Constante jeuk kan je dagelijkse leven flink belemmeren. In het geval van een huidaandoening, allergie of insectenbeet weet je vaak waar de jeuk vandaan komt, maar vaak is de oorzaak niet te achterhalen. 

Als je overal jeuk hebt, moet je ook nog eens rekening houden met onderliggende aandoeningen.

Waarom heb ik constante jeuk?

Dit artikel vertelt je de oorzaken van jeuk, hoe je jeuk kan verminderen en bij welke symptomen je naar de dokter moet.

Oorzaken van jeuk 

Jeuk wordt ook wel pruritus genoemd. Meestal is jeuk onschuldig maar het kan het dagelijks functioneren flink beperken.

1. Droge huid. Een droge huid is in de meeste gevallen de oorzaak van jeuk. Jeuk en droogheid gaan dus vaak samen. Zo kan een droge huid en eczeem tot jeuk over het gehele lichaam leiden. Dit verklaart ook waarom mensen in de winter vaak last van een jeukende huid hebben, omdat de lage luchtvochtigheid de huid droger maakt. 
2. Oudere leeftijd. Mensen van 65 jaar of ouder hebben vaker last van een droge huid en jeuk. Dit komt omdat de huidbarrière niet meer optimaal werkt. Als je ouder wordt zal de huid dunner worden en minder vocht vasthouden. Ouderdom is dus een veelvoorkomende oorzaak van gegeneraliseerde jeuk. Zo kunnen stoffen die de huid voorheen niet irriteerden jeuk veroorzaken. Je wordt vatbaarder voor jeuk door afgenomen doorbloeding, afgenomen immuunreactie, minder vet en een veranderde zintuiglijke waarneming.
3. Stress. Jeuk ten gevolge van stress kun je overal op de huid voelen. Zo kun je er last van hebben op je gezicht, hoofdhuid, armen en benen. De hiervoor beschreven interactie tussen je huid en zenuwstelsel werkt ook in de andere richting. Zo kan stress tot jeuk leiden. Het zenuwstelsel en je immuunsysteem gaat door stress ook in overdrive wat tot jeuk en huidontstekingen kan leiden. Bovendien wordt het cortisol door stress hoger waardoor de aanmaak van olie in je talgklieren toeneemt. Tot slot kan stress bestaande huidproblemen zoals psoriasis, rosacea en eczeem verergeren. 
4. Huidproblemen. Je huid staat in verbinding met je zenuwstelsel waardoor een droge of aangedane huid tot jeuk kan leiden. De volgende huidaandoeningen kunnen jeuk veroorzaken:

1. droge huid
2. eczeem
3. psoriasis
4. folliculitis
5. littekens
6. schurft
7. gordelroos
8. brandwonden
9. netelroos

5. Contactdermatitis. Als je in contact bent gekomen met een irriterende stof zoals zeep en je last krijgt van jeuk, dan is er mogelijk sprake van contact dermatitis (dermatitis = huidontsteking). Over het gehele lichaam kun je dan jeuk krijgen.
6. Allergie. Wanneer je huid in contact komt met een allergische stof (allergeen) kan je last krijgen van jeuk. Nikkel behoort tot één van de meest voorkomende allergenen en vind je terug in sieraden, ritssluitingen, mobiele telefoons,riemgespen en brilmonturen. Vrouwen kampen vaker met een nikkelallergie. Andere bekende boosdoeners zijn nagellak, geurstoffen, latex, cement en shampoos.
7. Bloedaandoening. Jeuk kan ook veroorzaakt worden door bloedaandoeningen zoals T-cellymfoom of Hodgkin-lymfoom. Het kan ook bij een gevorderde nierziekte ontstaan, vaak als nierpatiënten dialyse krijgen.
8. Inwendige aandoeningen. Oorzaken van ernstige jeuk zijn onder andere leveraandoeningen, nieren, zenuwproblemen, kanker, schildklier. En droge huid en jeuk kan ook veroorzaakt worden door hypothyreoïdie, ondervoeding, nierfalen, diabetes en het syndroom van Sjögren. Tot slot kunnen leveraandoeningen zoals hepatitis C, levercirrose, of een verstopt galkanaal tot jeuk leiden. 

Er zijn dus nogal wat oorzaken van jeuk en misschien van constante jeuk. Maar hoe kun je het effectief verminderen?

Jeuk verminderen

Weersta de verleiding om te krabben. Het is zaak om de oorzaak te achterhalen. Alleen een dokter kan de juiste diagnose stellen.

De jeuk kun je op een aantal manieren verzachten:

1. huid bevochtigen
2. havermoutbad
3. uitwendige verdovingsmiddelen met pramoxine
4. natte koude doek
5. ijspack
6. verkoelende middelen zoals calamine, menthol
7. geparfumeerd zeep en lotion vermijden

Wanneer naar de dokter?

Als de klachten al langer dan twee weken duren en als de klachten niet verminderd kunnen worden, kun je beter naar de dokter.

Ook in de volgende gevallen moet je naar de arts gaan:

1. belemmerde nachtrust
2. beperking van je dagelijkse activiteiten
3. onverklaarbare jeuk
4. plotselinge jeuk

Take home message 

Jeuk is een veelvoorkomende klacht, maar als je er voortdurend last van hebt, ga je al snel afvragen waar het vandaan kan komen.

Een droge huid is de meest voorkomende oorzaak van jeuk. Met een vochtinbrengende crème kun je droogheid voorkomen. 

Gegeneraliseerde jeuk is een klacht dat vaak bij ouderen wordt gezien. De huidbarriere werkt namelijk minder goed.

Eczeem en psoriasis kunnen ook tot jeuk leiden. De huid staat namelijk in contact met je zenuwstelsel. Om deze reden kan stress ook vervelende jeukklachten veroorzaken.

Er zijn nog veel meer oorzaken van jeuk. Alleen een dokter kan de juiste diagnose stellen.