Waarom is Gefermenteerd Gezond?

Voedingsdeskundigen zijn het erover eens dat een optimaal dieet gefermenteerd voedsel moet bevatten. Maar waarom is gefermenteerd gezond?

KORT ANTWOORD

Gefermenteerd voedsel zit boordevol probiotische bacteriën die je darmgezondheid zullen bevorderen. Een gezonde darmflora wordt nog wel eens onderschat, want wanneer je gezonde darmbacteriën floreren, zal je algehele gezondheid verbeteren en zal het de ontwikkeling van een breed scala aan ziekten tegengaan. Daarnaast zit gefermenteerde voeding boordevol spijsverteringsenzymen en peptiden. Ze beschikken daarom over anti-inflammatoire, anti-oxidant, antischimmel, antimicrobieel, antidiabetische en anti-atherosclerotische eigenschappen. 

Dit artikel vertelt je waarom gefermenteerd zo gezond is, de invloed op de gezonde darmbacteriën, de gezondheidsvoordelen en waar het precies in zit.

twee potten gefermenteerd eten

Gezondheidsvoordelen gefermenteerd voedsel

Gefermenteerde producten hebben veel wetenschappelijke belangstelling gewekt. En niet zonder reden.

In de loop van de tijd is het steeds duidelijker geworden dat fermentatie verschillende gezondheidsvoordelen met zich meebracht.

Dit is voornamelijk te danken aan de micro-organismen zoals de melkzuurbacteriën. Tijdens het fermentatieproces zullen deze bacteriën vitaminen en mineralen aanmaken.

Daarnaast produceren ze biologisch actieve peptiden met enzymen en zullen ze een aantal niet-voedzame stoffen verwijderen. 

De geproduceerde biologisch actieve peptiden kunnen een aantal bijzondere effecten bewerkstelligen.

Bloeddruk verlagend. Een daarvan zijn geconjugeerde linolzuren die zelfs de bloeddruk kunnen verlagen.

Exopolysacchariden. De exopolysacchariden beschikken over prebiotische eigenschappen en hebben antimicrobiële effecten.

Sfingolipiden. Deze actieve sfingolipiden beschikken over meerdere eigenschappen:

  1. anticarcinogeen (gaat kanker tegen)
  2. anti-oxidant
  3. antimicrobiële
  4. opioïde antagonist
  5. anti-allergeen
  6. bloeddrukverlagende effecten

Kortom, alle actieve bestanddelen in gefermenteerde levensmiddelen zorgen voor veel gezondheidsvoordelen.

Weetje

Wist je dat fermentatie vroeger alleen werd gebruikt om de houdbaarheid te verlengen? De gunstige gezondheidseffecten waren namelijk nog onbekend.

Waarom is gefermenteerd gezond:

  1. zorgt voor meer probiotica in het lichaam
  2. voorkomt de hechting van slechte bacteriën aan de darmen
  3. kan de groei van slechte bacteriën in je darmen tegengaan 
  4. kan de kans op het ontwikkelen van darmkanker verlagen
  5. zit vol met spijsverteringsenzymen waardoor je het voedsel gemakkelijker afbreekt 

Veel gezondheidsvoordelen van gefermenteerd voedsel zijn te danken aan de nuttige darmbacteriën. 

Gezondheidsvoordelen van een gezonde darmflora 

Je darmflora heeft een grote invloed op je algehele gezondheid. De darmflora bestaat uit gunstige, gezonde darmbacteriën en ongunstige, slechte darmbacteriën.

Deze balans is erg belangrijk. Wanneer de slechte darmbacteriën de overhand krijgen, kunnen er meerdere gezondheidsproblemen ontstaan.

Maar wanneer de darmflora in balans is en de gunstige darmbacteriën floreren, zal je algehele gezondheid een boost krijgen.

Je kan deze balans eenvoudig verbeteren door gefermenteerd voedsel te eten. Deze gezondheidsvoordelen zullen duidelijk maken waarom gefermenteerd gezond is: 

  1. sterker immuunsysteem
  2. minder huidklachten
  3. verbeterde bloedsuikerregulatie
  4. lager risico op autoimmuunziekten
  5. gewichtsbevorderende eigenschappen

Welk voedsel is gefermenteerd?

Om te profiteren van alle hierboven genoemde gezondheidsvoordelen moet je weten welke voedingsmiddelen precies gefermenteerd zijn. De volgende gefermenteerde voedingsmiddelen zullen je darmgezondheid verbeteren: 

  1. Kimchi: gefermenteerde koolgerecht, dat ook wel het Koreaanse neefje van zuurkool wordt genoemd
  2. Kefir: gefermenteerde melkdrank dat naar drinkbare yoghurt smaakt 
  3. Zuurkool
  4. Miso
  5. Kombucha
  6. Yoghurt
  7. Tempeh

Hoeveel gefermenteerd voedsel per dag?

Volgens de woordvoerster van the American Academy of Nutrition and Dietetics, zou je elke dag twee tot drie porties gefermenteerd voedsel moeten eten.

Nadelen van gefermenteerd voedsel 

Hoewel gefermenteerd over het algemeen heel erg gezond is, kan het ook een aantal nadelen met zich meebrengen waar je bewust van moet zijn.

Winderigheid 

Als reactie op de gefermenteerde voeding kan winderigheid en een opgeblazen gevoel tijdelijk toenemen.

Dit ontstaat wanneer de probiotica in het gefermenteerde voedsel de schadelijke darmbacteriën en schimmels doodt. 

Probiotica doden schadelijke pathogene organismen zoals E. Coli en Salmonella. Hierbij scheidt het probiotica antimicrobiële peptiden af.

Tijdens dit gunstige proces zal er overtollig gas geproduceerd worden. Kortom, de reacties die je ervaart kan juist een teken zijn dat het gefermenteerde voedsel zijn werk doet.

Tanderosie 

Omdat gefermenteerde voedingsmiddelen erg zuur kunnen zijn heeft het ook negative publiciteit gekregen.

De hoge zuurgraad die nodig is om de slechte bacteriën te doden, kan mogelijk ook met een prijs komen. 

Het zuur kan mogelijk de tanden gevoelig maken en demineralisatie veroorzaken. Als gevolg kan er in het proces van tanderosie tandglazuur verdwijnen.

Zo kan kombuchadrank in sommige gevallen vergelijkbare niveaus bereiken met die in suiker- en koolzuurhoudende dranken.

De glazuurerosie maakt je tanden vervolgens vatbaarder voor tandbederf. Hoe groot dit probleem precies is, zal nog goed in kaart gebracht moeten worden.

Take home message 

Steeds meer onderzoeken tonen het belang van gefermenteerd voedsel aan. Maar waarom is gefermenteerd gezond?

Gefermenteerd voedsel zorgt voor drie voordelen. Het bevordert een gezonde darmflora, zit boordevol spijsverteringsenzymen en bevat bioactieve peptiden die heilzame effecten met zich meebrengen. 

Daarnaast zal je door spijsverteringsenzymen alles gemakkelijker afbreken waardoor je dus meer uit een nutriëntrijk dieet kan halen.  

Gefermenteerd is dus erg gezond. Het wordt daarom aanbevolen om dagelijks twee tot drie porties gefermenteerd voedsel te eten. 

Over Diederik

Diederik heeft een medisch-wetenschappelijke achtergrond. In zijn vrije tijd schrijft hij onder andere over gezondheidskwesties voor Human Nature.

Bronnen

Şanlier, N., Gökcen, B. B., & Sezgin, A. C. (2019). Health benefits of fermented foods. Critical reviews in food science and nutrition, 59(3), 506-527.

Marco, M. L., Heeney, D., Binda, S., Cifelli, C. J., Cotter, P. D., Foligné, B., … & Hutkins, R. (2017). Health benefits of fermented foods: microbiota and beyond. Current opinion in biotechnology, 44, 94-102.

Beena Divya, J., Kulangara Varsha, K., Madhavan Nampoothiri, K., Ismail, B., & Pandey, A. (2012). Probiotic fermented foods for health benefits. Engineering in Life Sciences, 12(4), 377-390.

Tamang, J. P., Shin, D. H., Jung, S. J., & Chae, S. W. (2016). Functional properties of microorganisms in fermented foods. Frontiers in microbiology, 7, 578.