Maagzuur komt steeds vaker in een kwaad daglicht te staan, waardoor veel mensen de essentie missen. Maagzuur is namelijk goed voor je. 

Er worden steeds meer medicijnen voorgeschreven die de maag afscheiding onderdrukken, terwijl je maagzuur een paar belangrijke functies vervult. 

Wellicht heb je ergens over maagzuur gelezen en vraag je je nu af wat het belang is van een goed maagzuurgehalte. Kortom, waarom is maagzuur goed voor je?

Maagzuur is essentieel voor de afbraak, vertering en absorptie van voedingsstoffen. Maagzuur zorgt voor een efficiënte eiwitafbraak, activatie van pepsine, vrijmaken van vitamine B12, sluiting van de slokdarmsfincter en ionisatie en opname van mineralen. Maagzuur is dus belangrijk voor een goede spijsvertering. Te weinig maagzuur belemmert de opname van voedingsstoffen en vitaminen. 

Daarnaast doodt maagzuur de bacteriën en virussen in je maag. Het lichaam wordt kwetsbaar voor infecties als het maagzuurgehalte te laag is. Bovendien is een optimale zuurgraad belangrijk voor een gezonde darmflora. 

Dit artikel vertelt je alle belangrijke functies van maagzuur, hoe je je maagzuur kan verbeteren en waarom teveel maagzuur wel slecht is.

Functies van maagzuur

Spijsvertering. Zoutzuur (maagzuur) ondersteunt het lichaam bij het afbreken, verteren en het absorberen van voedingsstoffen. 

Immuunfunctie. Maagzuur kan bacteriën en virussen doden en je zo beschermen tegen infecties.

Darmflora. Een optimale zuurtegraad kan schadelijke ziekteverwekkers, zoals bacteriën en gist, neutraliseren. Als het maagzuur niet goed functioneert, kan er voedselvergiftiging of een ontwrichte darmflora ontstaan. Dit kan vervolgens leiden tot winderigheid, diarree, een opgeblazen gevoel en pijn.

Eiwitconcentratie. Hoe meer eiwitten je maaltijd bevat, hoe meer maagsap er zal vrijkomen. Maagzuur is belangrijk voor een efficiënte afbraak van eiwitten. Hoe hoger de eiwitconcentratie, hoe langer het voedsel in de maag zal verblijven. Biefstuk kan tot wel drie uur in de maag blijven.

Activatie pepsine. Het eiwitverterend enzym (pepsine) wordt geactiveerd bij een bepaalde zuurgraad. Naast zoutzuur is ook pepsine nodig voor het splitsen van eiwitmoleculen. Maagzuur ontrafelt de eiwitten, waarna het pepsine-enzym zijn functie kan uitoefenen.

Vitamine B12. Maagzuur ondersteunt het vrijmaken van vitamine B12 uit voedsel. Ook helpt maagzuur bij de activatie van de intrinsic factor voor de absorptie van vitamine B12. Een vitamine B12 tekort zorgt voor de volgende symptomen: geheugenverlies, hallucinaties, desoriëntatie, en tintelingen in benen en armen.

Ionisatie mineralen. Maagzuur is nodig voor de ionisatie van mineralen, waaronder zink, ijzer, magnesium en calcium. Dankzij deze ionisatie kunnen de mineralen in de bloedbaan worden opgenomen. Langdurige mineraaltekorten gaan onder andere ten koste van je botgezondheid, energievoorziening en rode bloedcellen. 

Slokdarmsfincter. Maagzuur helpt bij het sluiten van de onderste slokdarmsfincter. Het maagzuur zal hierdoor minder gemakkelijk terugvloeien in de slokdarm. Het terugvloeien van het zuur wordt ook wel zure reflux genoemd, oftewel brandend maagzuur. 

Maagsecreties bestaan uit het volgende: 

  1. zoutzuur (maagzuur)
  2. verschillende enzymen
  3. slijmlaag: deze slijmlaag zorgt voor de bekleding die je maag beschermt. 

Je maagzuurgehalte verbeteren 

Je kan je maagzuurgehalte op verschillende manieren optimaliseren. De volgende voedings- en levensstijl adviezen voorkomen en behandelen maagzuurklachten:

  1. vermijd sommige voedingsmiddelen: munt, gekruid voedsel, vet voedsel, uien, knoflook,  tomaten, koffie, chocolade thee, en alcohol
  2. eet langzaam en spaarzaam
  3. na het eten opblijven
  4. vermijd koolzuurhoudende dranken
  5. op een helling slapen
  6. niet te snel bewegen
  7. stop met roken 
  8. een gezond gewicht

Groenten. Van nature bevatten groenten weinig suikers en vetten en kunnen ze de hoeveelheid maagzuur effectief verminderen. Groenten die je maagzuur op een positieve manier kunnen beïnvloeden zijn broccoli, sperziebonen, bloemkool, asperges, aardappelen, bladgroenten en komkommers.

Controleer je medicatie. Tricyclische antidepressiva, postmenopauzaal oestrogeen, en ontstekingsremmende pijnstillers kunnen je sluitspier ontspannen. Bisfosfonaten, waaronder alendronaat, ibandronaat of risedronaat, die gebruikt worden om de botdichtheid te verhogen, kunnen de slokdarm irriteren.

Waarom is teveel maagzuur dan slecht? 

Hoewel voldoende maagzuur juist goed voor je is, kan teveel maagzuur pijnlijke maagzweren veroorzaken  aan de binnenkant van je maag en darmen. 

Barrett-slokdarm. Maagzuur kan het slokdarmweefsel wegslijten, wat tot een open zweer kan leiden. Een slokdarmzweer kan veel pijn doen, bloeden en het slikken belemmeren. Een Barrett-slokdarm is een voorstadium van slokdarmkanker. De aantasting door het zuur kan het slokdarmweefsel veranderen. 

Zure reflux 

Brandend maagzuur kan keelpijn, heesheid en een vieze smaak in de mond veroorzaken. Chronische maagzuurklachten staan bekend als gastro-oesofageale refluxziekte.

De drie hoofdoorzaken van brandend maagzuur zijn:

  1. slechte afvoer van voedsel uit de slokdarm
  2. slechte afvoer van zuur
  3. te veel zuur in de maag 
  4. vertraagde maaglediging

De volgende voedingsmiddelen veroorzaken vaak brandend maagzuur:

  1. alcohol, met name rode wijn
  2. specerijen: zwarte peper, rauwe uien, knoflook, en ander kruidig voedsel
  3. chocolade
  4. cafeïnehoudende dranken: koffie, thee en frisdrank
  5. citrusvruchten: citroenen, sinaasappels
  6. tomaten
  7. pepermunt

Met deze voedingsmiddelen kan je maagzuur verminderen: 

  1. groenten
  2. havermout
  3. gember
  4. mager vlees
  5. niet-citrusvruchten
  6. zeevruchten
  7. gezonde vetten
  8. eiwitten

Take home message 

Maagzuur is cruciaal voor een optimale spijsvertering. Maagzuur ondersteunt namelijk de activatie van pepsine, een efficiënte eiwitafbraak, sluiting van de slokdarmsfincter, het vrijmaken van vitamine B12, en ionisatie en opname van mineralen. 

Maagzuurproblemen belemmeren de opname van voedingsstoffen, maken je kwetsbaar voor infecties en gaan ten koste van een gezonde darmflora.  

Er zijn gelukkig genoeg natuurlijke manieren om een gezond maagzuurgehalte terug te krijgen en te onderhouden.  

Over Diederik

Diederik heeft een medisch-wetenschappelijke achtergrond. Zijn vrijetijdsbesteding is schrijven over gezondheidskwesties.

Bronnen

Howden, C. W., & Hunt, R. H. (1987). Relationship between gastric secretion and infection. Gut, 28(1), 96.

Wolfe, M. M., & Soll, A. H. (1988). The physiology of gastric acid secretion. New England Journal of Medicine, 319(26), 1707-1715.

O’Connor, A., & O’Moráin, C. (2014). Digestive function of the stomach. Digestive diseases, 32(3), 186-191.

Gilman, R. H., Partanen, R., Brown, K. H., Spira, W. M., Khanam, S., Greenberg, B., … & Ali, A. (1988). Decreased gastric acid secretion and bacterial colonization of the stomach in severely malnourished Bangladeshi children. Gastroenterology, 94(6), 1308-1314.

Richardson, C. T., Walsh, J. H., Hicks, M. I., & Fordtran, J. S. (1976). Studies on the mechanisms of food-stimulated gastric acid secretion in normal human subjects. The Journal of clinical investigation, 58(3), 623-631.

Fordtran, J. S., & Walsh, J. H. (1973). Gastric acid secretion rate and buffer content of the stomach after eating. Results in normal subjects and in patients with duodenal ulcer. The Journal of clinical investigation, 52(3), 645-657.

Ardatskaia, M. D., Loginov, V. A., & Minushkin, O. N. (2014). Syndrome of bacterial overgrowth in patients with the reduced stomach acid secretion: some aspects of the diagnosis. Eksperimental’naia i klinicheskaia gastroenterologiia= Experimental & clinical gastroenterology, (12), 30-36.

Soll, A. H., & Walsh, J. H. (1979). Regulation of gastric acid secretion. Annual review of physiology, 41(1), 35-53.

Kay, R. N., & Davies, A. G. (1994). Digestive physiology. Colobine monkeys: Their ecology, behaviour and evolution, 229-249.

Hersey, S. J., & Sachs, G. (1995). Gastric acid secretion. Physiological reviews, 75(1), 155-189.