Iedereen is wel eens misselijk geweest, maar waar komt misselijkheid vandaan?
KORT ANTWOORD
Misselijkheid is een subjectieve ervaring en kan veroorzaakt worden door verschillende factoren, zoals vervelende geuren, infecties, medicijnen of zwangerschap. Gelukkig is misselijkheid vaak tijdelijk en verdwijnt het vanzelf of door middel van behandeling.
Dit artikel vertelt je waar misselijkheid vandaan komt, het mechanisme en de oorzaken ervan.
Het mechanisme van misselijkheid
Misselijkheid is een complex proces dat wordt aangestuurd door verschillende delen van ons lichaam en zenuwstelsel. Hier is het mechanisme in stappen uitgelegd.
- Detectie van een potentiële bedreiging. Ons lichaam kan signalen ontvangen van binnenuit, zoals een bacteriële infectie, of van buitenaf, zoals vervelende geuren. Deze signalen worden waargenomen door receptoren in onze neus, mond of maag.
- Signalering naar de hersenen. De signalen worden doorgegeven naar de hersenen, waar ze worden verwerkt in verschillende delen, waaronder de thalamus en hypothalamus.
- Uitlokken van misselijkheid. Als de hersenen besluiten dat er een potentiële bedreiging aanwezig is, worden signalen naar de maag gestuurd om het maagsap en de voedselbewegingen te onderdrukken. Dit veroorzaakt misselijkheid en kan ook overgeven uitlokken.
- Regulatie van misselijkheid. Het lichaam past de misselijkheid aan door middel van verschillende hormonen en neurotransmitters, zoals dopamine, serotonine en gastrine.
Het mechanisme van misselijkheid is echter complex en nog niet volledig begrepen.
De oorzaken van misselijkheid
Misselijkheid kan door verschillende oorzaken veroorzaakt worden, waaronder lichamelijke en psychische factoren. Hieronder staan enkele van de meest voorkomende oorzaken uitgelegd.
- Infecties. Bacteriële of virale infecties kunnen misselijkheid veroorzaken, vooral als ze in de maag of darmen zijn gelegen. Dit komt doordat het lichaam op deze manier probeert te reageren op de infectie en deze te bestrijden door middel van het uitdrijven van voedsel en bacteriën uit het lichaam.
- Voedselvergiftiging. Voedselvergiftiging kan misselijkheid en braken veroorzaken, omdat het lichaam probeert te reageren op giftige stoffen in het voedsel door deze snel te verwijderen.
- Zwangerschap. Misselijkheid tijdens de zwangerschap is een veelvoorkomend probleem en wordt vaak veroorzaakt door hormonale veranderingen. Dit kan worden verergerd door vervelende geuren of het eten van bepaalde voedingsmiddelen.
- Overgevoeligheid voor geuren. Sommige mensen zijn overgevoelig voor bepaalde geuren, wat misselijkheid kan veroorzaken. Dit komt omdat de geurreceptoren in de neus verbonden zijn met de hersenen, waardoor deze geuren een direct effect kunnen hebben op de maag.
- Medicijnen. Veel medicijnen, waaronder chemotherapie en antibiotica, kunnen misselijkheid veroorzaken als bijwerking. Dit komt omdat deze medicijnen de maag kunnen irriteren en de maagfunctie kunnen beïnvloeden.
- Bewegingsziekte. Misselijkheid kan ook veroorzaakt worden door bewegingsziekte, vooral bij het reizen in voertuigen zoals auto’s, boten of vliegtuigen. Dit komt omdat de hersenen verward raken door de bewegingen van het voertuig en niet in staat zijn om de positie van het lichaam te bepalen.
- Stress en angst. Stress en angst kunnen ook misselijkheid veroorzaken, omdat deze emoties de maagfunctie kunnen beïnvloeden en de productie van maagsap en andere stoffen kunnen verhogen die misselijkheid veroorzaken.
- Ziekten en aandoeningen. Sommige ziekten en aandoeningen, zoals maagaandoeningen, darmziekten en neurologische aandoeningen, kunnen misselijkheid veroorzaken.
In sommige gevallen kan de oorzaak van misselijkheid onbekend zijn.
Het is belangrijk om een arts te raadplegen als misselijkheid gepaard gaat met andere symptomen, zoals pijn of koorts, of als het langere tijd aanhoudt.
De arts kan een diagnose stellen en een behandelplan opstellen op basis van de specifieke oorzaak van de misselijkheid.
In veel gevallen is de behandeling gericht op het verminderen van de symptomen en het bevorderen van comfort en herstel.
Take home message
Misselijkheid is een algemeen symptoom dat door verschillende oorzaken kan worden veroorzaakt, waaronder infecties, bepaalde medicijnen, vervelende geuren of beelden, bewegingsziekte, problemen met het maag-darmkanaal, stress of angst, en zwangerschap.
Soms kan misselijkheid ook een teken zijn van een onderliggende aandoening, zoals een maagaandoening of ziekte van de hersenen.
Het is belangrijk om een arts te raadplegen als misselijkheid gepaard gaat met andere symptomen, of als het langere tijd aanhoudt.
Samenvattend komt misselijkheid door een combinatie van fysiologische, emotionele en omgevingsfactoren.
Het is belangrijk om de oorzaak te bepalen om effectieve behandeling en verlichting te krijgen.
Over Diederik
Bronnen
Williams, C. (1994). Causes and management of nausea and vomiting. Nursing Times, 90(44), 38-41.