Zijn Tattoos Ongezond?

Hoewel tattoos er van buitenaf prachtig uit kunnen zien, weten maar weinig mensen wat er zich binnen in het lichaam afspeelt.

Dus zijn tattoos ongezond?

KORT ANTWOORD

Tattoos brengen een aantal gezondheidsrisico’s met zich mee waaronder (huid) infecties, allergische reacties en lymfekliervergroting. Tattoos verminderen ook het vermogen om zweet op te nemen. Daarnaast is het rode inkt sterk magnetisch en kan het daarmee de MRI-scan verstoren en voor huidproblemen zorgen. De zware metalen in inkt zijn giftig en kunnen tot leversress leiden. Bovendien bevat inkt de kankerverwekkende stof benzopyreen dat huidkanker kan veroorzaken. Het opsporen van huidkanker kan door grote donkere tattoos vervolgens belemmerd worden. 

Dit artikel vertelt je waarom tattoos in sommige gevallen ongezond kunnen zijn inclusief de gevaarlijkste en veiligste inktsoorten op een rijtje om toekomstige problemen te voorkomen.

tatoeëerder zet tattoo op arm man

Gezondheidsrisico’s van tattoos

Als het gaat om je gezondheid is geen tattoo altijd beter. Overweeg de gezondheidsrisico’s zorgvuldig voordat je een tattoeage neemt.

1. Ontstekingsreactie

Tijdens het tatoeëren zal er maar liefst vijftig tot drieduizend keer per minuut in de huid geprikt worden. 

Als het inkt eenmaal in de lederhuid is geprikt zal je afweersysteem op gang komen. Tijdens het proces van fagocytose proberen macrofagen (witte bloedcellen) de lichaamsvreemde stof op te ruimen. 

Deze witte bloedcellen zijn echter niet uitgerust met de juiste gereedschappen. Om deze reden lijken de witte bloedcellen de inkt te isoleren en in te perken zodat het niet naar andere lichaamsdelen gaat.

2. Infecties

Het komt gelukkig niet vaak voor, maar een onreine tatoeagenaald kan hepatitis B- en hepatitis C-virussen overdragen. 

Laat je daarom nooit bij de eerste de beste tatoeagesalon tatoeëren. Voordat je je huid laat inkleuren moet je grondig onderzoek doen. 

Wees er zeker van dat het tatoeageproces veilig is en dat ze een lokale vergunning hebben. Bij elke klant dienen er schone naalden en schone handschoenen gebruikt te worden. 

Bij twijfel moet je gelijk op zoek gaan naar een andere tattooshop. Kortom, Als er niet hygiënisch te werk wordt gegaan kunnen er tijdens het tatoeëren hepatitis- en HIV-infecties optreden. 

Bij een verhoogd risico op endocarditis kan je tattoos of piercings maar beter vermijden. Tijdens het tattoeageproces kunnen er bacteriën in je bloedbaan terechtkomen en je hart bereiken.

3. Verzwakte zweetabsorptie

Een tattoo kan de plaatselijke zweetopname aantasten. Een getatoeëerde huid kan de elektrolyten en natrium minder goed uit het zweet opnemen. 

Hierdoor kunnen er thermoregulerende problemen optreden waardoor je moeilijker afkoelt. De grootte van de tatoeage is hierbij van belang. 

Zo zul je van een kleine tatoeage waarschijnlijk niet zoveel merken. Echter, bij een grote tattoo of een tattoo op een of meerdere zweetdelen heeft het een grotere impact.

Weetje

De oudste tattoeages zijn gevonden op een gemummificeerd lichaam uit 3250 voor Christus.

4. Allergische reacties

Met name de groene, rode, gele en blauwe tatoeagekleurstoffen kunnen tot allergische reacties leiden. Deze reacties treden sneller op door de inbreuk die de naalden op de huid maken. Een allergische reactie kan jaren na het zetten van een tattoo nog optreden.

5. Complicaties MRI-scan

De meeste mensen zijn zich er niet van bewust dat inkt en een MRI-scan niet samengaan. Het gaat hier met name om rode inkt dat sterk magnetisch is en daarmee de MRI-scan kan verstoren. 

Inkt kan zich in het beeld mengen en het kan leiden tot roodheid, zwelling en zelfs eerste- of tweedegraads brandwonden.

6. Giftigheid

Het lichaam wordt door een tattoo levenslang aan giftige stoffen en zware metalen blootgesteld. 

Inkt kan het weefsel namelijk op moleculair niveau veranderen en ontstekingen veroorzaken. 

De sporen van tatoeage-inkt kunnen zelfs in de lymfeklieren, de bloedbaan, en de lever terechtkomen. 

De zware metalen kunnen leverstress veroorzaken waardoor de leverenzymniveaus omhoog gaan. De tatoeage-inkt kan tot chronische vergroting van de lymfeklieren leiden.

7. Huidkanker

Zwarte inkt bevat de kankerverwekkende stof benzopyreen. Deze stof is door het Internationaal Instituut voor Kankeronderzoek als carcinogeen (kankerverwekkend) geclassificeerd. Meerdere professionals zijn daarom bang dat tattoos de kans op huidkanker zal verhogen.

8. Afgenomen huidkankerdetectie

Grote en dikke tattoos, bedekken de huid waardoor huidkanker moeilijker te diagnosticeren is. Dit kan een groot probleem zijn bij het opsporen van de gevaarlijkste huidkankervorm, namelijk melanomen. 

De ‘black-out’ tatoeages maken het detecteren een stuk lastiger. Laat daarom nooit op reeds bestaande huidafwijkingen of -verkleuringen tatoeages zetten.

9. Onbekende langetermijneffecten

De acute risico’s zijn goed in kaart gebracht. Echter, over de  langetermijnrisico’s, zoals kanker of orgaantoxiciteit is nog niet veel bekend. Toekomstige onderzoeken zullen dit nader moeten onderzoeken.

De gevaarlijkste en veiligste inktsoort

De rode inkt is waarschijnlijk het gevaarlijkste. Het bevat zowel het zeer giftige ijzeroxide als cadmium. Neoninkten bevatten veel kwik en chemicaliën.

De veiligste inktsoorten zijn over het algemeen de merken die hun ingrediënten duidelijk vermelden.

Het is het beste om je bij de basics te houden als je voor een permanente tattoo gaat. Zwart is waarschijnlijk het veiligst.

Hoewel groene en blauwe inkten ook als veilig worden beschouwd bevatten ze wel koperftalocyaninepigmenten.

Er zijn zelfs tattoostudio’s die op basis van indigo en kurkuma, blauwe en gele en blauwe natuurlijke inktkleuren hebben verkregen.

Ga op zoek naar inkten met een EU-certificering. Zo ben je verzekerd van laagst mogelijke toxiciteit omdat ze aan de EU-kwaliteitsnormen voldoen.

Take home message

Tatoeages zijn prachtige verschijningen waarmee mensen zichzelf creatief kunnen uiten. Echter, weinig mensen zijn zich bewust van de eventuele neveneffecten.

Aan tattoos zijn inherente gezondheidsrisico’s verbonden zoals infecties, allergische reacties, mindere zweetopname, huidkanker risico en een verminderde melanoomdetectie, 

Hoewel tattoos erg mooi kunnen zijn is het verstandig om de hiervoor besproken potentiële gezondheidsrisico’s goed in overweging te nemen, vooral als je in een bepaalde risicogroep valt.

Bovendien zijn de langetermijneffecten nog niet goed in kaart gebracht en kan de tatoeage-inkt onvoorziene gezondheidsproblemen veroorzaken.

Ga voor een professioneel tattoosalon en raadpleeg eventueel een arts of het voor jou veilig is om er een te laten zetten.

Over Diederik

Diederik heeft een medisch-wetenschappelijke achtergrond. In zijn vrije tijd schrijft hij onder andere over gezondheidskwesties voor Human Nature.

Bronnen

Rahimi, I. A., Eberhard, I., & Kasten, E. (2018). Tattoos: What do people really know about the medical risks of body ink?. The Journal of clinical and aesthetic dermatology, 11(3), 30.

Quaranta, A., Napoli, C., Fasano, F., Montagna, C., Caggiano, G., & Montagna, M. T. (2011). Body piercing and tattoos: a survey on young adults’ knowledge of the risks and practices in body art. BMC public health, 11(1), 1-8.

Kluger, N., & Koljonen, V. (2012). Tattoos, inks, and cancer. The lancet oncology, 13(4), e161-e168.

Handrick, W., Nenoff, P., Müller, H., & Knöfler, W. (2003). Infections caused by piercing and tattoos–a review. Wiener medizinische Wochenschrift (1946), 153(9-10), 194-197.

Serup, J., Harrit, N. I. E. L. S., Linnet, J. T., Møhl, B., Olsen, O., & Westh, H. (2015). Tattoos—health, risks and culture. With introduction of the” seamless prevention” strategy. Copenhagen: The Council on Health and Disease Prevention. Artikeln finns fritt tillgänglig på www. vidensrad. dk.