Volwassenen ademen gemiddeld zo’n 12-15 keer per minuut, terwijl pasgeborenen ongeveer 30-60 keer per minuut ademen.

Ademhalen voorziet ons van de zuurstof die we nodig hebben om te overleven en stelt ons lichaam in staat om afvalstoffen af te voeren.

Maar hoe verloopt de ademhaling?

In dit artikel gaan we dieper in op het fascinerende ademhalingsproces, hoe het precies verloopt, en welke ademhalingsorganen en ademhalingsspieren er zijn.

1. Inademen

De inademing begint wanneer bepaalde spieren in je lichaam, zoals je middenrif en de spieren tussen je ribben, samentrekken. 

Dit veroorzaakt een verandering in de grootte van je borstkas, waardoor er lucht in je longen kan stromen.

Om precies te zijn, zal het uitzetten van de borstkas leiden tot een negatieve druk, waardoor lucht naar binnen wordt gezogen.

Negatieve druk in de longen zorgt er namelijk voor dat lucht naar binnen wordt gezogen doordat de druk in de longen lager is dan de druk buiten de longen, waardoor lucht van buiten naar binnen stroomt om het drukverschil te corrigeren.

2. Uitademen

Tijdens het uitademen zullen de ademhalingsspieren zich ontspannen, waardoor de lucht samen met koolstofdioxide uit je longen wordt geduwd. 

Tijdens de uitademingsfase speelt het elastische weefsel in je longen ook een rol: het trekt samen, waardoor de longen kleiner worden en de lucht naar buiten wordt geperst.

De normale, rustige uitademing wordt dus veroorzaakt door de natuurlijke rekkracht van de longen en buikorganen, evenals door oppervlaktespanning.

3. Gasuitwisseling

In je longen bevinden zich kleine, zakachtige structuren genaamd longblaasjes. Deze longblaasjes zijn van cruciaal belang omdat ze dienen als de locatie voor de uitwisseling van gassen. 

Hier gebeurt het volgende: zuurstof uit de ingeademde lucht passeert de wanden van de longblaasjes en gaat over in je bloed, terwijl koolstofdioxide, dat zich in je bloed bevindt, naar de longblaasjes stroomt om te worden uitgeademd.

4. Transport van zuurstof en koolstofdioxide

Het zuurstofrijke bloed, dat nu verzadigd is met zuurstof in de longblaasjes, wordt door je hart naar alle delen van je lichaam gepompt. 

Hierdoor krijgen je cellen de broodnodige zuurstof om goed te kunnen functioneren. 

Tegelijkertijd wordt koolstofdioxide, dat wordt geproduceerd als een bijproduct van de stofwisseling in je cellen, teruggevoerd naar je longen via je bloed, waar het wordt uitgeademd.

5. Ademhalingsregulatie

In de hersenstam, een deel van je hersenen, bevindt zich het ademhalingscentrum. 

Dit centrum houdt constant in de gaten hoeveel zuurstof en koolstofdioxide er in je bloed zit, evenals de zuurgraad van je bloed. 

Het stuurt signalen naar je ademhalingsspieren om de ademhalingssnelheid en -diepte aan te passen op basis van de behoeften van je lichaam.

Als je bijvoorbeeld intensief sport, zal je ademhaling versnellen om meer zuurstof binnen te krijgen.

6. Hikken en niezen

Hoewel ze niet essentieel zijn voor het dagelijkse ademhalingsproces, kun je hikken en niezen als reactie op prikkels in je luchtwegen. 

Hikken helpt soms om luchtbellen uit je slokdarm te verwijderen, terwijl niezen dient om irriterende stoffen uit je luchtwegen te verwijderen.

Deze fases van de ademhaling werken harmonieus samen om ervoor te zorgen dat je lichaam voldoende zuurstof krijgt en koolstofdioxide efficiënt kan verwijderen. 

Welke drie Ademspieren zijn er?

De drie belangrijkste ademspieren zijn je middenrif, tussenribspieren en hulpademhalingsspieren:

1. Middenrif (diafragma). Het middenrif is een koepelvormige spier die zich onder de longen bevindt en de borstholte van de buikholte scheidt. Wanneer het samentrekt, zakt het naar beneden en vergroot het de borstholte, waardoor de longen zich met lucht vullen bij het inademen.

2. Tussenribspieren (intercostale spieren). Deze spieren bevinden zich tussen de ribben en helpen bij de beweging van de ribbenkast tijdens het ademen. Je hebt externe tussenribspieren, die helpen bij het omhoog brengen van de ribben bij het inademen, en je hebt interne tussenribspieren, die helpen bij het omlaag drukken van de ribben bij het uitademen.

3. Hulpademhalingsspieren. Naast het middenrif en de tussenribspieren kunnen andere spieren in de nek en bovenste borst ook bij de ademhaling betrokken zijn, vooral wanneer we dieper of sneller ademen. Voorbeelden hiervan zijn de scalenus-spieren en de spieren van de bovenste schoudergordel.

Welke 3 organen noemen we de ademhalingsorganen?

De drie ademhalingsorganen zijn de longen, de luchtpijp en de bronchiën:

1. Longen. De longen bestaan uit kleine luchtpijptakken die eindigen in luchtzakjes, de longblaasjes. In deze longblaasjes vindt de echte uitwisseling van gassen plaats: zuurstof gaat in ons bloed, terwijl koolstofdioxide eruit komt en wordt uitgeademd.

2. Luchtpijp (trachea). De luchtpijp is een buis die lucht vanuit de neus en mond naar de longen leidt. Het heeft kraakbeenringen om het open te houden en te beschermen. De luchtpijp splitst zich in twee bronchiën, die elk naar een long leiden.

3. Bronchiën. De bronchiën zijn aftakkingen van de luchtpijp en leiden naar de linker- en rechterlong. Ze dragen lucht naar de bronchiolen en uiteindelijk naar de longblaasjes, waar de gasuitwisseling plaatsvindt. Het slijmvlies langs de bronchiën helpt bij het reinigen van de lucht door deeltjes of ziekteverwekkers te verwijderen voordat ze de longen bereiken.

Deze organen vormen samen een complex systeem dat ervoor zorgt dat ons lichaam de nodige zuurstof krijgt en koolstofdioxide efficiënt kan verwijderen. 

Take home message

Dus hoe verloopt de ademhaling?

Bij het inademen trekken we onze ademhalingsspieren, zoals het middenrif en de tussenribspieren, samen. 

Hierdoor vergroot de borstkas en stroomt er lucht met zuurstof onze longen binnen. 

Bij het uitademen ontspannen deze spieren, waardoor de borstkas weer kleiner wordt en we lucht en koolstofdioxide uitademen. 

Dit ritmische proces van in- en uitademen voorziet ons lichaam van zuurstof en helpt bij het verwijderen van koolstofdioxide.

Welke drie ademspieren zijn er?

De drie belangrijkste ademspieren zijn het middenrif, tussenribspieren en hulpademhalingspieren. 

Het middenrif vergroot de borstholte bij inademing, tussenribspieren helpen bij de beweging van de ribben, en hulpademhalingsspieren, zoals de scalenus-spieren en schoudergordelspieren, komen in actie bij dieper of sneller ademen.

En tot slot, welke 3 organen noemen we de ademhalingsorganen?

De drie ademhalingsorganen zijn de longen, luchtpijp en bronchiën. De longen bevatten longblaasjes waar gasuitwisseling plaatsvindt, de luchtpijp leidt lucht naar de longen en de bronchiën vertakken zich van de luchtpijp om lucht naar de longblaasjes te transporteren, en samen zorgen ze voor zuurstofopname en koolstofdioxideafgifte in ons lichaam.

Ik hoop dat deze uitleg je meer inzicht heeft gegeven in het wonderbaarlijke proces van ademhalen en de belangrijke rol van de ademhalingsorganen en ademhalingsspieren.