiotica gelezen en vraag je je nu af welke het beste is. Kortom, welke probiotica verbeteren de darmflora?

Lactobacillus en bifidobacterium vormen de basis van de meeste probiotica en kunnen beide de darmgezondheid verbeteren met elk net wat andere effecten. Het fermentatieproces van probiotica activeert meerdere belangrijke gezondheidsprocessen. Probiotica stimuleren de groei van de gunstige darmbacteriën, en beïnvloeden zelfs de zenuwgeleiding van de darmen. 

Dit artikel vertelt je hoe probiotica de darmflora verbetert, inclusief een tabel met elk gezondheidseffect per specifiek probioticum.

Hoe probiotica de darmflora verbetert 

Probiotica verbeteren de darmflora op de volgende manieren: 

Overeenkomsten. De levende bacteriën en gisten in probiotica verbeteren je darmflora omdat ze overeenkomsten hebben met de goede darmbacteriën in je lichaam.

Balans. Door sommige factoren kan de hoeveelheid slechte bacteriën toenemen waardoor de balans verstoort raakt. Met behulp van probiotica kun je het evenwicht tussen de slechte en gezonde darmbacteriën herstellen. 

Fermentatie-activatie. Het fermentatieproces van probiotica activeert anti-bacteriële eiwitten, immuuncellen, oligosacchariden, antimicrobiële eiwitten en vetten. Deze activatie resulteert in antimicrobiële, antioxiderende, bioactieve en antihypertensieve effecten. 

Zenuwen. Probiotica kan de zenuwen beïnvloeden waardoor het voedsel zich beter door de darmen beweegt. 

Vervanging. Probiotica compenseren het verlies van gunstige darmbacteriën na antibiotica gebruik.

Door je darmflora te verbeteren met probiotica kan je de volgende aandoeningen verlichten: 

  1. prikkelbare darmsyndroom
  2. infectieuze diarree: bacteriën, virussen, of parasieten
  3. inflammatoire darmaandoeningen  
  4. diarree door antibiotica

Een gezondere darmflora kan ook andere klachten verminderen: 

  1. huidaandoeningen zoals eczeem
  2. allergieën en verkoudheid
  3. mondgezondheid
  4. vaginale gezondheid

Welk probioticum het best gebruikt kan worden bij welke klacht hebben we in een handig tabel gezet wat later aan bod zal komen. 

Soorten probiotica 

Er bestaan heel veel soorten probiotica die allemaal hun eigen unieke voordelen hebben. De meeste probiotica komen voort uit twee bacteriefamilies, namelijk lactobacillus en bifidobacterium.

Er zit een verschil in zuurproductie. Bifidobacterium produceert Acetaat en Lactaat, terwijl lactobacillus alleen lactaat produceert. 

Lactobacillus

Het meest gebruikte probioticum is lactobacillus en zit in gefermenteerde voedingsmiddelen zoals in yoghurt.

De naam geeft al aan dat het lactaat (melkzuur) produceert. Deze darmbacterie haalt zijn energie uit het fermentatieproces van onder andere lactose en glucose.

Bifidobacterium 

Bifidobacteriën moduleren de darmflora, verminderen ontstekingen en biedt bescherming tegen ziektes zoals inflammatoire darmziekten (Crohn, colitis ulcerosa), darmkanker, darminfecties en zelfs depressie.

Hoewel de bifidogene effecten voor een groot deel bekend zijn, wordt het onderliggende mechanisme nog niet goed begrepen. 

Gezondheidseffect per probioticum 

Hoewel er nog veel wetenschappelijke onderzoeken lopen hebben we zoveel mogelijk gezondheidseffecten per probioticum in kaart proberen te brengen. 

Gezondheidsklacht

Probioticum 

Diarree

Lactobacillus, Saccharomyces boulardii 

Spijsverteringsproblemen 

Saccharomyces boulardii

Prikkelbare darmsyndroom 

Bifidobacterium

Inflammatoire darmziekten 

Bifidobacteriën 

Lactose intolerantie 

Lactobacillus 

Immuunfunctie

Lactobacillus 

Gewichtsverlies 

Lactobacillus rhamnosus

Autoimmuunziekte 

B. bifidum, Blautia coccoides, Ruminococcus obeum, en L. casei stam Shirota

Allergische aandoeningen 

Bifidobacteriën 

Orale tandplak 

Bifidobacteriën

Probiotica in voedingsmiddelen 

Probiotica zit in de volgende gefermenteerde voedingsmiddelen: 

  1. kefir
  2. gefermenteerde groenten
  3. miso
  4. kombucha
  5. zuurkool
  6. kimchi
  7. tempeh

Manieren om je darmflora te verbeteren 

Met de volgende manieren kan je je darmflora herstellen, verbeteren en optimaliseren. 

Prebiotica. Prebiotica bevordert de groei van de goede darmbacteriën. Prebiotica zijn onverteerbare koolhydraten die je probiotica in korteketenvetzuren zullen omzetten die je gezondheid ten goede komen. 

Regelmatig sporten. Matig intensieve lichaamsbeweging verhoogt de microbiële diversiteit. Te intensieve workouts kunnen stressreacties uitlokken en juist de diversiteit verminderen. 

Je handen vuil maken. Bacterierijke omgevingen kunnen je op latere leeftijd beschermen tegen chronische ziekten. Dit blijkt uit onderzoek. 

Huisdieren. De blootstelling aan het microbioom van je huisdier verbetert onze darmflora. Het risico op allergieën en obesitas zullen zelfs afnemen.  

Schoonmaakmiddelen verminderen. Het gebruik van desinfecterende schoonmaakmiddelen kan de ongunstige Lachnospiraceae-darmmicroben verhogen en daarmee onze darmflora verstoren. 

Genoeg slaap. Voldoende slaap heeft een positief effect op het dag en nachtritme (circadiaans ritme) van de darmflora. 

Stressreductie. Korte stressvolle periodes kunnen je darmflora al verstoren.

Antibioticagebruik zo mogelijk vermijden. Onze darmflora is zelfs een half jaar na antibioticagebruik nog aangetast, waarbij we een aantal gunstige darmbacteriën tekort komen.

Geen zoetstoffen en suiker. Slechte darmbacteriën gedijen op suikers, waardoor er dysbiose kan ontstaan, oftewel een verstoorde darmflora.

Vegetarisch dieet. De prebiotische vezels in een plantaardig dieet voedt de prebiotica waardoor het aantal darmontstekingen zullen verminderen.

Vasten. Vasten verhoogt de microbiële diversiteit, stimuleert het darmslijmvlies, en verhoogt de hoeveelheid slijmproducerende cellen (goblet cellen).

Stoppen met roken. Roken verstoort de balans tussen de gunstige en schadelijke darmbacteriën.

Take home message 

Over het algemeen zijn probiotica veilig. Echter, mensen met immuunaandoeningen of ernstige gezondheidsproblemen kunnen het beter vermijden.

Soms treden er de eerste paar dagen milde maag- of darmbijwerkingen op zoals winderigheid, diarree en een opgeblazen gevoel.

Momenteel wordt nader onderzocht welk probioticum het meest geschikt is voor bepaalde gezondheidsproblemen. 

Over Diederik

Diederik heeft een medisch-wetenschappelijke achtergrond. In zijn vrije tijd schrijft hij over gezondheidskwesties.

Bronnen

Blaut, M. (2002). Relationship of prebiotics and food to intestinal microflora. European journal of nutrition, 41(1), i11-i16.

Kok, C. R., & Hutkins, R. (2018). Yogurt and other fermented foods as sources of health-promoting bacteria. Nutrition reviews, 76(Supplement_1), 4-15.

Blaut, M. (2002). Relationship of prebiotics and food to intestinal microflora. European journal of nutrition, 41(1), i11-i16.

Kok, C. R., & Hutkins, R. (2018). Yogurt and other fermented foods as sources of health-promoting bacteria. Nutrition reviews, 76(Supplement_1), 4-15.

Krueger, J. M., & Opp, M. R. (2016). Sleep and microbes. International review of neurobiology, 131, 207-225.

Lamprecht, M., & Frauwallner, A. (2012). Exercise, intestinal barrier dysfunction and probiotic supplementation. Acute topics in sport nutrition, 59, 47-56.

Wang, H., He, C., Liu, Y., Zhao, H., Long, L., Gai, X., & Zhao, H. (2020). Soluble dietary fiber protects intestinal mucosal barrier by improving intestinal flora in a murine model of sepsis. Biomedicine & Pharmacotherapy, 129, 110343.

Yamano, T., Iino, H., Takada, M., Blum, S., Rochat, F., & Fukushima, Y. (2006). Improvement of the human intestinal flora by ingestion of the probiotic strain Lactobacillus johnsoniiLa1. British Journal of Nutrition, 95(2), 303-312.

Toivanen, P., & Eerola, E. (2002). A vegan diet changes the intestinal flora. Rheumatology, 41(8), 950-951.

Ishihara, N., Chu, D. C., Akachi, S., & Juneja, L. R. (2001). Improvement of intestinal microflora balance and prevention of digestive and respiratory organ diseases in calves by green tea extracts. Livestock Production Science, 68(2-3), 217-229.

Wang, H., Ni, X., Qing, X., Zeng, D., Luo, M., Liu, L., … & Jing, B. (2017). Live probiotic Lactobacillus johnsonii BS15 promotes growth performance and lowers fat deposition by improving lipid metabolism, intestinal development, and gut microflora in broilers. Frontiers in Microbiology, 8, 1073.

Mitsuoka, T. (1990). Bifidobacteria and their role in human health. Journal of industrial microbiology, 6(4), 263-267.

Peña, A. S. (2007). Intestinal flora, probiotics, prebiotics, synbiotics and novel foods. Revista Espanola de Enfermedades Digestivas, 99(11), 653.

SuzUKI, K., KODAMA, Y., & MITsuOKA, T. (1989). Stress and intestinal flora. Bifidobacteria and microflora, 8(1), 23-38.

Mitsuoka, T. (2002). Prebiotics and intestinal flora. Bioscience and microflora, 21(1), 3-12.