We hebben allemaal wel eens koude handen, maar kan het kwaad als je daar altijd last van hebt? Dus zijn koude handen gezond?
KORT ANTWOORD
In het algemeen zijn koude handen geen reden tot bezorgdheid, maar het is wel belangrijk om te weten wat de oorzaak is en hoe het verholpen kan worden. In sommige gevallen kunnen koude handen wijzen op een onderliggend medisch probleem, zoals slechte bloedcirculatie. Aan de andere kant kan het ook gewoon een reactie zijn op de omgevingstemperatuur of emotionele stress.
Laten we eens kijken naar de verschillende oorzaken van koude handen en of je je zorgen moet maken als je hiermee te maken hebt.
12 Oorzaken van koude handen
Er zijn verschillende oorzaken van koude handen, die in grofweg twee categorieën kunnen worden verdeeld. medische oorzaken en niet-medische oorzaken. Hieronder beschrijven we de belangrijkste oorzaken voor koude handen in meer detail.
- Raynaud’s ziekte. Raynaud’s ziekte is een aandoening die de bloedvaten in de handen en voeten beïnvloedt, waardoor deze snel vernauwen en de bloedstroom belemmerd wordt. Deze vernauwing is het gevolg van een overmatige reactie op kou of stress. Tijdens een aanval worden de handen en voeten wit of blauw en voelen ze koud en gevoelloos aan. Wanneer de bloedvaten weer uitzetten, kunnen de handen en voeten rood worden en gaan ze pijn doen. Raynaud’s is een chronische aandoening die meestal niet gevaarlijk is, maar wel vervelend en pijnlijk kan zijn.
- Arteriële obstructie. Arteriële obstructie is een aandoening waarbij de arteriën in de handen belemmerd worden door bloedstolsel of plaquevorming. Hierdoor wordt de bloedstroom naar de handen verminderd, waardoor deze koud kunnen aanvoelen en verkleuren. In sommige gevallen kan arteriële obstructie ook leiden tot pijn, zwakte en verminderde beweeglijkheid van de handen.
- Hypothyreoïdie. Hypothyreoïdie (traag werkende schildklier) is een aandoening waarbij de schildklier niet genoeg hormonen produceert. Hierdoor gaat het lichaam trager werken, waardoor de bloedsomloop vertraagt en de handen koud kunnen worden. Hypothyreoïdie kan ook andere symptomen veroorzaken, zoals gewichtstoename, vermoeidheid, een droge huid en haaruitval.
- Bloedarmoede. Bloedarmoede (anemie) is een aandoening die wordt veroorzaakt door een tekort aan rode bloedcellen. Hierdoor krijgt het lichaam minder zuurstof, waardoor de handen koud kunnen worden. Anemie kan ook andere symptomen veroorzaken, zoals vermoeidheid, duizeligheid, hartkloppingen en kortademigheid.
- Perifere neuropathie. Perifere neuropathie is een aandoening waarbij de zenuwen in de ledematen beschadigd raken. Hierdoor kunnen de handen gevoelloos en koud aanvoelen en kan er pijn en tintelingen ontstaan. Perifere neuropathie kan veroorzaakt worden door diverse oorzaken, waaronder diabetes, alcoholmisbruik en bepaalde medicijnen.
- Stress. Stress kan ertoe leiden dat de bloedvaten samentrekken, waardoor de bloedstroom naar de handen belemmerd wordt en deze koud aanvoelen. Bovendien kan stress ook de hartslag en de bloeddruk verhogen, waardoor het lichaam meer bloed naar de belangrijkste organen stuurt en minder bloed naar de ledematen, waaronder de handen. Stress kan ook leiden tot vermoeidheid, slapeloosheid en gevoelens van angst en onrust.
- Buiten temperatuur. Koud weer kan er ook voor zorgen dat de handen koud aanvoelen, omdat het lichaam moeite heeft om warmte vast te houden en de bloedvaten samentrekken om warmte naar het binnenste van het lichaam te sturen. Het is belangrijk om de handen warm te houden in koud weer door handschoenen te dragen of door ze regelmatig op te warmen.
- Bepaalde medicijnen. Sommige medicijnen kunnen bijwerkingen hebben waarbij de handen koud aanvoelen, zoals bloedverdunners, chemotherapie en bepaalde antidepressiva. Het is belangrijk om met je arts te praten als je denkt dat medicijnen de oorzaak zijn van je koude handen.
- Andere medische aandoeningen. Koude handen kunnen ook veroorzaakt worden door andere medische aandoeningen, zoals bloedarmoede, hart- en vaatziekten, lupus en sommige vormen van kanker. Het is belangrijk om een arts te raadplegen als je koude handen hebt in combinatie met andere symptomen, zoals pijn, zwakte of vermoeidheid.
- Hormonale veranderingen. Hormonale veranderingen, zoals die tijdens de menopauze of zwangerschap, kunnen ook bijdragen aan koude handen. Deze veranderingen in hormonen kunnen de bloedvaten en de bloedsomloop beïnvloeden, wat leidt tot vermindering van de bloedtoevoer naar de handen.
- Gebrek aan beweging. Als je handen veel tijd in een stilstaande positie doorbrengen, bijvoorbeeld als je achter een computer werkt of aan een tafel zit, kunnen ze koud aanvoelen. Beweging en oefening helpen de bloedsomloop te verbeteren en de handen warmer te houden.
- Voeding. Een gebrek aan bepaalde vitaminen en mineralen, zoals ijzer, vitamine B12 en foliumzuur, kunnen leiden tot bloedarmoede, wat kan resulteren in koude handen. Een gezonde en gevarieerde voeding, met voldoende groenten en fruit, is noodzakelijk om te zorgen voor een goede bloedsomloop en gezonde handen.
Hoewel koude handen vaak niet ernstig zijn en geen reden tot zorg zijn, is het belangrijk om de onderliggende oorzaak te achterhalen als deze blijvend of frequent aanwezig is.
Take home message
Zijn koude handen gezond?
Koude handen op zichzelf zijn niet per se ongezond. Het is echter belangrijk om de oorzaak van de koude handen te achterhalen, omdat dit in sommige gevallen een teken kan zijn van een onderliggend gezondheidsprobleem.
Bijvoorbeeld Raynaud’s fenomeen, bloedarmoede of hart- en vaatziekten. Het is raadzaam om een arts te raadplegen als je koude handen hebt en je je zorgen maakt over je gezondheid.
Een gezonde leefstijl, waaronder regelmatige beweging, een gezonde voeding en stressmanagement, kan helpen bij het verbeteren van de bloedsomloop en het verminderen van koude handen.