Een aangezichtsverlamming kan angstaanjagend zijn. Hierbij kunnen je gezichtsspieren zich aan één of beide kanten niet meer bewegen.

Mensen maken zich al gauw zorgen om een beroerte, maar het kan ook iets anders zijn. Zo kan het ook te wijten zijn aan een virus.

De meest voorkomende oorzaken van acute gezichtsverlamming zijn Bellse Parese en ischemische beroerte (zuurstofgebrek).

Aan de hand van andere tekenen en symptomen kun je een idee krijgen waar het vandaan komt. Er zijn ook een aantal symptomen waaraan je ze kunt helpen onderscheiden.

Dit artikel vertelt je de mogelijke oorzaken van verlamming gezicht, de symptomen die daarbij horen inclusief de behandelingsopties.

1. Aangezichtsverlamming van Bell (Bellse parese)

Een aangezichtsverlamming aan 1 kant kan veroorzaakt worden door Bellse parese. Het optreden na een virale infectie.

Het wordt waarschijnlijk veroorzaakt door een ontstoken en gezwollen zenuw die je gezicht aanstuurt, de zevende hersenzenuw om precies te zijn (nervus facialis).

Bij Bellse parese is de beweging aan 1 kant van het gezicht tijdelijk verzwakt of tijdelijk gebrekkig. Bellse parese kan in zeldzame gevallen beide kanten aantasten. 

Bellse parese treedt plotseling op. De tekenen en symptomen van Bellse parese zijn onder andere:

1. een snel ontwikkelende zwakte: binnen enkele uren tot dagen treedt er snel lichte zwakte op tot totale eenzijdige aangezichtsverlamming
2. hangend ooglid of hangende mondhoek
3. droge mond
4. kwijlen
5. moeite met gezichtsuitdrukkingen (glimlachen, ogen sluiten)
6. veranderde hoeveelheid tranen en speeksel
7. smaakverlies
8. hangende gezichten
9. oogirritatie: tranen, droogheid 
10. pijn achter het oor  aan de aangedane kant
11. pijn rond je kaak
12. Verhoogde geluidsgevoeligheid aan de aangedane zijde
13. Hoofdpijn

Meestal zullen de symptomen binnen een paar weken beter worden. Na ongeveer zes maanden is er een volledig herstel

Binnen negen maanden worden de meeste mensen gelukkig beter.

2. Beroerte

Bij een beroerte (herseninfarct of hersenbloeding) krijgen hersencellen te weinig zuurstof waardoor ze beschadigd raken.

Door zuurstoftekort sterven er hersencellen af. Elke minuut telt dus en met een snelle behandeling kan hersenschade beperkt worden. 

Tijdens een beroerte kan er een aangezichtsverlamming optreden als de hersenzenuwen beschadigd zijn die je gezicht aansturen.

Bij mannen en vrouwen zijn de tekenen van een beroerte: 

1. Plotselinge zwakte of gevoelloosheid: in het gezicht, arm of been, met name één kant van het lichaam (gezicht kan aan 1 kant ingevallen zijn, hangend oog of hangende mond, niet meer kunnen glimlachen, beide armen niet meer op te kunnen tillen)
2. Spraakproblemen, spraak moeilijk kunnen verstaan
3. Plotselinge verwardheid
4. Plotselinge loopproblemen: evenwichtsverlies, duizeligheid, coördinatie gebrek
5. Plotselinge visusproblemen (één of beide ogen)
6. Plotselinge hevige hoofdpijn (zonder dat er een bekende oorzaak is)

Als er een van deze symptomen aanwezig is, moet je direct medische hulp inschakelen.

Van de mensen die na een beroerte aangezichtsverlamming hebben, zal ongeveer twee derde van de mensen spontaan herstellen. Dit blijkt uit een onderzoek. 

Echter, een derde van de mensen heeft na een half jaar nog steeds blijvende gezichtsverlamming.

Overige oorzaken

Andere oorzaken van aangezichtsverlamming zijn onder andere:

1. aangeboren aandoeningen
2. schedelbreuk, letsel aan het gezicht
3. kanker: hersentumor, tumor in hoofd of nek
4. ziekte van Lyme (bacteriële ziekte door tekenbeet)
5. middenoorontsteking
6. syndroom van Guillain-Barré
7. multiple sclerose
8. Ramsay-Hunt-syndroom (aantasting van de aangezichtszenuw door een virale reactivatie)

Verlamming gezicht kan dus door meerdere dingen veroorzaakt worden. Zoals eerder besproken zijn de meest voorkomende oorzaken van acute gezichtsverlamming Bellse Parese en ischemische beroerte. Vandaar dat we daar wat meer over zullen vertellen.

Hoe kun je ze van elkaar helpen onderscheiden

Een aantal verschillen tussen Bellse parese en beroerte:

Oorzaak. Bellse parese wordt veroorzaakt door een ontsteking terwijl een beroerte veroorzaakt wordt door een gescheurd bloedvat of door een bloedklonter

Beloop. Bij een Bellse parese ontwikkelt de aangezichtszwakte zich geleidelijk terwijl de zwakte zich bij een beroerte snel ontwikkelt. 

Voorhoofd. De kans op bellse parese is groter als je je voorhoofd niet kan bewegen. Anderzijds als je je voorhoofd ondanks een gedeeltelijke verlamming wel kunt bewegen, de kans op een beroerte aanzienlijk groter is. 

Dit waren slechts enkele verschillen om je een idee te geven waar de verlamming door veroorzaakt wordt. Er zijn uiteraard nog meer verschillen. Alleen een dokter kan de juiste diagnose stellen. 

De klachten kunnen op elkaar lijken

Iemand met een beroerte zal andere neurologische symptomen vertonen. Echter kunnen de gevolgen van een beroerte vergelijkbaar zijn met een Bellse parese als de hersenstam er bij betrokken is.

Behandelingen verlamming van het gezicht

Bellse Parese:

• In de meeste gevallen herstellen mensen met Bellse Parese spontaan binnen enkele weken tot maanden.
• Om het herstel te bevorderen, kan de arts corticosteroïden voorschrijven om ontstekingen te verminderen en de zwelling van de aangezichtszenuw te verminderen.
• Fysiotherapie en gezichtsoefeningen kunnen helpen om de spierkracht en gezichtsuitdrukkingen te verbeteren.
• Oogdruppels kunnen worden gebruikt om de ogen vochtig te houden en beschermen tegen uitdroging.
• In zeldzame gevallen waarbij er geen verbetering is of als de verlamming ernstig is, kan chirurgische decompressie van de aangezichtszenuw worden overwogen.

Beroerte:

• Een beroerte vereist onmiddellijke medische hulp, omdat snelle behandeling essentieel is om hersenschade te beperken.
• Als de gezichtsverlamming het gevolg is van een beroerte, zal de behandeling gericht zijn op het behandelen van de onderliggende oorzaak.
• Medicatie zoals trombolytica kan worden toegediend om bloedklonters op te lossen in het geval van een ischemische beroerte.
• Voor sommige gevallen van hersenbloeding kan een operatie nodig zijn om de druk in de hersenen te verminderen en de bloeding te stoppen.

Belang van medische hulp

Het is cruciaal om onmiddellijk medische hulp in te roepen als iemand symptomen van gezichtsverlamming ervaart. 

Hoewel Bellse Parese meestal vanzelf verbetert, kunnen de symptomen van een beroerte levensbedreigend zijn en onmiddellijke interventie vereisen. 

Snelle medische actie kan het verschil maken in het minimaliseren van de langetermijneffecten van een beroerte.

Het is belangrijk op te merken dat de symptomen van gezichtsverlamming kunnen variëren afhankelijk van de onderliggende oorzaak. 

Het is altijd raadzaam om een medische professional te raadplegen voor een juiste diagnose en behandeling.

Take home message

Van een virus tot een beroerte, verlamming gezicht kent meerdere oorzaken. Wat verklaart verlamming gezicht?

Mogelijke oorzaken van aangezichtsverlamming zijn zenuwbeschadiging door bellse parese, ziekte, trauma, beroerte, aangeboren aandoeningen of hersentumor.

Hierboven hebben we beschreven bij welke symptomen je direct hulp nodig hebt. Als je bijvoorbeeld aan 1 kant van het gezicht niet meer kunt lachen, moet je de hulpdiensten bellen. 

Het is belangrijk dat je de symptomen van een beroerte kent zodat je hersenschade kunt helpen beperken en iemand anders leven misschien kunt redden.