Geschreven door Dirk Cornelis, BSc
Gespannen kuiten kunnen de bewegingsvrijheid van je enkels beperken en kunnen de alledaagse activiteiten pijnlijk maken.
Door de beperkte bewegingsvrijheid kun je soms ook niet meer op de bal van je voet lopen. Als gevolg ga je naar de voorkant van de voet verschuiven, wat zelfs tot slijmbeursontsteking en zenuwbeknelling kan leiden.
Van overbelasting tot ander schoeisel, gespannen kuiten kennen meerdere oorzaken. Er zijn gelukkig een aantal manieren waarmee je de gespannen kuiten kunt verlichten.
Dit artikel vertelt je de oorzaken van gespannen kuiten en wat je er aan kunt doen.
Oorzaken gespannen kuiten
Vaak is spanning in de kuiten het gevolg van overbelasting. De kuitspieren krijgen nou eenmaal veel te verduren tijdens duursporten zoals hardlopen.
Zo hebben marathonlopers en triatleten een grotere kans op gespannen kuiten. Maar er zijn nog veel meer redenen.
Oorzaken van gespannen kuiten:
krampen- overbelasting of onderbelasting
- verrreking
- andere activiteit
- plotseling zwaardere activiteit, plotselinge start van activiteit
- ander schoeisel bijvoorbeeld hoge hakken of sandalen
- atrofie (spierafbraak): door overbelasting of oudere leeftijd
- zenuwspanning
- spierscheur: acute pijn en spanning
Verrekking. Je kunt je kuiten verrekken als je kuitspieren abrupt langer worden, bijvoorbeeld bij een te zware inspanning. Als je je kuit verrekt kun je aan de achterkant van je onderbeen last krijgen van pijn, spanning en zwelling.
Symptomen gespannen kuiten
Je kunt ook last hebben van:
- plotselinge pijn
- pijn als de spieren weerstand krijgen
- moeilijk op tenen kunnen staan
- blauwe plekken
- zwelling
- pijn
Als je spieren verkrampen kun je last krijgen van licht ongemak tot zelfs hevige pijnen.
Gespannen kuiten verminderen
Je kunt gespannen kuiten op meerdere manieren tegengaan waaronder:
- stretches
- warmte
- massage
- vrij verkrijgbare medicijnen
- RICE (rust, ijs, compressie, elevatie): tijdens de eerste 48 tot 72 uur
- fysiotherapie
Warmte. Voor het sporten kun je je spieren met warmte losmaken. Zo kan warmte de bloedstroom verhogen en het zenuwstelsel kalmeren waardoor je spieren zich ontspannen. Daarnaast kan warmte ook stijfheid, spierpijn en spasmen helpen verminderen.
Rekken. Stretches voor zwakke kuiten:
- ga naar een muur
- zet één voet voor je andere voet
- buig je voorste knie lichtjes
- achterste knie recht houden, hiel op de grond
- leun naar de muur
- als het goed is voel je langs de kuit van het achterste been een rek
- gedurende 20-30 seconden vasthouden
Andere oefeningen zijn ondere andere kuitstretches op een opstapje en de zittende handdoekstretch.
Gespannen kuiten voorkomen
Voorkomen is natuurlijk altijd beter dan genezen. Op verschillende manieren kun je gespannen kuiten helpen voorkomen:
- warming up
- genoeg water drinken
- massagetherapie
- gezond gebalanceerd dieet
- mouwen voor compressie
- algehele conditie verbeteren
- correct schoeisel
Marathonlopers hebben naast een hoger risico op gespannen kuiten ook een hoger risico op spierkrampen. Daar heb je misschien al wel eens last van.
Kuitkrampen
Krampen zijn onwillekeurige pijnlijke spiersamentrekkingen. Ze treden vaak plotseling op en houden meestal seconden tot een paar minuten aan.
Gewoonlijk worden krampen veroorzaakt door:
- spieroverbelasting
- uitdroging
- verstoord evenwicht van je elektrolyten
Andere oorzaken zijn onder andere een spierverrekking of het langdurig vasthouden van een houding.
Als de kramp tijdens het sporten optreedt is er waarschijnlijk sprake van een laag natriumgehalte dat door het zweten is veroorzaakt.
Het risico op krampen neemt toe door spiervermoeidheid, uitdroging of warme omstandigheden. Oftewel, drink veel water en ga niet te intensief sporten om het te voorkomen.
Take home message
Dankzij de kuitspieren kunnen we de hiel tijdens het lopen en rennen omhoog tillen. De kuitspieren liggen achter je scheenbeen en omvatten twee spiergroepen namelijk de gastrocnemiusspieren en de soleusspieren.
Echter, spanning in de kuiten kan de beweging beperken en het lopen nogal ongemakkelijk of zelfs pijnlijk maken.
Waarom heb ik gespannen kuiten?
Gespannen kuiten kunnen veroorzaakt worden door overbelasting/onderbelasting, ander schoeisel, verrreking, andere activiteit, spierafbraak (door overbelasting, oudere leeftijd), zenuwspanning en een spierscheur.
Gelukkig kun je er meerdere dingen tegen doen zoals stretches, massage, warmte, RICE en vrij verkrijgbare medicijnen.
Meestal is er geen behandeling nodig voor gespannen kuiten.