Als je bijvoorbeeld op je lip hebt gebeten proef je al snel een prominente ijzersmaak, maar waarom proeft bloed naar ijzer?
KORT ANTWOORD
Bloed is rijk aan ijzer. Een liter bloed bevat ongeveer een halve gram ijzer. Deze hoeveelheid ligt ver boven zowel je smaak als reukdrempels. De reukzin speelt ook een belangrijke rol, dus een mix van zowel smaak als geur zorgt voor de metaalachtige smaak. Vandaar dat bloed voor een metaalachtige smaak in de mond zorgt.
Dit artikel vertelt je waarom de smaak zo sterk is, de geur van bloed, wat er gebeurt als je bloed drinkt en hoe ons bloed voor muggen smaakt.
Waarom bloed naar ijzer smaakt
IJzergehalte: Bloed bevat een aanzienlijke hoeveelheid ijzer, vooral in de vorm van hemoglobine, een eiwit dat verantwoordelijk is voor het transport van zuurstof in het lichaam. Wanneer bloed in contact komt met je smaakpapillen, proef je het aanwezige ijzer.
Lage smaak- en geurdrempels: Het menselijk lichaam heeft een hoge gevoeligheid voor het detecteren van ijzer. Zelfs kleine hoeveelheden ijzer in het bloed kunnen door je smaakpapillen worden waargenomen. Bovendien speelt je reukzin ook een rol bij het ervaren van de smaak van bloed. Het samenspel van smaak en geur geeft de metaalachtige smaak aan bloed.
Chemische reacties: De metaalachtige smaak van bloed kan ook worden toegeschreven aan de chemische reacties die plaatsvinden wanneer ijzer in contact komt met speeksel en andere stoffen in de mond. Deze reacties kunnen leiden tot de waarneming van een metaalachtige smaak.
Waarom de smaak zo prominent is
De metaal of ijzersmaak is te wijten aan het ijzer. Echter, bloed bestaat maar voor een heel klein deel uit ijzer. Dan vraag je je al snel af waarom de ijzersmaak zo prominent is.
Dit komt door de zeer gevoelige bittere smaakreceptor die zelfs deeltjes in een oplossing van 0,000008 M kan detecteren. Er is mogelijk nog een verklaring voor.
In de zogeheten oxidatieve toestand van ijzer waarin het ijzer met hemoglobine is gebonden kan het met vetten reageren en daarmee voor een vluchtige geur zorgen.
Dit wordt uiteindelijk als een metaalsmaak geregistreerd. En aangezien je reuk gevoeliger is dan de smaak, kan die kleine hoeveelheid ijzer dus voor een ijzer- of metaalsmaak zorgen. Dit blijkt allemaal uit een studie.
Geur van bloed
Volgens de hierboven beschreven studie veroorzaakt ijzer II (Fe2+) de sterkste metaalsmaak.
De reuk speelt echter ook een grote rol. Het bloed bevat een grote hoeveelheid ijzer dan ver boven je reukdrempel ligt.
Omdat je bloed ijzer (Fe2+) bevat zal het ook een metaalachtige geur geven wanneer het bijvoorbeeld op de huid gesmeerd wordt.
Het kan ook een koperkleurige geur geven, maar dit is te wijten aan de vettige huidchemicaliën. Verschillende organismen zullen de smaak van bloed ook heel anders ervaren.
Hoe muggen ons bloed ervaren
Menselijk bloed heeft een metaalachtige smaak. Althans, zo smaakt het voor mensen. Maar hoe smaak bloed voor muggen?
Voor muggen smaakt ons bloed naar zoet snoepgoed. Om precies te zijn smaakt ons bloed zowel zoet als zout.
Je zou dus kunnen stellen dat deze parasieten ons bloed als gezouten karamel ervaren. Geen wonder dat ze ons elke zomer leksteken.
Kunnen mensen bloed drinken?
Het drinken van meer dan een paar druppels kan tot misselijkheid en overgeven zorgen, bijvoorbeeld als je een kapotte lip hebt of bloedneus.
Het verteren van een grote hoeveelheid bloed kan dus tot misselijkheid leiden. Maar er kan nog meer gebeuren. Het binnenkrijgen van een grote hoeveelheid kan mogelijk tot hemochromatose leiden.
Bloedneus. Als je een bloedneus hebt en je je hoofd naar achteren zou kantelen kan het bloed in je maag druppelen. Door naar voren te kantelen kan je voorkomen dat de bloedneus verergert en kun je ook het overgeven voorkomen.
Metaalsmaak in de mond
Een aantal veelvoorkomende oorzaken van een metaalachtige smaak:
- sterker smakend voedsel eten: gekookte zoetigheden, specerijen, gember
- kankerbehandeling: chemotherapie, bestraling
Naast bloed zijn er nog meer oorzaken die voor een metaalsmaak kunnen zorgen waaronder:
- brandend maagzuur, zure reflux
- indigestie
Symptomen die bij deze aandoeningen op kunnen treden zijn onder andere een brandend gevoel na het eten en een opgeblazen gevoel.
Als je het onderliggende probleem wilt behandelen moet je mogelijk vroeger eten, rijk voedsel gaan vermijden en eventueel een maagzuurremmer nemen. Overleg dit met je arts.
Take home message
Bloed geeft een ijzersmaak, maar waarom? Waarom proeft bloed naar ijzer?
Bloed is ijzerrijk, daarom geeft het een metaalachtige smaak in de mond. Zo bevat een liter bloed een halve gram ijzer. Een hoeveelheid die ver boven de smaak en reukdrempels ligt.
Bovendien speelt je reukzin ook een belangrijke rol, dus de mix van smaak en geur geeft dus de ijzerachtige of metaalachtige smaak in je mond.
Bloed bestaat grotendeels uit water, en het kleine deel aan ijzer kan voor een prominente ijzersmaak zorgen.
Het is belangrijk op te merken dat de ervaring van een metaalachtige smaak in de mond niet noodzakelijk alleen veroorzaakt wordt door bloed.
Er zijn andere factoren zoals medicijnen, voedingssupplementen of mondgezondheidsproblemen die ook een vergelijkbare smaak kunnen geven.
Als je vaak een ongewone smaak in je mond hebt, is het raadzaam om een arts te raadplegen voor een juiste diagnose en behandeling.
Over Diederik
Bronnen
Ömür-Özbek, P., Dietrich, A. M., Duncan, S. E., & Lee, Y. (2012). Role of lipid oxidation, chelating agents, and antioxidants in metallic flavor development in the oral cavity. Journal of agricultural and food chemistry, 60(9), 2274-2280.