Wat Doen Flavonolen?

Steeds meer wetenschappers ontdekken de heilzame effecten van flavonolen in cacao. 

Maar wat doen flavonolen precies?

KORT ANTWOORD

Flavonolen verbeteren de circulatie en afgifte van belangrijke voedingsstoffen in je hart, hersenen en huid. Dit doen flavonolen door het stikstofmonoxideniveau te verhogen waardoor bloedvaten zowel ontspannen als verwijden, dit komt je doorbloeding ten goede. Daarnaast hopen flavonolen zich in de hersengebieden op. Maar dit is nog niet alles. Flavonolen kunnen via de lever schadelijke vrije radicalen elimineren. Daarnaast beschikken ze over antibacteriële en ontstekingsremmende activiteiten. Uit studies blijkt zelfs dat flavonolen de bloeddruk kunnen verlagen, bloedklonters kunnen voorkomen, de stemming en geheugen kan verbeteren, een gezonde bloedsuikerspiegel bevorderen en celschade bestrijden. 

Dit artikel vertelt je wat flavonolen precies doen inclusief alle gezondheidsvoordelen.

flavonol uit citroenschil

Wat zijn flavonolen?

Flavonolen zijn een groep antoxidanten die van nature voorkomen in planten. Ze zijn vaak verantwoordelijk voor de kleur van een plant.

BREAK IT DOWN

Hoe flavonolen zijn ontdekt

Een studie gepubliceerd in Nature in 1939 ontdekte het heilzame effect van flavonolen.

Een patiënt met bloedend tandvlees (symptoom van vitamine C-tekort) bleek vooruitgang te boeken door een vitamine C-bereiding uit citroen te consumeren. Toen Hongaarse wetenschapper Szent-Györgyi alle elementen splitste vond hij dat voornamelijk de flavonolen in de citroenschil verantwoordelijk waren voor de verbeteringen. 

Na een injectie met pure flavonolen herstelde de man binnen enkele dagen.

De wetenschappers verklaarde de kleurstoffengroep flavonolen als essentiële voedingstof voor het dierenrijk en noemde het vervolgens vitamine P. (permiability, of in het Nederlands: doorlaatbaarheid). Het hielp namelijk bij de vasculaire doorlaatbaarheid. 

De Hongaar was overtuigd dat de symptomen van vitamine C-tekort zoals scheurbuik niet een gevolg zijn van een tekort aan uitsluitend vitamine C, maar van een gecombineerde deficiëntie van vitamine C en flavonoïden. 

De moderne wetenschap bevestigt de versterkende relatie tussen vitamine C en flavonoïden.

Cacao zit boordevol met de antioxidantengroep flavonolen, maar wat doen flavonolen?

Cacaoflavanolen verhogen het stikstofmonoxideniveau in het bloed waardoor bloedvaten zowel ontspannen als verwijden. 

De gezondheidsvoordelen van flavonolen en dus van pure chocolade worden gedeeltelijk verklaard door dit effect.

Flavonolen gezondheidsvoordelen 

Bloeddrukverlaging. De flavonolen kunnen je bloeddruk verlagen.

Verlaagt het risico op Alzheimer. Flavonolen hebben recentelijk een enorme vooruitgang geboekt. De inname van flavonolen wordt namelijk in verband gebracht met een lager risico op de ziekte van Alzheimer.

Verbetert de hersendoorbloeding. Flavanolen verbeteren de bloedstroom naar de hersenen.

Stemming en geheugen. Flavonolen kunnen zich in de hersengebieden ophopen zoals de hippocampus die met leren en het geheugen geassocieerd zijn.

Verbetert hartdoorbloeding. Dankzij het verhoogde stikstofmonoxideniveau verbetert de bloedtoevoer naar het hart.

Voorkomt bloedklonters. Flavonolen kunnen bloedklonters voorkomen.

Gaat virussen en infecties tegen. Flavonolen kunnen beschermende enzymsystemen activeren. Verschillende onderzoeken suggeren dat flavonolen je tegen verschillende besmettelijke bacteriële en virale ziekten kan beschermen.

Bestrijding celschade. Flavonolen kunnen celschade bestrijden.

Lichaamsprocessen. Flavonolen ondersteunen herstel-, regeneratie-, en ontgiftingsprocessen. 

Kortom, je hebt flavonolen nodig om gezond te blijven.

Weetje

Wist je dat rauwe cacao in vergelijking met bosbessen maar liefst 40 keer zoveel antioxidanten bevat? Rauwe cacao is de beste antioxidantenbron. 

Waar zitten flavonolen in?

Nu het duidelijk is wat flavonolen doen en welke gezondheidsvoordelen je er van kan plukken, wil je er waarschijnlijk meer van binnen krijgen.

De meest voorkomende flavonolen in voedingsmiddelen zijn quercetine, kaempferol, myricetine en isorhamnetine. Deze essentiële voedingsstoffen zitten voornamelijk in kleurrijke groenten en vruchten.

Om een grote verscheidenheid aan flavonolen binnen te krijgen wordt je daarom geadviseerd om groenten en fruit uit het gehele kleurenspectrum te consumeren.

De hoeveelheid flavonolen hangt nauw samen met de bereidingswijze. Hoe minder bewerkt hoe meer flavonolen het zal bevatten.

De dagelijkse flavonoleninname van Westerse bevolkingsgroepen ligt ongeveer tussen de 20-50 milligram.

De volgende voedingsmiddelen bevatten flavonolen: 

  1. groenten
  2. vruchten
  3. citrusvruchten
  4. thee
  5. wijn (rode wijn)
  6. cacoa: chocolade, met name pure
  7. bladgroenten
  8. appels
  9. uien
  10. kersen
  11. bessen
  12. sojabonen
  13. druiven

Pure chocolade zit boordevol flavonolen. Jammer genoeg kunnen verwerkingsprocessen zoals roosteren, gisten en alkaliseren een aantal unieke flavonolen in cacao vernietigen. Ga dus voor de minst bewerkte producten.

Verschil tussen flavonolen en flavonoiden

Flavanolen, en flavonoïden worden vaak door elkaar gehaald. Flavanolen zijn subklassen van flavonoïden.

Flavonolen zijn om precies te zijn een flavonoide klasses met een 3-hydroxyflavon ruggengraat. De scheikundige naam is 3-hydroxy-2-phenylchromen-4-one.

Zie hieronder een classificatie van antioxidanten (Bunaciu et al., 2012).

classificatie antioxidanten

Take home message 

Er wordt steeds meer bekend over de unieke eigenschappen van flavonolen. Maar wat doen flavonolen? 

Cacaoflavanolen verhogen het stikstofmonoxideniveau waardoor bloedvaten gaan verwijden en ontspannen.

Daarnaast hopen flavonolen zich in de hersenen op wat positieve effecten kan hebben op je geheugen en stemming.

Bovendien kunnen flavonolen via de lever schadelijke vrije radicalen elimineren, bacteriën bestrijden en ontstekingen verminderen.

Over Diederik

Diederik heeft een medisch-wetenschappelijke achtergrond. In zijn vrije tijd schrijft hij onder andere over gezondheidskwesties voor Human Nature.

Bronnen

Janabi, A. H. W., Kamboh, A. A., Saeed, M., Xiaoyu, L., BiBi, J., Majeed, F., … & Lv, H. (2020). Flavonoid-rich foods (FRF): A promising nutraceutical approach against lifespan-shortening diseases. Iranian journal of basic medical sciences, 23(2), 140.

Perez-Vizcaino, F., & Duarte, J. (2010). Flavonols and cardiovascular disease. Molecular aspects of medicine, 31(6), 478-494.

Herrmann, K. (1976). Flavonols and flavones in food plants: a review. International Journal of Food Science & Technology, 11(5), 433-448.

Hertog, M. G., Feskens, E. J., & Kromhout, D. (1997). Antioxidant flavonols and coronary heart disease risk. The Lancet, 349(9053), 699.

Bunaciu, Andrei A. & Aboul-Enein, Hassan & Fleschin, Serban & Sa, Sc. (2012). FTIR Spectrophotometric Methods Used for Antioxidant Activity Assay in Medicinal Plants. Applied Spectroscopy Reviews. 47. 10.1080/05704928.2011.645260.